Η Ρουάντα μάχεται, για πρώτη φορά, με το ξέσπασμα του θανατηφόρου ιού Marburg, με 65 κρούσματα να έχουν αναφερθεί -από τις αρχές Οκτωβρίου- και 15 πολίτες να έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωσε πρόσφατα ότι ο κίνδυνος της επιδημίας είναι πολύ υψηλός στη χώρα, υψηλός στην αφρικανική περιοχή και χαμηλός παγκοσμίως.
Τι είναι ο ιός Marburg;
Ο ιός Marburg ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον Έμπολα. Προκαλεί αιμορραγικό πυρετό και έχει μέσο ποσοστό θνησιμότητας 50%, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αν και τα ποσοστά είχαν υπολογιστεί να αγγίζουν έως και 88% σε προηγούμενα επιδημικά ξεσπάσματα. Η έγκαιρη κλινική φροντίδα και η επαρκής ενυδάτωση μπορούν να βελτιώσουν την επιβίωση, επισημαίνει ο Οργανισμός Υγείας του ΟΗΕ. Τα συμπτώματα, συνήθως, περιλαμβάνουν ξαφνικό υψηλό πυρετό και ακραίο πονοκέφαλο, καθώς και έμετο και διάρροια, που πολλές φορές συνοδεύεται με ανεξέλεγκτη αιμορραγία.
Εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Marburg της Γερμανίας -εξ ου και το όνομα- και στο Βελιγράδι της Σερβίας το 1967, μετά από εργαστηριακή εργασία με αφρικανικούς πράσινους πιθήκους από την Ουγκάντα, που προκάλεσαν ανθρώπινες μολύνσεις. Από τότε, υπήρξαν σποραδικά κρούσματα και μικροεξάρσεις στην Αγκόλα, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Κένυα, τη Νότια Αφρική και την Ουγκάντα, αναφέρει ο ΠΟΥ.
Πώς εξαπλώνεται;
Ο ιός Marburg εξαπλώνεται στους ανθρώπους από την παρατεταμένη έκθεση σε ορυχεία ή σπηλιές όπου ζουν οι νυχτερίδες Rousettus. Μπορεί, επίσης, να εξαπλωθεί μεταξύ των ανθρώπων, μέσω άμεσης επαφής με τα σωματικά υγρά μολυσμένων ατόμων ή με επιφάνειες ή υλικά μολυσμένα με αυτά τα υγρά, όπως το αίμα.
Υπάρχει εμβόλιο;
Δεν υπάρχουν εγκεκριμένα εμβόλια ή θεραπείες για τον ιό Marburg, αλλά υπάρχουν σε στάδιο ανάπτυξης εμβόλια πολλά υποσχόμενα, που θα μπορούσαν να ξεκινήσουν να δοκιμάζονται σύντομα, όπως δήλωσε ο υπουργός Υγείας της Ρουάντα. Τα υποψήφια εμβόλια αναπτύχθηκαν από Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Sabin Vaccine Institute –το οποίο έχει δηλώσει ότι συνεργάζεται με αξιωματούχους της Ρουάντα για την επιδημία– καθώς και τη Διεθνή Πρωτοβουλία Εμβολίων κατά του AIDS (IAVI). Η ομάδα που ανέπτυξε το εμβόλιο AstraZeneca έναντι της COVID-19 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ξεκίνησε μια δοκιμή ενός υποψηφίου εμβολίου έναντι του ιού Marburg, αυτό το καλοκαίρι στο Ηνωμένο Βασίλειο, χρησιμοποιώντας παρόμοια τεχνολογία.
Ιχνηλάτηση των κρουσμάτων
Η Ρουάντα παρακολουθεί, επίσης, εκατοντάδες επαφές καταγεγραμμένων κρουσμάτων. Περίπου το 70% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων είναι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης από δύο εγκαταστάσεις υγείας στην πρωτεύουσα, Κιγκάλι, αν και έχουν αναφερθεί κρούσματα από επτά από τις 30 περιφέρειες της χώρας. Εκτός από την εξάπλωση σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, η ασθένεια μπορεί επίσης να εξαπλωθεί στα σημεία όπου κηδεύονται τα θύματα από τη νόσο, επειδή η διαδικασία της κήδευσης περιλαμβάνει στενή σωματική επαφή με τους νεκρούς σε ορισμένους πολιτισμούς, καθώς προετοιμάζουν τη σορό για την ταφή, όπως εξήγησε ο Paul Hunter, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας. Οι υγειονομικές αρχές σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε επιφυλακή για οποιαδήποτε εξάπλωση σε γειτονικές χώρες ή όχι μόνο.
Σε ποιες άλλες αφρικανικές χώρες έχει ξεσπάσει επιδημία Marburg
Το 2021, η Γουινέα ανέφερε το πρώτο κρούσμα Marburg στη Δυτική Αφρική. Το 2022, η Γκάνα ανακοίνωσε την πρώτη της επιδημία και η Τανζανία και η Ισημερινή Γουινέα έκαναν το ίδιο το 2023. Αυτές οι γενικά μικρές επιδημίες τέθηκαν υπό έλεγχο με μέτρα δημόσιας υγείας. Οι επιστήμονες είπαν ότι η αυξημένη συχνότητα των κρουσμάτων φαίνεται να συνδέεται με την ανθρώπινη καταπάτηση περιοχών του οικοσυστήματος όπου βρίσκονται και διαβιούν συγκεκριμένα είδη πανίδας. Το ξέσπασμα της Ρουάντα είναι ήδη ένα από τα μεγαλύτερα.
