Ένα κορυφαίο πανεπιστήμιο στη Λισαβόνα ανέστειλε τα σχέδια για την έναρξη μεταπτυχιακού προγράμματος για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, αφού το μάθημα επικρίθηκε για πρόσληψη μόνο λευκών εκπαιδευτών.

Το πρόγραμμα, που προσφέρεται από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Nova σε συνδυασμό με το υποστηριζόμενο από την κυβέρνηση Παρατηρητήριο για τον Ρατσισμό και την Ξενοφοβία, καταδικάστηκε επίσης για κάτι από το περιεχόμενό του, όπως μια συνεδρία με τίτλο: «Υπάρχει πραγματικά ο ρατσισμός;» Μεταξύ των πρώτων για τους οποίους σήμανε συναγερμός ήταν η Paula Cardoso, η ιδρύτρια της διαδικτυακής πλατφόρμας Afrolink για μαύρους επαγγελματίες στην Πορτογαλία. «Είναι παράλογο να έχουμε ένα «μεταπτυχιακό μάθημα για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία» που συντονίζεται εξ ολοκλήρου από λευκούς και, μέχρι στιγμής, διδάσκεται χωρίς ούτε ένα μη λευκό άτομο», έγραψε η Cardoso στον ιστότοπο της οργάνωσής της. Ως αποτέλεσμα, είπε στον Guardian, το πρόγραμμα φαινόταν έτοιμο να σπείρει αμφιβολίες και παρεξήγηση σχετικά με τον ρατσισμό αντί να προσφέρει μια προσέγγιση βασισμένη στη γνώση με στόχο την αντιμετώπιση του ζητήματος. Ανέφερε ως παράδειγμα τη συνεδρίαση που αμφισβητούσε την ύπαρξη ρατσισμού. «Το διαφημιστικό μήνυμα για το μάθημα ήταν γεμάτο ερωτήσεις», είπε. «Σαν να χρειαζόμαστε ακόμα να υπερασπιστούμε την ύπαρξη του ρατσισμού και τον βαθύ αντίκτυπό του στις ζωές των μαύρων ατόμων και άλλων περιθωριοποιημένων κοινοτήτων».

Η πορτογαλική αντιρατσιστική πλατφόρμα Kilombo περιέγραψε ως «απολύτως ακατανόητο» ότι δεν θα αμφισβητούσε κανείς την απουσία μαύρων ανθρώπων όταν πρόκειται για το διδακτικό προσωπικό ενός μεταπτυχιακού προγράμματος για τον ρατσισμό.

Την Τρίτη, μετά από μέρες αντιδράσεων, το πανεπιστήμιο αφαίρεσε τη διαφήμισή του για το πρόγραμμα από τον ιστότοπό του. Η κοσμήτορας της νομικής σχολής επιβεβαίωσε αργότερα ότι το μάθημα είχε διακοπεί. Ήταν το «λιγότερο που θα μπορούσαμε να περιμένουμε», είπε η Cardoso. Ωστόσο, σημείωσε ότι, μέρες αφότου η Afrolink μίλησε για το πρόγραμμα, κανείς από το παρατηρητήριο δεν είχε έρθει σε επαφή για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της.

Η Cardoso περιέγραψε το ζήτημα ως πιο βαθιά ριζωμένο από το πρόγραμμα, δεδομένου ότι το Παρατηρητήριο για τον Ρατσισμό και την Ξενοφοβία που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση δεν διοικούνταν επίσης από άτομα διαφορετικών καταβολών. «Δεν έχει νόημα», είπε. «Είναι σαν μια οργάνωση που καταπολεμά τις διακρίσεις κατά των γυναικών, αλλά θα αποτελείται μόνο από άνδρες».

Το Παρατηρητήριο δημιουργήθηκε μετά από ένα εθνικό σχέδιο κατά του ρατσισμού που ανέδειξε την έντονη υποεκπροσώπηση των μαύρων και άλλων φυλετικών μειονοτήτων σε θέσεις εξουσίας. Τώρα φαινόταν να ενισχύει τις ίδιες τις δομές εξουσίας που προοριζόταν να καταπολεμήσει, είπε η Cardoso. «Πώς μπορούμε να δεχθούμε ότι, αντί να διαλύει την ανισότητα, το Παρατηρητήριο μπορεί να ενισχύει ακούσια ρατσιστικές πρακτικές;» ρώτησε η Cardoso. Για αυτήν, η αντίφαση δεν ήταν παρά ένα «κάλεσμα για δράση», μια αντίφαση που στόχευε να διασφαλίσει «ότι οι φωνές των θιγόμενων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της ζωτικής σημασίας συνομιλίας».

Το Παρατηρητήριο δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό. Η Margarida Lima Rego, κοσμήτορας της νομικής σχολής, είπε στο πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa ότι η σχολή είχε εργαστεί για να προσλάβει δασκάλους από διαφορετικά υπόβαθρα, αλλά μέχρι τη στιγμή που εφαρμόστηκε το πρόγραμμα, κανείς δεν ήταν διαθέσιμος. «Αυτή ήταν μια εσωτερική αποτυχία και η νομική σχολή Nova λαμβάνει ήδη μέτρα για να διασφαλίσει ότι αυτό δεν θα συμβεί ξανά», είπε. Πρόσθεσε ότι «η σχολή και το Παρατηρητήριο δεν είχαν καμία πρόθεση να ελαχιστοποιήσουν θέματα που είναι σημαντικά και σχετικά με οποιαδήποτε κοινωνία, ούτε να κάνουν διακρίσεις σε βάρος των ανθρώπων».

Πηγή: The Guardian / Reuters