Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ένας τύπος καρκίνου που ξεκινά στις ωοθήκες, τους αναπαραγωγικούς αδένες της γυναίκας που παράγουν ωάρια. Συνήθως, εμφανίζεται σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε νεότερες γυναίκες. Η διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών είναι συχνά δύσκολη και καθυστερεί, λόγω του ότι τα συμπτώματά του είναι συνήθως ασαφή και μπορεί να μιμούνται άλλες πιο κοινές καταστάσεις.
Θετική εξέλιξη στο πεδίο της διάγνωσης φέρνει ανάλυση όγκων των ωοθηκών με υπερηχογράφημα, που ανιχνεύει το 96% των καρκίνων των ωοθηκών σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Lancet Oncology, στις 30 Σεπτεμβρίου.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που έχει γίνει μια κατ’ ιδίαν μελέτη όλων των διαθέσιμων διαγνωστικών τεστ καρκίνου των ωοθηκών στον ίδιο πληθυσμό. Από τα έξι διαγνωστικά τεστ που διερευνήθηκαν, το μοντέλο IOTA ADNEX, το οποίο εξετάζει τα χαρακτηριστικά υπερήχων, είχε την καλύτερη ακρίβεια από όλα και μπορούσε να ανιχνεύσει έως και το 96% των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών. Το τεστ που χρησιμοποιείται τώρα, το τεστ κινδύνου κακοήθειας (RMI1) εντοπίζει το 83% των καρκίνων των ωοθηκών. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία της μελέτης.
Το πρωτόκολλο υπερήχων IOTA ADNEX
Στη συγκεκριμένη μελέτη, εξετάστηκε η χρήση διαγνωστικών τεστ σε συμπτωματικές, μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που κινδυνεύουν περισσότερο από αυτόν τον καρκίνο. Η δοκιμή διαπίστωσε ότι το πρωτόκολλο υπερήχων IOTA ADNEX είχε την υψηλότερη ευαισθησία για την ανίχνευση του καρκίνου των ωοθηκών σε σύγκριση με το πρότυπο περίθαλψης και άλλων εξετάσεων. Η ερευνητική ομάδα σημείωσε ότι το μοντέλο IOTA ADNEX πέτυχε 96% ακρίβεια όταν πραγματοποιήθηκε από υπερηχογράφους του NHS που ήταν κατάλληλα εκπαιδευμένοι και έλαβαν διασφάλιση ποιότητας. Καθώς οι περισσότερες σαρώσεις παγκοσμίως πραγματοποιούνται από υπερηχογράφους και όχι από γυναικολόγους, οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει δωρεάν εισαγωγικές διαδικτυακές πηγές για το προσωπικό του NHS για να υποβληθεί στην ειδική εκπαίδευση υπερήχων και να λάβει πιστοποίηση και διασφάλιση ποιότητας. Η εξέταση υπερήχων αποδίδει, επίσης, καλά όταν παρέχεται από εκπαιδευμένο υπερηχογράφο που έχει λάβει ειδική εκπαίδευση και πιστοποίηση και διασφάλιση ποιότητας.
Διαπιστώθηκε ότι η υψηλότερη ευαισθησία του μοντέλου IOTA ADNEX είναι πιθανό να οδηγήσει ορισμένες γυναίκες που δεν πάσχουν από καρκίνο να επισημανθούν επίσης ως άτομα με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου, δηλαδή να βγει ένα θετικά ψευδές αποτέλεσμα. Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών είναι ζωτικής σημασίας και αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή η έρευνα αποδεικνύει ότι υπάρχουν πιο ακριβείς τρόποι χρήσης υπερήχων.
Όσο πιο γρήγορα και νωρίτερα διαγνωστεί ο καρκίνος των ωοθηκών, τόσο πιο εύκολη είναι η θεραπεία του και τόσο πιο επιτυχημένα τα αποτελέσματα. Παράλληλα με αυτήν την καινοτόμο έρευνα, πρέπει επισημανθεί ότι απαιτείται μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τα συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών, έτσι ώστε οι γυναίκες να γνωρίζουν να προσέρχονται στον γιατρό τους για εξετάσεις και να λαμβάνουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία το συντομότερο δυνατό.
Παρόλο που ο καρκίνος των ωοθηκών δεν εμφανίζει συμπτώματα στα αρχικά στάδια, μπορεί τελικά να εμφανίσει κοιλιακό πόνο, αλλαγή εντερικών συνηθειών, κολπική αιμορραγία, συχνουρία και κόπωση.