Από τον εξώστη του Μεγάρου Μουσικής παρακολουθώ το βίντεο για τα 30 χρόνια των Νυχτών. Περνάνε από μπροστά μου άνθρωποι που νοσταλγούν τις πρώτες χρονιές του φεστιβάλ, άνθρωποι που μιλάνε με λόγια θαυμασμού για συνεργάτες και δημιουργούς, άνθρωποι που λένε πως μέσα σε αυτό το φεστιβάλ είδαν τη ζωή τους να αλλάζει, άνθρωποι που έχουν προλάβει το Αττικόν και το Απόλλων. Κι ύστερα ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ μοιράζεται από πρώτο χέρι την εμπειρία ενός παιδιού από την επαρχία που έφτασε στην πρωτεύουσα, μια πρωτεύουσα που κάποιους τους σώζει και κάποιους τους κρατάει κοντά της με την υπόσχεση ότι θα τους σώσει.
Το φεστιβάλ έχει ιστορία. Μια ιστορία γεμάτη πολιτισμό και ανθρώπινη προσπάθεια να τον κάνει προσιτό σε όλους. Το φεστιβάλ έμαθε σε κόσμο να βλέπει καλό σινεμά, να γεμίζει αίθουσες, να μη φοβάται τη μοναξιά γιατί όπως ακούμε και στο επετειακό βίντεο, σε μια αίθουσα κινηματογράφου δεν είσαι ποτέ μόνος. Κι αυτό το μοίρασμα της εμπειρίας μου μοιάζει με την αρχή της συλλογικότητας και μου θυμίζει ότι στην τέχνη θα κρύβεται πάντα η ελπίδα αυτής της «διάσωσης», είτε από την επαρχία, είτε από τη ματαιότητα, είτε απλά και πρακτικά από τη μοναξιά.
Τα ωραία λόγια που ακούστηκαν χθες στην επετειακή τελετή έναρξης ήταν φάρμακο. Η τρυφερότητα που περιείχαν ήταν αντίδοτο. Και η νοσταλγία που εξέφρασαν είναι η δύναμη για να συνεχίζουμε σε ένα παρόν δύσκολο κι ένα μέλλον αβέβαιο με αίθουσες να κλείνουν, αλλά με δημιουργούς που κουβαλάνε την ελπίδα.
Στην άνετη θέση μου στο Μέγαρο, που μεγαλοπιάνομαι και σκέφτομαι ότι μια τέτοιου είδους πολυτέλεια με γεμίζει πια, ψιλομιλάω με τη διπλανή μου. Είναι σκηνοθέτιδα. Με περνάει και μένα για σκηνοθέτιδα. Συμφωνούμε και οι δύο ότι απλά είμαστε φανατικές θεατές. Κάνουμε σχόλια για την ταινία, γελάμε στις ίδιες σκηνές, αυτή λέει τις σκέψεις της δυνατά καμία φορά, εγώ απαντώ σε όσες καταφέρνω να ακούσω. Ζούμε μαζί αυτή την έλλειψη του αισθήματος της μοναξιάς και αυτή την ισορροπία που φαντάζομαι για τις ψυχές των θεατών σε μια κινηματογραφική αίθουσα: ψυχές σε μια ίδια ευθεία και ταυτόχρονα μια ευθεία που αγκαλιάζει το διαφορετικό.
Η ταινία έναρξης, η Anora, είναι όμορφη. Είναι από αυτές τις ταινίες που θα σκέφτεσαι για καιρό και από εκείνες που σε βάζουν να σκεφτείς, να αναλύσεις και να νιώσεις αυτή την έπαρση της κατανόησης των νοημάτων.
Η ταινία είναι για ένα κορίτσι με κάτι κλωστές στα μαλλιά που γυαλίζουν, που ζει βαθιά τις συνέπειες της τάξης της κι έτσι χορεύει σε ένα κλαμπ και όποτε επιλέγει εργάζεται και ως συνοδός. Σκέφτομαι πως είναι θολά τα όρια αυτής της επιλογής και ως συνέπεια συνειδητοποιώ τη βαθιά ψυχογραφία του ρόλου της. Γνωρίζει έναν γιο πάρα πολύ πλούσιου Ρώσου που η ζωή του είναι λεφτά και όσα είναι τα λεφτά για ένα παιδί στα 21 του που δεν μπορεί να αντιληφθεί τις παγίδες των ανέσεων και των ευκαιριών. Κι αυτή η γνωριμία έχει τη μορφή μιας ακόμα διάσωσης από έναν κόσμο υποβαθμισμενο που η συνήθεια στη μιζέρια σε τρώει περισσότερο από την ίδια τη μιζέρια. Από μια πραγματικότητα που έχει περισσότερο δουλειά και λιγότερο ζωή κι ένα σπίτι δίπλα σε έναν σταθμό τρένου. Ποιος δε θα ήθελε να σωθεί από μια τέτοια πραγματικότητα και ποιος δε θα έβαζε τα δυνατά του ως το τέλος;
Η ταινία έχει φοβερή λεπτομέρεια και αγγίζει πλευρές των χαρακτήρων με τρομερή ειλικρίνεια. Και είναι αυτό που μου έκανε περισσότερη εντύπωση, που με έκανε να στείλω προς κάθε ενδιαφερόμενο και ενδιαφερόμενη, κατά τη γνώμη μου, φίλο και φίλη, ότι μόλις είδα μια πάρα πολύ ωραία ταινία και γεμάτη και σημαντική.
Ο Sean Baker, ο σκηνοθέτης της ταινίας, που η πορεία του μου θυμίζει κάτι καταραμένο, ξεκίνησε να γυρίζει ταινίες με το κινητό του και δε σταμάτησε ποτέ από τότε, καθώς και το ταλέντο κρύβει μια εμμονή, που ίσως να είναι η πιο υγιής εμμονή εκεί έξω. Ευτυχώς για όλους δε σταμάτησε κι ευτυχώς για όλους, ειδικούς και θεατές, συνεχίζει ακάθεκτος να δημιουργεί και να βραβεύεται.
Όταν είδα το Florida Project – μια ταινία του που αν είσαι συνδρομητής Cinobo βάλε να τη δεις σήμερα το βράδυ, αν δεν έχεις κλείσει εισιτήριο για κάποια σημερινή προβολή – γύρω στα 3 χρόνια μετά την κυκλοφορία της, ένιωσα εκείνο το συναίσθημα το κοινό με το να δοκιμάζεις κάτι νέο σε φαγητό και να αναρωτιέσαι γιατί έχασες τόσο χρόνο χωρίς αυτή τη γεύση στον ουρανίσκο σου. Κάπως έτσι νομίζω ότι είναι όλες οι ταινίες του Sean Baker, απαραίτητες.
Οι Νύχτες Πρεμιέρας ξεκινούν επίσημα τις προβολές τους σήμερα και όπως κάθε χρόνο έχουν και τα φεστιβαλικά διαμαντάκια τους που αρμόζει να τα βλέπουμε σε πλαίσιο φεστιβάλ, σε πλαίσιο γιορτινό. Ψάξτε, διαβάστε, διαλέξτε εκείνη την ταινία που θα σας γεμίσει με την έπαρση της κατανόησης. Όλες όλες οι πληροφορίες αναλυτικά, εδώ.
Καλές προβολές!
