Υπάρχουν άνθρωποι που ξεκινάνε τον Μάρτιο τα μπάνια στη θάλασσα κα τα σταματούν τον χειμώνα – κι εγώ ανάμεσά τους! Αν ανήκεις κι εσύ σε αυτήν την κατηγορία, ή σκέφτεσαι να το δοκιμάσεις, δες πώς αντιδρά το σώμα μας στην αλλαγή της θερμοκρασίας αυτή την εποχή.

Μία από τις αγαπημένες μου συνήθειες, τα τελευταία χρόνια, είναι να ξεκινάω τα μπάνια στη θάλασσα στις αρχές της άνοιξης και να τα τελειώνω λίγο πριν μπει ο χειμώνας. «Γιατί το κάνεις αυτό στον εαυτό σου;», με ρωτάνε, μεταξύ αστείου και σοβαρού, κάποιοι φίλοι μου. Η απάντηση για μένα είναι απλή: βουτώντας στην παγωμένη και άδεια από ανθρώπους θάλασσα αναζωογονείται το σώμα και το μυαλό μου, νιώθω μια μοναδική αίσθηση ελευθερίας, φεύγει μέσα μου το άγχος, αισθάνομαι ότι όλη αυτή η απεραντοσύνη της θάλασσας με καλωσορίζει.

Από την άλλη πλευρά, θα παραδεχτώ ότι στα πρώτα αυτά μπάνια, μπορώ να κολυμπήσω λίγα μόνο λεπτά και δεν απομακρύνομαι από το σημείο που «πατάω» ώστε αν νιώσω ότι κάτι δεν πάει καλά στο σώμα μου από την μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας να βγω αμέσως έξω από το νερό. Όπως θα διαβάσετε και στη συνέχεια, μπορεί το κολύμπι στην κρύα θάλασσα να είναι (και) απολαυστικό, αλλά δεν παίζουμε με αυτά τα πράγματα! Εγώ όμως δεν είμαι το θέμα μας, είμαι απλά η αφορμή για να αναζητήσω και να μοιραστώ μαζί σας κάποιες από τις επιδράσεις του παγωμένου νερού στο σώμα μας.

Σε ποια θερμοκρασία θεωρείται το νερό «κρύο»;

Να ξεκαθαρίσουμε ότι η εποχή του χρόνου δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας για τη θερμοκρασία του νερού κι αυτό το ξέρουν πολύ καλά όσοι έχουν βουτήξει σε ποτάμι: ακόμη κι αν «έξω» είναι Αύγουστος, μέσα στο νερό είναι Απρίλιος! Υπάρχουν, επίσης, περιοχές που η θάλασσα είναι όλον τον χρόνο κρύα, όπως συμβαίνει σε κάποια από τα νησιά μας ή σε παραθαλάσσια σημεία στο εξωτερικό, που μπορεί να βρεθούμε στη διάρκεια των διακοπών και να αποφασίσουμε να βουτήξουμε. Σύμφωνα με την ελληνική έκδοση του ιστότοπου Sea Temperature, το εύρος της θερμοκρασίας του νερού στις θάλασσες της Αττικής τον Οκτώβριο κυμαίνεται από 20 έως 22 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του σάιτ, τον Νοέμβριο η θερμοκρασία της θάλασσας έχει πέσει κατά μέσο όρο 2 με 3 βαθμούς.

Πώς αντιδρά το σώμα μας όταν βουτάμε σε κρύο νερό;

Το αρχικό σοκ μπορεί να είναι έντονο καθώς το σώμα αντιδρά στη μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας. Η καρδιά χτυπά πιο δυνατά, η αρτηριακή πίεση πέφτει απότομα, οι αρτηρίες συσπώνται και νιώθουμε μουδιασμένα τα μέλη μας, καθώς το αίμα κατευθύνεται προς τα ευαίσθητα όργανα του κορμού για να τα προστατέψει. Παράλληλα με το μούδιασμα, μειώνεται η ικανότητά μας να κολυμπήσουμε. Και πάλι αυτό οφείλεται στην απώλεια θερμότητας στο σώμα, όπου για να προστατέψει τα ζωτικά του όργανα μειώνει τη ροή του αίματος προς τα άκρα. Εάν συμβεί αυτό, μπορεί να ανακαλύψετε ότι δυσκολεύεστε να κουνήσετε τα χέρια και τα πόδια σας και να συντονίσετε τις κινήσεις σας.

Βιώνοντας όλα αυτά, τα επινεφρίδια απελευθερώνουν αδρεναλίνη πυροδοτώντας την αντίδραση SOS του οργανισμού: «πάλεψε ή φύγε». (Αυτή η αντίδραση του οργανισμού και ο τρόπος που τη βιώνει ο καθένας αποτελεί τόσο μέρος της δυσκολίας του να αποφασίσουμε να κολυμπάμε σε παγωμένο νερό, όσο και μέρος της ευχαρίστησης που μπορεί να αντλούμε από αυτήν τη συνήθεια!)

Άλλες πιθανές αντιδράσεις του οργανισμού από την απότομη βύθιση στο παγωμένο νερό είναι οι κράμπες και η κνίδωση, μια δερματική αντίδραση που χαρακτηρίζεται από κνησμό και πομφούς (ερυθρές ανάγλυφες πλάκες στο δέρμα).

Είναι το κολύμπι σε κρύο νερό ασφαλές για όλους;

Εάν έχετε κάποιο γνωστό χρόνιο πρόβλημα υγείας, όπως καρδιαγγειακή νόσο, άσθμα, υψηλή αρτηριακή πίεση, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού αποφασίσετε να δοκιμάσετε την αντοχή σας στα παγωμένα νερά. Η ίδια προφύλαξη ισχύει για τις έγκυες γυναίκες, τα μικρά παιδιά και για ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας.

Κι αν αποφασίσετε φέτος να δοκιμάσετε την εμπειρία, είναι καλό να ακολουθήσετε κάποιους βασικούς κανόνες ασφαλείας:

• Αποφύγετε τις δυσπρόσιτες και ερημικές παραλίες
• Μην επιχειρήσετε το πρώτο μπάνιο σε κρύο νερό εάν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές
• Έχετε παρέα -μέσα ή έξω από το νερό
• Μπείτε σταδιακά και μην ξανοιχτείτε στα βαθιά
• Εάν νιώσετε οποιαδήποτε ενόχληση ή δυσφορία βγείτε αμέσως από το νερό
• Βγαίνοντας βγάλτε το βρεγμένο μαγιό και ντυθείτε ζεστά