Το περπάτημα έχει πολλά και γνωστά οφέλη. Φαίνεται όμως ότι και το ανάποδο περπάτημα, το βάδισμα προς τα πίσω, είναι μια ωφέλιμη πρακτική για το σώμα και το μυαλό.
Προτού βιαστείς να αναρωτηθείς, «τι άλλο θα μας προτείνουν», να σου πω ότι το ανάποδο περπάτημα, ή retrowalking, είναι γνωστό από τον 19ο αιώνα ως ένα εκκεντρικό χόμπι! Σήμερα, έρευνες αποκαλύπτουν ότι αυτή η πρακτική μπορεί να είναι ωφέλιμη για τη μυοσκελετική υγεία, αλλά και για την υγεία του εγκεφάλου.
Τα οφέλη για το σώμα από το ανάποδο περπάτημα
Η Janet Dufek, ειδικός στην Εμβιομηχανική, τη μελέτη της δομής και της λειτουργίας των βιολογικών συστημάτων του σώματος στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα στις ΗΠΑ, ερευνά την κίνηση προς τα πίσω για περισσότερα από είκοσι χρόνια. Η ίδια και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν,σε μια μικρού μεγέθους έρευνα, ότι το ανάποδο περπάτημα, για μόλις 10-15 λεπτά την ημέρα, σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, αύξησε την ευκαμψία των ποδοκνημικών μυών σε δέκα υγιείς φοιτήτριες.
Άλλες έρευνες έχουν βρει ότι το περπάτημα προς τα πίσω μπορεί, επίσης, να ενισχύσει τους μυς της πλάτης, που είναι υπεύθυνοι για τη σταθερότητα και την ευελιξία της σπονδυλικής στήλης, να μειώσει προβλήματα στα γόνατα και να βοηθήσει στην αρθρίτιδα. Σε μελέτη πάλι με επικεφαλής την Dufek, μια ομάδα πέντε αθλητών ανέφερε μείωση του πόνου στη μέση μετά από εφαρμογή του περπατήματος προς τα πίσω. «Η έρευνά μας έδειξε ότι, έμμεσα, το περπάτημα προς τα πίσω έχει κάποια οφέλη σε σχέση με τον πόνο στη μέση, απλά και μόνο επειδή τεντώνει τους οπίσθιους μηριαίους», λέει η Dufek. «Συχνά ένα από τα σημεία του σώματος που εμπλέκονται με τον πόνο στη μέση είναι οι σφιχτοί οπίσθιοι μηριαίοι».
Αντιλαμβανόμαστε ότι οι έρευνες της Dufek αφορούν σε μικρό αριθμό συμμετεχόντων, φαίνεται όμως ότι τα αποτελέσματα αυτά είναι γενικώς αποδεκτά αφού το ανάποδο περπάτημα χρησιμοποιείται και στη φυσιοθεραπεία για ανακούφιση από τον πόνο στην πλάτη, τα προβλήματα στα γόνατα και την αρθρίτιδα. Ο τρόπος που κινητοποιείται το σώμα στο ανάποδο περπάτημα είναι πολύ διαφορετική από το περπάτημα προς τα εμπρός», εξηγεί η Dufek. «Για παράδειγμα, στο περπάτημα προς τα πίσω, υπάρχει μειωμένο εύρος κίνησης στο γόνατο, το οποίο μπορεί να έχει κάποια οφέλη για άτομα που μπορεί να αποκατασταθούν από χειρουργική επέμβαση στο γόνατο».
Ανάποδο περπάτημα για πιο δυνατό εγκέφαλο
Ακριβώς αυτή η διαφορετική από τη συνηθισμένη τοποθέτηση και κίνηση του σώματος στο ανάποδο περπάτημα φαίνεται ότι μπορεί να επηρεάσει θετικά τις γνωστικές ικανότητες, όπως η μνήμη, ο χρόνος αντίδρασης και οι ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, πιθανώς επειδή ο εγκέφαλος αναγκάζεται να κινητοποιηθεί πιο έντονα και να συντονίσει το σώμα με εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν που κάνει όταν βαδίζουμε προς τα εμπρός.
Μια ολλανδική μελέτη εξέτασε την ικανότητα 38 συμμετεχόντων να επιλύουν ένα τεστ Stroop – το οποίο χρησιμοποιεί αντικρουόμενα ερεθίσματα, όπως η λέξη «μπλε» με κόκκινα γράμματα, για να παρεμβαίνει στο πόσο γρήγορα οι άνθρωποι ανταποκρίνονται σε μια προτροπή – ενώ βημάτιζαν προς τα πίσω, προς τα εμπρός ή προς τα πλάγια. Διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες που βάδιζαν προς τα πίσω είχαν τους ταχύτερους χρόνους αντίδρασης, ίσως επειδή ο εγκέφαλός τους είχε ήδη συνηθίσει να εκτελεί ένα αταίριαστο έργο. Μια άλλη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι διάφορες μορφές «ανάποδης» κίνησης, όπως το περπάτημα προς τα πίσω, η παρακολούθηση ενός βίντεο με ένα ταξίδι με τρένο προς τα πίσω και ακόμη και η απλή αναπαραγωγή της προς τα πίσω κίνησης με τη φαντασία, βελτίωσαν την ικανότητα των συμμετεχόντων να ανακαλέσουν πληροφορίες. Προφανώς πρόκειται για ένα πεδίο που πολλοί ειδικοί θα εξετάσουν ευρύτερα, αλλά το οποίο φαίνεται να δίνει θετικά στοιχεία.
Να αρχίσουμε λοιπόν να περπατάμε ανάποδα;
Είτε ως άσκηση είτε ως μία συνήθεια για τη διατήρηση και βελτίωση της οξύτητας του εγκεφάλου, το ανάποδο περπάτημα χρειάζεται προσοχή. Θα πρέπει να γίνεται σε έναν χώρο καθαρό από εμπόδια, όπως για παράδειγμα σε ένα τερέν γηπέδου και να ξεκινά κανείς προσθέτοντας σύντομα διαστήματα προς τα πίσω βάδισης στις προπονήσεις του. Ένας άλλος ασφαλής τρόπος να το δοκιμάσει κάποιος είναι σε έναν διάδρομο γυμναστικής ρυθμισμένο σε χαμηλή ταχύτητα.