Τα μόνα γνωστά δείγματα του Encephalartos woodii (E. Woodii) είναι όλα κλώνοι του ίδιου αρσενικού φυτού που βρέθηκε πριν από 100 χρόνια σε ένα δάσος της Νότιας Αφρικής. Τώρα μια ομάδα ερευνητών έχει αναλάβει την αποστολή να βρει μια θηλυκή εκδοχή του φυτού, με τη βοήθεια μη επανδρωμένων σκαφών (drones) και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Η Laura Cinti, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Southampton στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχει πάρει την απόφαση να σώσει το είδος, το οποίο αποκαλείται το πιο «μοναχικό» φυτό στον κόσμο.

Πριν από την εποχή των δεινοσαύρων

Ως ένα από τα σπανιότερα φυτά στον κόσμο, το E. woodii είναι περιζήτητο μεταξύ συλλεκτών και βοτανολόγων. Η Cinti το παρομοιάζει με «λείψανο» από μια εποχή που έχει παρέλθει. «Υπάρχουν πριν από την εποχή των δεινοσαύρων. Κάποτε, ήταν ευρέως διαδεδομένα, αλλά σήμερα είναι στην πραγματικότητα τα πιο απειλούμενα φυτά στον πλανήτη», αναφέρει. Το μοναδικό γνωστό άγριο δείγμα του E. Woodii ανακαλύφθηκε το 1895 από τον βοτανολόγο John Medley Wood, ενώ βρισκόταν σε αποστολή στο δάσος Ngoye στη Νότια Αφρική. Όλα τα φυτά, που υπάρχουν σήμερα σε βοτανικούς κήπους σε όλο τον κόσμο, είναι κλώνοι αυτού του ίδιου δείγματος. Το E. Woodii είναι γνωστό για την εντυπωσιακή του εμφάνιση, με φολιδωτό κορμό και μεγάλα, μακριά φύλλα που σχηματίζουν μια επιβλητική «κόμη», σαν φοίνικας.

Αδύνατη η επικονίαση

Στην κορυφή βρίσκονται χρυσά «κουκουνάρια» (κώνοι), που χρησιμοποιούνται για την αναπαραγωγή. Τα «κουκουνάρια» στο αρσενικό φυτό είναι πιο επιμήκη, ενώ στο θηλυκό πιο στρογγυλά – σε σχήμα αυγού, εξηγεί η Cinti. Η αναπαραγωγή του E. Woodii βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συναρπαστική αλληλεπίδραση μεταξύ των εντόμων, όπου η γύρη μεταφέρεται από τον αρσενικό «κώνο» στον θηλυκό. Χωρίς το θηλυκό, ωστόσο, η επικονίαση δεν είναι δυνατή. Επηρεασμένη από τη δυσχερή θέση του συγκεκριμένου φυτού, το οποίο είναι ευάλωτο σε ασθένειες ή άλλες περιβαλλοντικές πιέσεις, λόγω της περιορισμένης δεξαμενής γονιδίων του, η Cinti συγκρότησε μια ομάδα για να αναζητήσει τη θηλυκή έκδοση του είδους.

«Ένα θηλυκό E. Woodii θα μπορούσε να βρίσκεται ακόμη εκεί έξω, επειδή, απ’ όσο γνωρίζουμε, το δάσος Ngoye, όπου ανακαλύφθηκε αρχικά, δεν έχει εξερευνηθεί πλήρως», αναφέρει. Ενώ όλες οι προηγούμενες έρευνες στο δάσος είχαν γίνει με τα πόδια, η ομάδα της Cinti έχει πλέον πρόσβαση σε σύγχρονες τεχνολογίες. Έτσι, χρησιμοποιούν μη επανδρωμένα σκάφη και τεχνολογία τηλεπισκόπησης για να τραβήξουν φωτογραφίες του δάσους.

Έχουν, επίσης, εκπαιδεύσει ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης για να βοηθήσει με το ψάξιμο στις φωτογραφίες, στην προσπάθεια να εντοπιστεί το θηλυκό E. Woodii – κάτι που θα φέρει και πάλι χαρά όχι μόνο στο αρσενικό φυτό, αλλά και σε όλη την επιστημονική κοινότητα.

Πηγή: Pride / Conversation