Υποχρεωτική και υπό την απειλή προστίμου θα είναι η ανακύκλωση πλαστικών και μεταλλικών συσκευασιών από τον Δεκέμβριο του 2025, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, κατά την αγορά εντός αγαθού (υγρού) που είναι πλαστική ή σε μεταλλική συσκευασία, ο καταναλωτής θα πληρώνει, πάνω από την τιμή κι ένα ποσό ως περιβαλλοντικό τέλος. Το ποσό αυτό θα επιστρέφεται στον καταναλωτή, όταν επιστρέψει τη συσκευασία για ανακύκλωση σε ειδικές υποδοχές, που θα δημιουργηθούν στα καταστήματα και σε άλλα σημεία.
Παράδειγμα, ο καταναλωτής που αγοράζει ένα πλαστικό μπουκάλι νερού ή ένα αναψυκτικό σε αλουμινένιο κουτί, το οποίο κοστίζει 1ευρώ, θα πληρώνει επιπλέον π.χ. 20 λεπτά, για κάθε συσκευασία. Στην συνέχεια, μετά την κατανάλωση του περιεχομένου, θα επιστρέφει τις συσκευασίες και θα λαμβάνει ως επιστροφή τα 20 λεπτά για κάθε συσκευασία. Πρόκειται για το άρθρο 13 του νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ το οποίο προβλέπει ότι από την 1η Δεκεμβρίου 2025, εφαρμόζεται σύστημα επιστροφής εγγύησης για:
πλαστικές φιάλες ποτών μιας χρήσης, έως και τρία (3) λίτρα και
μεταλλικούς περιέκτες ποτών μιας χρήσης έως και τρία (3) λίτρα.
Οι υπόχρεοι παραγωγοί συσκευασίας ποτών υποχρεώνονται να οργανώσουν ένα ενιαίο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) αποβλήτων συσκευασιών πανελλαδικής εμβέλειας, για την εφαρμογή συστήματος επιστροφής εγγύησης για τις εν λόγω συσκευασίες, προκειμένου να επιτύχουν τους ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης. Στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος, προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής για διευκόλυνση του καταναλωτή. Στα σημεία αυτά, ο καταναλωτής θα επιστρέφει τις φιάλες και θα εισπράττει το αντίτιμο της εγγυοδοσίας.
Βιοαπόβλητα
Επίσης, το νομοσχέδιο προβλέπει την εφαρμογή υπηρεσίας χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, σε μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους κάτω των 10.000 κατοίκων και παροχή κατάλληλου εξοπλισμού στους υπόλοιπους. Συγχρόνως, εισάγει ρύθμιση ζητημάτων σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων, με στόχο να κατατεθεί από τους υπόχρεους παραγωγούς νέο, επιχειρησιακό σχέδιο, που θα περιλαμβάνει και τη συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών, με τριπλάσιους πόρους για την ανακύκλωση, δηλαδή περί τα 100 εκατ. ευρώ.
Προβλέπεται, ακόμη, η δημιουργία ισχυρών φορέων διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και η δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όταν τίθενται θέματα σχετικά με:
Την αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων στη διαχείριση των αποβλήτων,
Την αποτροπή της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς και
Την αντιμετώπιση προστίμων από την ΕΕ.
Επιπλέον, ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της εναλλακτικής διαχείρισης στις πλαστικές συσκευασίες φυτοφαρμάκων, προβλέπεται η χρέωση των Δήμων ανάλογα με τις ποσότητες ανακύκλωσης στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), κ.ά.
