Το νερό είναι πηγή ζωής, αλλά στην διαδρομή του μέχρι να φτάσει στο ποτήρι μας, συναντά πολλά φυσικά μέταλλα ή άλλα στοιχεία, όπως το αρσενικό, τα περισσότερα από τα οποία απομακρύνονται αποτελεσματικά με το φιλτράρισμα του νερού.
Μια νέα μελέτη* από τις ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Diabetes Care, κατέδειξε ότι ακόμη και χαμηλά επίπεδα αρσενικού στο πόσιμο νερό σχετίζονται με την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Το αρσενικό είναι ένα φυσικά απαντώμενο στοιχείο, που μπορεί να βρεθεί σε χαμηλές συγκεντρώσεις στο πόσιμο νερό. Αν και σε μικρές ποσότητες μπορεί να μην είναι επιβλαβές, η μακροχρόνια έκθεση σε υψηλά επίπεδα αρσενικού μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει θέσει το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο αρσενικού στο πόσιμο νερό στα 10 μικρογραμμάρια ανά λίτρο (μg/L). Πολλά κράτη έχουν υιοθετήσει αυτό το όριο, αλλά υπάρχουν περιοχές όπου τα επίπεδα αρσενικού στο πόσιμο νερό μπορεί να υπερβαίνουν αυτά τα πρότυπα.
Στις ΗΠΑ, όπου διενεργήθηκε η μελέτη, η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ έχει υιοθετήσει το παραπάνω όριο του ΠΟΥ για το αρσενικό στο πόσιμο νερό (τα 10 μg/L). Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κύρια αιτία σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είναι η παχυσαρκία, είναι σημαντικό, όμως, να αναγνωρίσουμε και άλλους επιβαρυντικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες και να τους αντιμετωπίσουμε. Το αρσενικό στο νερό μπορεί να επηρεάσει την υγεία μας είτε άμεσα, εάν βρίσκεται σε μεγάλη ποσότητα, είτε σταδιακά, εάν καταναλώνεται μακροχρόνια σε μικρότερες ποσότητες.
Τα κύρια σημεία της μελέτης
Στη μελέτη, οι ερευνητές αξιολόγησαν 1.791 συμμετέχοντες από την κλινική μελέτη SHFS (Strong Heart Family Study) και 5.777 συμμετέχοντες από το ερευνητικό πρόγραμμα MESA (Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis) που είχαν διαθέσιμες εκτιμήσεις για τις συγκεντρώσεις αρσενικού στο νερό που έπιναν και δεν είχαν διάγνωση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 κατά την έναρξη της παρακολούθησης, 2001-2003 και 2000-2002 αντίστοιχα.
Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέχρι το 2010 (ομάδα SHFS) ή το 2019 (ομάδα MESA). Χρησιμοποιήθηκαν στατιστικά μοντέλα που έλαβαν υπόψη το φύλο, την ηλικία, το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), το κάπνισμα και το μορφωτικό επίπεδο.
Η επίπτωση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ήταν 24,4 περιπτώσεις ανά 1.000 ανθρωπο-έτη στην ομάδα SHFS (μέση παρακολούθηση 5,6 έτη) και 11,2 ανά 1.000 ανθρωπο-έτη στην ομάδα MESA (μέση παρακολούθηση 14 έτη). Η αύξηση κινδύνου ανά διπλασιασμό σε συγκεντρώσεις αρσενικού ακόμη και σε χαμηλά, αποδεκτά επίπεδα (<10 μg/L) ήταν +10%. Η αύξηση του κινδύνου από το αρσενικό στο νερό ήταν μεγαλύτερη για συμμετέχοντες με ΔΜΣ <25 kg/m2, νορμοβαρείς δηλαδή, καθώς και για τις γυναίκες.
Η μελέτη αυτή κατέδειξε ότι ακόμη και μικρές αυξήσεις στα χαμηλά, αποδεκτά επίπεδα αρσενικού στο νερό (<10 μg/L) σχετίζονται με την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μετά από κάποια έτη. Η αντιμετώπιση της παρουσίας αρσενικού στο πόσιμο νερό είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της δημόσιας υγείας κι απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από τις αρχές, τις κοινότητες και τα άτομα.
