Καλοκαίρι με αλλεπάλληλα κύματα καύσωνα βιώνουμε φέτος στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη, Αμερική και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, με θερμοκρασίες που αγγίζουν ή και ξεπερνούν τους 43-45 βαθμούς Κελσίου και δύσκολα γίνονται ανεκτές από τις ευάλωτες κυρίως ομάδες του πληθυσμού.

Ταυτόχρονα, με τα νέα ακραία καιρικά δεδομένα, υπάρχει και το ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών, που έχει προκαλέσει μολύνσεις σε πουλερικά, ενώ πρόσφατα εξαπλώθηκε και στα βοοειδή, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το εάν ορισμένα τρόφιμα όπως το γάλα, τα αυγά και το κρέας παραμένουν ασφαλή.

Καθώς, στις διακοπές η διατροφή μας γίνεται πιο πρόχειρη, προμηθευόμαστε σνακ ή ακόμα και έτοιμα γεύματα από σημεία που ίσως δεν έχουμε ελέγξει, όπως καντίνες, ενώ και σε πανηγύρια, συναυλίες, πικνίκ και μπάρμπεκιου θα πρέπει να μας προβληματίσει τι γίνεται με τα ψητά κρέατα, τα μπιφτέκια, τα λουκάνικα και τα άλλα ευαίσθητα τρόφιμα, που παραμένουν εκτός ψυγείου σε ζεστές θερμοκρασίες επί ώρες.

Σύμφωνα με στοιχεία που δίνουν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, καταγράφονται περίπου 9 εκατομμύρια επεισόδια τροφιμογενών λοιμόξεων ετησίως, οι οποίες εκδηλώνονται κυρίως όταν οι άνθρωποι καταναλώνουν φαγητά ή ποτά που έχουν μολυνθεί με βακτήρια, ιούς ή παράσιτα.

Τα περισσότερα επεισόδια είναι ήπια –με τα συμπτώματα ακόμη και στα ήπια περιστατικά να είναι δυσάρεστα– και χαρακτηρίζονται γενικά από ναυτία, έμετο, πόνο στο στομάχι και διάρροια. Υπάρχουν άτομα που εκδηλώνουν πιο βαριά συμπτώματα και ίσως να χρειαστούν νοσηλεία και, δυστυχώς, κάποιοι ασθενείς μπορεί να καταλήξουν. Αυτοί που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση είναι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, παιδιά κάτω των 5 ετών, έγκυες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Σχετικά με τυχόν πρόσθετες προφυλάξεις για την ασφάλεια των τροφίμων, αλλά και άλλους παράγοντες που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη για την ασφάλεια και την υγεία μας, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και των διακοπών, όπως η διατήρηση της καλής ενυδάτωσης του οργανισμού μας κι άλλα ακόμα, μίλησε πρόσφατα στο cnn.com, η Dr. Leana Wen, ιατρός επειγόντων περιστατικών και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο George Washington. Ας δούμε τι συνιστά για την ασφαλή διατήρηση των τροφίμων.

Διατροφικές προφυλάξεις σε υπαίθρια γεύματα (μπάρμπεκιου – πίκνικ κλπ.)

«Το κακοψημένο κρέας περιέχει πολλούς μολυσματικούς οργανισμούς. Πάντα πρέπει να βεβαιωνόμαστε ότι το κρέας έχει ψηθεί καλά και αμέσως μετά το ψήσιμο να το διατηρούμε σε ζεστό φούρνο μέχρι να το σερβίρουμε, ώστε να αποτραπεί η ανάπτυξη μικροβίων. Ακόμα και πριν το μαγείρεμα, το ωμό κρέας πρέπει να φυλάσσεται στο ψυγείο αντί να παραμείνει σε θερμοκρασία δωματίου. Πρέπει να βγαίνει από το ψυγείο ακριβώς πριν ψηθεί».

Άλλοι παράγοντες που πρέπει να τηρούνται για την ασφάλεια των τροφίμων

«Υπό κανονικές καιρικές συνθήκες, η συμβουλή των αρμόδιων υπηρεσιών τροφίμων συνιστούν τα ευπαθή τρόφιμα να διατηρηθούν εκτός ψυγείου έως και δύο ώρες, από την παρασκευή τους. Αυτό ισχύει για το μαγειρεμένο κρέας, τα χάμπουργκερ, ακόμα και για τις σαλάτες. Σε ζεστό καιρό, αυτά τα είδη πρέπει να καταναλωθούν αμέσως, αλλιώς εάν η θερμοκρασία είναι πάνω από 33 oC, το διάστημα παραμονής τους εκτός ψυγείου δεν πρέπει να ξεπερνά τη μία ώρα.

Σε περιπτώσεις που μεταφέρεται κρέας για ψήσιμο σε πάρκα ή άλλα μέρη χωρίς ψυγεία, θα πρέπει το ωμό, άψητο κρέας να διατηρείται στους 4 oC ή χαμηλότερα (θερμοκρασία της συντήρησης του ψυγείου), μέχρι να είναι έτοιμο για ψήσιμο, άρα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε φορητό ψυγείο με πολύ πάγο.

Πρέπει, επίσης να διατηρείται το άψητο κρέας ξεχωριστά από τα άλλα τρόφιμα, ώστε να μην μολύνει άλλα είδη που σερβίρονται ωμά, όπως λαχανικά και φρούτα.

Μια άλλη προφύλαξη στη διαδικασία του ψησίματος του κρέατος αφορά τα σκεύη και τα πιάτα που χρησιμοποιούνται για το ωμό κρέας και δεν πρέπει να μπερδεύονται με τα πιάτα που περιέχουν σαλατικά, φρούτα, πατάτες, ψωμί και άλλα είδη.

Επίσης, τα χέρια μας πρέπει να τα πλένουμε σχολαστικά με σαπούνι και νερό κάθε φορά που αγγίζουμε ωμό κρέας και πριν αγγίξουμε οτιδήποτε άλλο (σκεύη ή τρόφιμα)».

Το ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών σε πουλερικά και βοοειδή

Σχετικά με το πόσο ασφαλής είναι η κατανάλωση προϊόντων κρέατος, όπως χάμπουργκερ και φτερούγες κοτόπουλου, ή αυγών και γάλακτος, η Dr. Leana Wen εξηγεί:

«Σύμφωνα με ομοσπονδιακούς αξιωματούχους Υγείας, είναι ασφαλές να συνεχίσουμε να τρώμε αυτά τα προϊόντα εφόσον το κρέας και τα αυγά μαγειρεύονται στις συνιστώμενες θερμοκρασίες.

Είναι, επίσης, ασφαλές να συνεχίσουμε να πίνουμε γάλα, εφόσον το γάλα έχει παστεριωθεί. Το νωπό γάλα δεν είναι ασφαλές για κατανάλωση, όχι επειδή μπορεί να έχει προσβληθεί από βακτήρια, αλλά επειδή είναι πιθανό μέσω του νωπού γάλακτος να μεταδώσει η γρίπη των πτηνών. Οι άνθρωποι δεν πρέπει να πίνουν νωπό γάλα ή να καταναλώνουν προϊόντα που παρασκευάζονται από νωπό γάλα. Αυτή η σύσταση ίσχυε και πριν από το ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών, και σίγουρα πολύ περισσότερο ισχύει τώρα».

Προσοχή σε άλλα σημαντικά θέματα υγείας

«Τους ζεστούς μήνες, πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος τα συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης και της θερμοπληξίας, ώστε να αναγνωρίσει πιθανή εκδήλωσή τους χωρίς καθυστέρηση. Προσοχή με τη ζέστη χρειάζονται τα πιο ευάλωτα άτομα, όπως τα άτομα με χρόνιες παθήσεις, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι. Προσέξτε χρειάζονται και τα κατοικίδια, γιατί μπορεί επίσης να επιβαρυνθούν από τη μεγάλη ζέστη. Δεν αφήνουμε ποτέ τα κατοικίδια ή τα παιδιά χωρίς επίβλεψη στο αυτοκίνητο μόνα τους, καθώς το εσωτερικό του αυτοκινήτου υπερθερμαίνεται γρήγορα και αυτές οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να είναι θανατηφόρες.

Τέλος, θα πρέπει να προσπαθούμε να παραμένουμε στη σκιά, όταν είναι δυνατόν. Να διατηρούμε την καλή ενυδάτωση του οργανισμού μας, πίνοντας αρκετό νερό που είναι η καλύτερη μορφή ενυδάτωσης. Η υπερβολική καφεΐνη και το αλκοόλ δεν είναι κατάλληλα ποτά κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα. Πρέπει να φοράμε ρούχα από φυσικά υλικά που μας προστατεύουν από τον ήλιο και επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει και να εφαρμόζουμε πάντα αντηλιακό και επαναλαμβάνουμε τη χρήση του συχνά.