Έχεις συνειδητοποιήσει ότι σε περιπτώσεις απογοήτευσης ή μεγάλου στρες μία γλυκιά κουταλιά παγωτό λειτουργεί ως παρηγοριά; Το συναισθηματικό φαγητό είναι το άμεσο φάρμακο για να ανακουφίσουμε για (πολύ) λίγο τον ψυχισμό μας που πάσχει. Όμως, δεν είναι ποτέ η λύση.
Η συναισθηματική διατροφή είναι η τάση να τρώμε σε απάντηση στα αρνητικά συναισθήματα, χρησιμοποιώντας το φαγητό ως μηχανισμό αντιμετώπισης για τη διαχείριση συναισθημάτων, όπως το στρες, το άγχος και η λύπη. Συνδέεται με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ενέργεια, αλλά φτωχών σε θρεπτικά συστατικά.
«Η συναισθηματική κατανάλωση φαγητού είναι αρκετά συχνό φαινόμενο. Σύμφωνα με την έρευνα Stress survey της American Psychological Association, το 38% των ενηλίκων, ανέφερε επεισόδια συναισθηματικής διατροφής τον περασμένο μήνα, με σχεδόν τους μισούς από αυτούς να το κάνουν σε εβδομαδιαία βάση.
Μια άλλη μελέτη (NutriNet-Santé) έδειξε ότι η συναισθηματική διατροφή συνδέεται πιο έντονα με τα ενεργειακά σνακ σε γυναίκες με κατάθλιψη, ενώ άλλη μελέτη τόνισε ότι το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία. Αξιοσημείωτο είναι και το εύρημα φινλανδικής μελέτης, ότι δηλαδή τα φαινόμενα συναισθηματικής κατανάλωσης φαγητού είναι συχνότερα σε άτομα που κοιμούνται λιγότερο τη νύχτα», επισημαίνει, μιλώντας στο fortuno.gr, ο Δρ. Ευάγγελος Φουστέρης, Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, Ιατρικός Διευθυντής MEDOC.
Τρόποι να αποφύγετε το Συναισθηματικό Φαγητό
● Προσδιορίστε τις συνθήκες:
○ Αναγνωρίστε τα συγκεκριμένα συναισθήματα ή τις καταστάσεις που σας οδηγούν στη συναισθηματική διατροφή. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν το στρες, την ανία, τη λύπη, το θυμό ή τη μοναξιά. Η τήρηση ενός διατροφικού ημερολογίου μπορεί να σας βοηθήσει να παρακολουθείτε πότε και γιατί τρώτε.
● Βρείτε εναλλακτικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης:
○ Αντί να στρέφεστε στο φαγητό, βρείτε υγιεινότερους τρόπους για να διαχειριστείτε τα συναισθήματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει φυσικές δραστηριότητες, όπως περπάτημα, τρέξιμο ή γιόγκα ή χαλαρωτικές πρακτικές, όπως ο διαλογισμός, η βαθιά αναπνοή ή η συγγραφή ημερολογίου.
● Δημιουργήστε μια ρουτίνα:
○ Η ύπαρξη μιας συνεπούς καθημερινής ρουτίνας με τακτικά γεύματα και σνακ μπορεί να μειώσει την πιθανότητα συναισθηματικής διατροφής. Η δομή και η προβλεψιμότητα μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του στρες και της αβεβαιότητας.
● Πίνετε πολύ νερό:
○ Η αφυδάτωση μπορεί μερικές φορές να συγχέεται με την πείνα. Έχετε πάντα ένα μπουκάλι νερό μαζί σας και μην ξεχνάτε να πίνετε τακτικά, κατά τη διάρκεια της ημέρας.
● Κοιμηθείτε καλά:
○ Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο στρες και πόθους για ανθυγιεινά φαγητά. Προσπαθήστε να κοιμάστε 7-9 ώρες καλής ποιότητας ύπνου κάθε βράδυ για να βοηθήσετε στη διατήρηση της συναισθηματικής ισορροπίας.
● Περιορίστε τα ανθυγιεινά τρόφιμα στο σπίτι:
○ Διατηρήστε το σπίτι σας εφοδιασμένο με υγιεινά, θρεπτικά τρόφιμα. Με τη μείωση της διαθεσιμότητας ανθυγιεινών σνακ, θα είναι λιγότερο πιθανό να τα αναζητήσετε όταν νιώθετε συναισθηματικά φορτισμένοι.
● Αμφισβητήστε τις αρνητικές σκέψεις:
○ Οι αρνητικές σκέψεις μπορούν να οδηγήσουν σε συναισθηματική διατροφή. Εξασκηθείτε στον θετικό διάλογο με τον εαυτό σας και αμφισβητήστε τις μη βοηθητικές πεποιθήσεις που μπορεί να προκαλούν διατροφικά προβλήματα, όπως «το αξίζω επειδή είχα μια κακή μέρα».
● Επικεντρωθείτε στη φροντίδα του εαυτού σας:
○ Εμπλακείτε σε δραστηριότητες που σας κάνουν να αισθάνεστε καλά και μειώνουν το στρες, όπως χόμπι, άσκηση, ανάγνωση ή χρόνος με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα. Η φροντίδα του εαυτού σας μπορεί να μειώσει την ανάγκη να στραφείτε στο φαγητό για παρηγοριά.
● Αναζητήστε τη βοήθεια του ειδικού:
○ Αν η συναισθηματική διατροφή επηρεάζει την υγεία και την ευεξία σας, σκεφτείτε να συμβουλευτείτε έναν ειδικό ψυχολόγο ή έναν πιστοποιημένο διατροφολόγο που ειδικεύεται στη συναισθηματική διατροφή. Μπορούν να προσφέρουν προσωποποιημένη καθοδήγηση και υποστήριξη.
«Πρέπει, πάντα, να θυμόμαστε ότι είναι ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ να βιώνουμε μια ποικιλία συναισθημάτων και ότι η ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΗ συναισθηματική διατροφή ΔΕΝ σημαίνει απαραιτήτως ότι έχουμε πρόβλημα. Το κλειδί είναι να αναπτύξουμε υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης και να χτίσουμε ανθεκτικότητα για να διαχειριζόμαστε τα πιο πιεστικά συναισθήματα, χωρίς να βασιζόμαστε στο φαγητό», μας προτρέπει ο Δρ. Ευάγγελος Φουστέρης.