Avocadotoast, μους σοκολάτας με αβοκάντο, αβοκάντο στη σαλάτα, αβοκάντο στα πρώτα γεύματα του μωρού. Το αβοκάντο έγινε περισσότερο γνωστό μέσω των vegans, ποιο είναι όμως το catchπου ίσως δεν γνωρίζουμε;
Το αβοκάντο είναι ένα φρούτο (ναι, είναι φρούτο κι όχι λαχανικό) με πολλά ωφέλιμα συστατικά, όπως τα «καλά» λιπαρά οξέα, με ήπια γεύση, που μας επιτρέπει να το χρησιμοποιούμε ποικιλοτρόπως και με vegan προφίλ. Ή μήπως όχι; Η συζήτηση είναι μεγάλη, έχει ξεκινήσει εδώ και λίγα χρόνια και αφορά όχι μόνο στο αν είναι όντως vegan, αλλά και κατά πόσο είναι eco-friendly.
Γιατί κάποιοι θεωρούν ότι το αβοκάντο δεν είναι vegan;
Η φιλοσοφία του βιγκανισμού περιλαμβάνει τη μη χρήση ή κατανάλωση ζωικών προϊόντων, αλλά και την αποφυγή της άμεσης ή έμμεσης εκμετάλλευσης των ζώων. Εδώ ακριβώς είναι που «κολλάει» το αβοκάντο: για την καλλιέργειά του χρησιμοποιείται η μεταναστευτική μελισσοκομία, η μεταφορά μελισσών σε περιοχές, όπου υπάρχει έλλειψη ώστε να επικονιάσουν τα φυτά. Πρόκειται για μία ευρέως διαδεδομένη πρακτική των καλλιεργητών στις ΗΠΑ, η οποία χρησιμοποιείται όχι μόνο για τα αβοκάντο, αλλά και για καλλιέργειες, όπως τα δαμάσκηνα, τα αμύγδαλα και οι κολοκύθες. Κατά τη μεταφορά τους, πολλές μέλισσες χάνονται, αυξάνεται το άγχος στο μελίσσι, με συνέπειες στην επιβίωσή του: μπορεί να πεθάνει η βασίλισσα ή να μεταδοθούν ασθένειες μεταξύ των κυψελών.
Παρότι είναι δεδομένο ότι χωρίς τη μεταναστευτική μελισσοκομία θα υπήρχε σοβαρό πρόβλημα σε πολλές καλλιέργειες, μέλη της κοινότητας των βίγκαν θεωρούν ότι η πρακτική αυτή εκμεταλλεύεται και θέτει σε κίνδυνο τους πληθυσμούς μελισσών, άρα τα προϊόντα που παράγονται με αυτόν τον τρόπο δεν ανήκουν στις vegan επιλογές.
«Βαρύ» περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Μία άλλη πτυχή της συζήτησης για το αν το αβοκάντο είναι vegan ή όχι αφορά στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της καλλιέργειας και της μεταφοράς του στις τοπικές αγορές από τα διάφορα μέρη του πλανήτη όπου καλλιεργείται.
Ένα χαρακτηριστικό που επηρεάζει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα είναι το γεγονός ότι η καλλιέργεια του αβοκάντο απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού. Επιπλέον, εξαιτίας της έκρηξης της ζήτησής του, πολλές περιοχές, σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, μιας από τις βασικότερες περιοχές παραγωγής του, αποψιλώθηκαν από τους καλλιεργητές προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των φυτών και της παραγωγής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Μεξικό, μια χώρα απ’ όπου προέρχονται τα περισσότερα αβοκάντο που φτάνουν στο smoothieblend μας. Σύμφωνα με τον φορέα Foodand Agriculture Organization Corporate Statistical Database, το 2022, το Μεξικό κατείχε το 28% της παγκόσμιας παραγωγής αβοκάντο. Στο Michoacán, ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα στο Μεξικό, οι καλλιεργητές αποψίλωσαν, με ανησυχητικό ρυθμό, εκτάσεις δασών. Το 2016, η επίσημη εκτίμηση ήταν ότι η περιοχή χάνει ανάμεσα στα 15 και 20 χιλιάδες εκτάρια δάσους κάθε χρόνο εξαιτίας των αβοκάντο και για το 2021 η εκτίμηση ήταν ότι το σύνολο ήταν πιο κοντά στα 36.000 εκτάρια.
Τέλος, η μεταφορά του καρπού με πλοία σε συνθήκες ψύξης από τη Λατινική Αμερική σε διάφορες χώρες του κόσμου αυξάνει επίσης σημαντικά το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα.
Άρα, να σταματήσουμε να τρώμε αβοκάντο;
Προφανώς και όχι εφόσον είναι ένα φρούτο που μας αρέσει γευστικά, έχει υψηλή διατροφική αξία και μας εμπνέει με δεκάδες συνταγές ώστε να τρώμε (λίγο) πιο υγιεινά. Επιπλέον, ειδικά εμείς, ζούμε σε μία χώρα, η οποία διαθέτει σε διάφορες περιοχές τις σωστές κλιματολογικές συνθήκες για καλλιέργεια αβοκάντο, οπότε μπορούμε να νιώθουμε λιγότερο «κλιματολογικά ένοχοι» κάθε φορά που το αγοράζουμε.
Και το σημαντικότερο, οι διατροφικές επιλογές που κάνει ο καθένας από εμάς και οι λόγοι για τους οποίους τις κάνει είναι προσωπική του υπόθεση και (κανονικά) δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε κριτική.