«Τα γονίδιά μας καθορίζονται από την ημέρα που γεννιόμαστε, οπότε ορισμένες από τις προκαταλήψεις που επηρεάζουν άλλα είδη επιδημιολογικών ερευνών τείνουν να μην επηρεάζουν τις γενετικές μελέτες», υποστηρίζει ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Iyas Daghlas από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Περισσότερες από 340 κοινές γενετικές παραλλαγές, συμπεριλαμβανομένων παραλλαγών στο λεγόμενο «γονίδιο ρολογιού» PER2, είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τον χρονοτύπο ενός ατόμου και η γενετική εξηγεί το 12-42% του γιατί τείνουμε να ξυπνάμε, όταν ξυπνάμε.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν εκατοντάδες χιλιάδες συμμετέχοντες και διαπίστωσαν ότι περίπου το ένα τρίτο εξ’ αυτών θεωρούσε ότι είναι «πρωινός τύπος», το 9% έλεγε ότι είναι «κουκουβάγιες» που κοιμούνται και ξυπνούν αργά και οι υπόλοιποι ήταν κάπου στην μέση. Συνολικά, κατά μέσο όρο πήγαιναν για ύπνο στις 23:00 και σηκώνονταν στις 06:00.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές στράφηκαν σε ένα διαφορετικό δείγμα που περιελάμβανε γενετικές πληροφορίες μαζί με ανώνυμα ιατρικά αρχεία και συνταγογραφούμενα αρχεία κι έρευνες σχετικά με τις διαγνώσεις μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής.
Χρησιμοποιώντας νέες στατιστικές τεχνικές, αναρωτήθηκαν: Μήπως οι συμμετέχοντες με γενετικές παραλλαγές που τους προδιαθέτουν να ξυπνούν νωρίτερα έχουν επίσης μικρότερο κίνδυνο κατάθλιψης; Η απάντηση αποδείχτηκε ότι είναι ναι! Συγκεκριμένα, το να κοιμάται και να ξυπνάει κανείς μία ώρα νωρίτερα αντιστοιχούσε σε 23% χαμηλότερο κίνδυνο μείζονος κατάθλιψης.
Με άλλα λόγια, εάν κάποιος που κανονικά κοιμάται στη 01:00, πέσει για ύπνο τα μεσάνυχτα και κοιμηθεί την ίδια διάρκεια (άρα θα ξυπνήσει και μια ώρα νωρίτερα), θα μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης κατά 23%.
Δεν είναι ξεκάθαρο από την μελέτη αν αυτοί που ήδη ξυπνούν νωρίς το πρωί θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το να σηκωθούν ακόμη νωρίτερα. Αλλά για όσους βρίσκονται στο ενδιάμεσο εύρος ή ξυπνούν αργά, το να πέσουν για ύπνο και να ξυπνήσουν μια ώρα νωρίτερα, θα ήταν πιθανώς πολύ χρήσιμο.
Τι θα μπορούσε να εξηγήσει αυτήν την σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και το ωράριο του ύπνου;
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι η αύξηση της έκθεσης στο φως κατά τη διάρκεια της ημέρας οδηγεί σε μια σειρά ορμονικών επιπτώσεων, που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική διάθεση. Άλλοι σημειώνουν ότι το να έχεις ένα βιολογικό ρολόι, ή έναν κιρκαδικό ρυθμό, που είναι σε διαφορετικό τέμπο από τους άλλους μπορεί από μόνο του να είναι κάτι καταθλιπτικό.
«Ζούμε σε μια κοινωνία που έχει σχεδιαστεί για τους πρωινούς τύπους. Οι πιο νυχτερινοί τύποι αισθάνονται σαν να βρίσκονται σε συνεχή κατάσταση κακού συντονισμού με αυτό το κοινωνικό ρολόι», δηλώνει ο Daghlas.
Μια μεγάλη τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή είναι απαραίτητη για να καθοριστεί οριστικά το εάν το να κοιμηθείτε νωρίτερα μπορεί να μειώσει την κατάθλιψη. «Αλλά η παρούσα μελέτη αλλάζει σίγουρα το βάρος των στοιχείων προς υποστήριξη της αιτιώδους επίδρασης του συγχρονισμού του ύπνου με την κατάθλιψη», επισημαίνει.
Πηγή: Vita
