Δέκα βιβλία κλασικής λογοτεχνίας μεταφράζονται και κυκλοφορούν, κάποια για πρώτη φορά, κάποια άλλα σε νέα μετάφραση και επιμέλεια, το προσεχές διάστημα. Από τον James Joyce μέχρι τα Άπαντα του Σαίξπηρ, αυτά τα έργα οφείλουν να διαβαστούν από κάθε βιβλιόφιλο.

James Joyce, Οι νεκροί (Μετάφραση – Σημειώσεις: Αχιλλέας Κυριακίδης, Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Εμβληματικό κείμενο της λογοτεχνίας, αναγνωστική εμπειρία για όποιον εισέρχεται για πρώτη φορά στην ιστορία του διηγήματος και, βεβαίως, μεταφραστική πρόκληση για κάθε μεταφραστή, ο οποίος προκαλεί τα όρια των ικανοτήτων του. Το τελευταίο διήγημα της συλλογής του James Joyce, «Οι Δουβλινέζοι», έχει αυτονομηθεί (έχει ξαναγίνει αυτό) στον τόμο που αναμένουμε, με τίτλο «Οι νεκροί». Ο Αχιλλέας Κυριακίδης μεταφράζει (για πρώτη φορά) James Joyce.

Mια πρωτοχρονιάτικη συγκέντρωση στο Δουβλίνο είναι τόσο υποβλητική και όμορφη που ωθεί τη σύζυγο του πρωταγωνιστή να κάνει μια συγκλονιστική αποκάλυψη στον σύζυγό της – κλείνοντας την ιστορία με μια συναισθηματικά ισχυρή επιφοίτηση, που παραμένει αξεπέραστη στη λογοτεχνία.

Sherwood Anderson, Πολλοί γάμοι (Μετάφραση Ανδρέας Παππάς – Επίμετρο Ελένη Κεχαγιόγλου, Σειρά Sub Rosa, Εκδόσεις Πατάκη)

Για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, ένα κλασικό έργο της αμερικανικής λογοτεχνίας από τον συγγραφέα που άσκησε μεγάλη επιρροή σε μια νεότερη γενιά σημαντικών Αμερικανών συγγραφέων, όπως ο Φόκνερ και ο Χέμινγουεϊ.

«Σε μια πόλη του Ουισκόνσιν, που δεν είχε περισσότερους από είκοσι πέντε χιλιάδες κατοίκους, ζούσε κάποιος ονόματι Τζον Ουέμπστερ. Τη γυναίκα του την έλεγαν Μαίρη, και είχαν μια κόρη που την έλεγαν Τζέιν. Ήταν κατασκευαστής πλυντηρίων και οι δουλειές του πήγαιναν απ’ το καλό στο καλύτερο. Όταν συνέβησαν όσα θα σας διηγηθώ, ήταν τριάντα επτά ή τριάντα οκτώ ετών και η κόρη του, η Τζέιν, ήταν δεκαεπτά. Δεν αξίζει, νομίζω, ν’ αναφερθώ σε λεπτομέρειες της ζωής του έως τη στιγμή που μέσα του κάτι επαναστάτησε. Ήταν ένας πολύ ήσυχος άνθρωπος, που ακόμα και τα όνειρά του προσπαθούσε να τα ξεχνάει, ώστε ν’ ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα καθήκοντα του κατασκευαστή πλυντηρίων…».

Sibilla Aleramo, Μια γυναίκα (Μετάφραση Δήμητρα Δότση, Εκδόσεις Διόπτρα)

Η Sibilla Aleramo έγραψε το πρώτο φεμινιστικό μυθιστόρημα της Ιταλίας το 1906. Το «Μια γυναίκα» αποτελεί έργο ορόσημο της φεμινιστικής λογοτεχνίας και μια εξαιρετική απεικόνιση της Ιταλίας των αρχών του 20ού αιώνα.

Το συγκλονιστικό αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Aleramo, είναι για μια γυναίκα που τόλμησε να αψηφήσει την πατριαρχία και τις κοινωνικές συμβάσεις και να ζήσει ως ελεύθερη γυναίκα στην Ιταλία των αρχών του 20ού αιώνα. Ένα κλασικό έργο και μια πάρα πολύ δυνατή και συγκινητική ιστορία «που σχεδόν απαιτεί να διαβαστεί δυνατά», όπως έγραψε ο Guardian.

Thomas DeQuincey, Ο εκδικητής (Μετάφραση Γιώργος Μπαρουξής, Εκδόσεις Οξύ)

Ο Thomas DeQuincey έγινε ιδιαιτέρως γνωστός για τις περίφημες «Εξομολογήσεις ενός Άγγλου οπιομανούς» (1821), ενώ συχνά αναφέρονται σ’ αυτόν και το έργο του μεταγενέστεροι συγγραφείς όπως ο Σαρλ Μποντλέρ και ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες.

Η μια ωμή δολοφονία διαδέχεται την άλλη, διαταράσσοντας όλες τις ισορροπίες μιας φιλήσυχης, τακτοποιημένης γερμανικής πόλης και τις ζωές των ανύποπτων, ευσεβών κατοίκων της. Οι φόνοι συνεχίζονται χωρίς καμιά προφανή αιτία και χωρίς κανένα στοιχείο που να υποδεικνύει τους δράστες, εδραιώνοντας ένα καθεστώς τρόμου που μοιάζει αδιανόητο για μια ευνομούμενη κοινωνία.

Είναι όμως τα πράγματα ακριβώς έτσι;
Ο Thomas DeQuincey ανοίγει με το νυστέρι του βιβλίου του το μαλακό υπογάστριο του «πολιτισμένου» δυτικού κόσμου και αναζητά λαχανιασμένα τα ίχνη των ενόχων, εγκαινιάζοντας θριαμβευτικά το λογοτεχνικό είδος του κατάμαυρου μυστηρίου και του θρίλερ.

D.H. Lawrence, Μυρωδιά χρυσανθέμων και άλλα διηγήματα (Εκδόσεις Πατάκη)

Οι τέσσερις μικρές ιστορίες του τόμου αυτού συμπυκνώνουν τη ζωντάνια και το καλύτερο γράψιμο του D.H. Lawrence και αποκαλύπτουν την προσωπικότητα και τη ζωή του ίδιου του συγγραφέα, που ζούσε κόντρα στις συμβάσεις και στις υλιστικές απόψεις της εποχής του, σοβαρός και βαθύτατα ειλικρινής.

Στη «Μυρωδιά χρυσανθέμων», εκτός από την εξαίρετη τεχνική του Lawrence, βλέπουμε να αποτυπώνεται εντυπωσιακά η ζωή των ανθρακωρύχων, αλλά και η πολυπλοκότητα των σχέσεων, η βασανιστική και συνάμα τρυφερή ανθρώπινη μοίρα. Το μεγαλύτερο από κάθε άποψη διήγημα του Lawrence, «Οι κόρες του εφημέριου», κατέχει ξεχωριστή θέση στο πολύπλευρο έργο του.

Jean Genet, Ο καβγατζής της Βρέστης (Μετάφραση Ρίτα Κολαΐτη, Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Τα κείμενα του Genet φέρουν, μέχρι και σήμερα, ατόφια την αίσθηση της παρακμής και των παραβατικών ηρώων. Προκαλούν το συντηρητισμό και γιορτάζουν το πάθος και τα λάθη του έρωτα. Ο Fassbinder, το 1982, το μετέφερε στον κινηματογράφο – ταινία που θα ήταν και η τελευταία του.

Ο ναύτης Καβγατζής, ο αδελφός του ο Ρομπέρ, ο νεαρός Ζιλ Τιρκό, η Μαντάμ Λιζιάν, πατρόνα του μπορντέλου Λα Φέρια, ο Νονό ο πατρόνος, ο αστυνόμος Μαριό, ο υποπλοίαρχος Σεμπλόν, όλοι οι πρωταγωνιστές του δράματος, με τα πάθη, τα μυστικά και τα εγκλήματά τους, ξεπηδούν μέσα από την ομίχλη της Βρέστης. Ο ήρωας, πρόσωπο σκοτεινό, ερωτικό και σαγηνευτικό συνάμα, οδηγεί στον όλεθρο και στον θάνατο όσους τον πλησιάζουν.

Halil Gibran, Ο προφήτης – Ο κήπος του προφήτη (Μετάφραση Μιχάλης Μακρόπουλος, Επίμετρο Γιώργος – Ίκαρος Μπαμπασάκης, Εκδόσεις Ψυχογιός)

Ποιητής, ζωγράφος και μυστικιστής, ο Λιβανέζος Halil Gibran έχει αγγίξει εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο με το αριστούργημά του «Ο προφήτης» (1923) και τη συνέχειά του «Ο κήπος του προφήτη» (1933), έργο το οποίο εκδόθηκε μετά τον θάνατο του συγγραφέα. Μέσα από την ιστορία του προφήτη Αλ Μουσταφά και τις συζητήσεις του με διάφορους ανθρώπους, ο Gibran μάς προσφέρει με συγκλονιστική απλότητα αλλά και κατασταλαγμένη σοφία έναν παρηγορητικό στοχασμό για τα μεγάλα ζητήματα της ζωής.

«Ένα πυκνό, σπάνιας ομορφιάς, πολυδιαβασμένο, πολυσυζητημένο, ολιγοσέλιδο βιβλίο, θρυλικό πια, που θαρρείς πηγαίνει από γενιά σε γενιά, από τον παππού στον εγγονό, δίχως να χάνει στο διάβα του χρόνου ούτε στάλα απ’ την ικμάδα του ούτε ρίνισμα από τη ρώμη του, κι ας έχουν κυλήσει εκατό και πλέον έτη από την πρώτη του εμφάνιση». Από το επίμετρο του Γ.-Ι. Μπαμπασάκη

Juri Felsen, Πλάνη (Μετάφραση από τα ρωσικά Ελένη Μπακοπούλου, Εκδόσεις Gutenberg)

Η Πλάνη χαρακτηρίζεται ως το χαμένο επί δεκαετίες αριστούργημα και ο Juri Felsen ως ο «Ρώσος Προυστ» (The Guardian). Κεντρικό θέμα του βιβλίου είναι η ερωτική ιστορία ενός Ρώσου εμιγκρέ στο Παρίσι του Μεσοπολέμου με μια νεαρή συμπατριώτισσά του. «Αληθινή λογοτεχνία, καθαρή και έντιμη», όπως είχε χαρακτηρίσει το μυθιστόρημα ο Ναμπόκοφ.

Ο Juri Felsen γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1894 και μετά τη Ρωσική Επανάσταση αυτοεξορίστηκε πρώτα στο Βερολίνο και μετά στο Παρίσι. Το 1940, όταν οι Ναζί κατέλαβαν τη γαλλική πρωτεύουσα, προσπάθησε να διαφύγει στην Ελβετία, αλλά συνελήφθη. Εξαιτίας της εβραϊκής του καταγωγής οδηγήθηκε στο Άουσβιτς όπου και πέθανε το 1943. Μετά τη σύλληψή του τα βιβλία του χάθηκαν, πιθανότατα τα περισσότερα καταστράφηκαν, και το όνομά του ξεχάστηκε, παρά την εξαιρετική φήμη που είχε αποκτήσει μέχρι τότε. Ανακαλύφτηκε ξανά τα τελευταία χρόνια και το 2021 άρχισε να μεταφράζεται, με ιδιαίτερη επιτυχία, στα αγγλικά.

Hermann Hesse, Νάρκισσος και Χρυσόστομος (Μετάφραση Μαρία Αγγελίδου, Εκδόσεις Διόπτρα)

Οι εκδόσεις Διόπτρα εγκαινίασαν πρόσφατα μια σειρά νέων εκδόσεων των βιβλίων του Hermann Hesse σε νέες μεταφράσεις και με σύγχρονα minimal εξώφυλλα από τον Γιώργο Παναρετάκη. Επιπλέον, σε κάθε τόμο υπάρχει συνοδευτικό υλικό, όπως σχεδιάσματα, ανέκδοτα αποσπάσματα και κατατοπιστικά κείμενα από τον Φόλκερ Μίχελς, τον Γερμανό μελετητή και επιμελητή της έκδοσης των Απάντων του Hesse.

Σ’ ένα μεσαιωνικό μοναστήρι, δυο νεαροί, ολότελα διαφορετικοί άνδρες συνδέονται με φιλία: Ο Νάρκισσος, ο αποτραβηγμένος μοναχός, και ο μαθητής του ο Χρυσόστομος, ο καλλιτέχνης, που τον τραβά ο κόσμος… Ο νομπελίστας Hesse μιλάει για την αξεδιάλυτη σχέση του απολλώνιου και του διονυσιακού, αλλά και για την ακατανίκητη δύναμη της φιλίας, αποτυπώνοντας ταυτόχρονα τη μεσαιωνική ζωή και τις παραδόσεις της Γερμανίας σ’ ένα από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα που έγραψε ποτέ.

William Shakespeare, Άπαντα (Μετάφραση Βασίλης Ρώτας, Βούλα Δαμιανάκου, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)

Πόσες γενιές δεν πρωτοήρθαν σε επαφή με τα θεατρικά έργα του Σαίξπηρ μέσα από τις μεταφράσεις του Βασίλη Ρώτα;

Οι εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα κυκλοφόρησαν τα Άπαντα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ σε τριάντα εννέα ξεχωριστούς τόμους καθώς και σε μια συλλεκτική έκδοση κασετίνας. Οι μεταφράσεις του Βασίλη Ρώτα και της Βούλας Δαμιανάκου έχουν κριθεί και έχουν τη θέση τους στη συνείδηση των αναγνωστών. Η παρούσα έκδοση, χρηστική στο σχήμα της και με προσεγμένα υλικά εκτύπωσης, τιμά τόσο το πρωτότυπο έργο, όσο και τις μεταφράσεις.

Πηγή: Book Press