Οι ερευνητές είναι ένα βήμα πιο κοντά στο να κατανοήσουν γιατί ορισμένα εμβόλια προσφέρουν προστασία για δεκαετίες, ενώ για άλλα είναι απαραίτητη μία αναμνηστική δόση περιοδικά, σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, 2 Ιανουαρίου 2025, στο Nature Immunology.
Οι ενδείξεις για την ανθεκτικότητα των εμβολίων
Τα αιμοσφαίρια που ονομάζονται μεγακαρυοκύτταρα -μεγάλα κύτταρα που παράγουν χιλιάδες αιμοπετάλια κατακερματίζοντας το κυτταρόπλασμά τους- παίζουν επίσης ρόλο στην ανθεκτικότητα του εμβολίου, ανακάλυψαν οι ερευνητές, οι οποίοι μελέτησαν δείγματα αίματος από 244 άτομα που είχαν λάβει λίγες ημέρες νωρίτερα κάποιο από τα επτά διαφορετικά εμβόλια, όπως για την εποχική γρίπη, τον κίτρινο πυρετό, την ελονοσία ή τον COVID-19. Οι ερευνητές εντόπισαν μια μοριακή υπογραφή που σχετίζεται με την ισχύ των αποκρίσεων των αντισωμάτων στα εμβόλια, μερικούς μήνες αργότερα.
Η υπογραφή ανιχνεύτηκε, κυρίως, σε μικροσκοπικά κομμάτια του RNA μεγακαρυοκυττάρων που μεταφέρονταν μέσα στα αιμοπετάλια. Όταν τα αιμοπετάλια αποσπώνται από τα μεγακαρυοκύτταρα και εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος, συχνά παίρνουν μαζί τους μικρά κομμάτια RNA από τα μεγακαρυοκύτταρα, εξήγησαν οι ερευνητές.
Τα σημάδια της ενεργοποίησης των μεγακαρυοκυττάρων συσχετίστηκαν με μακροχρόνια παραγωγή αντισωμάτων. Αντίθετα, όταν οι ερευνητές απέκλεισαν βασικά μόρια μεγακαρυοκυττάρων, η επιβίωση των κυττάρων που παράγουν αντισώματα μειώθηκε.
«Το ερώτημα γιατί ορισμένα εμβόλια προκαλούν ανθεκτική ανοσία ενώ άλλα όχι ήταν ένα από τα μεγάλα μυστήρια στην επιστήμη των εμβολίων», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Bali Pulendran, από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, στην Καλιφόρνια.
Τα μεγακαρυοκύτταρα φαίνεται να παρέχουν ένα «διατροφικό περιβάλλον για την επιβίωση στον μυελό των οστών» για τα κύτταρα που παράγουν αντισώματα, είπε ο Pulendran.
Οι ερευνητές ελπίζουν να μάθουν γιατί ορισμένα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν υψηλότερα επίπεδα ενεργοποίησης μεγακαρυοκυττάρων. Αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη εμβολίων που ενεργοποιούν πιο αποτελεσματικά τα μεγακαρυοκύτταρα και οδηγούν σε πιο ανθεκτικές αποκρίσεις αντισωμάτων.
