Υπάρχει μια κοινή αίσθηση ότι ένα αόρατο χέρι επεμβαίνει κάθε τόσο και βάζει σε τάξη τα πράγματα. Άλλοι το λένε θεία δίκη, άλλοι κάρμα κι άλλοι συμπαντική δικαιοσύνη. Είναι κάτι σα φυσικό αντανακλαστικό επιβίωσης, μια ελπίδα που μας λέει ότι, κάποια στιγμή, το καλό θα νικήσει είτε βάλουμε το χεράκι μας, είτε όχι. Δυστυχώς η πραγματικότητα δεν είναι τόσο απλή. Η εξέλιξη των πραγμάτων είναι ένα σύνθετο ζήτημα που δεν εξαρτάται μόνο από τη δική μας προσπάθεια.
Καθόμαστε πάνω στην απέραντη τυχαιότητα και στην κορυφή εντός οικοδομήματος, που αιώνες τώρα χτίζεται από ανθρώπινα χέρια. Παρόλα αυτά, μέσα σ’ αυτό το σχήμα, δεν υπάρχει η αδικία ως έμφυτο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Δε γεννηθήκαμε μ’ αυτήν. Είναι απλά μια κοινωνική επινόηση, που κάθεται βολικά σε όσο μυαλό κουβαλάνε άνθρωποι σαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη βοηθώντας τους να εδραιώσουν την εξουσία τους.
Υπάρχουν άπειρες ιστορίες ανθρώπων, που η δίψα τους για ζωή και τα όνειρά τους έγιναν σκόνη επειδή μόνο και μόνο γεννήθηκαν σε λάθος μέρος και σε λάθος χρόνο. Μια τέτοια ενότητα τέτοιων ιστοριών είναι οι διαδρομές των νεαρών κοριτσιών, που στην Ελλάδα των δεκαετιών του ’50 και του ’60, εγκατέλειψαν τον τόπο και τους ανθρώπους τους, για να γίνουν ψυχοκόρες – σ’ ένα ιδιότυπο καθεστώς σύγχρονης δουλείας -στα σπίτια εύπορων οικογενειών στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Αυτό είναι το κεντρικό θέμα της θεατρικής παράστασης «Σπυριδούλες» της Νεφέλης Μαϊστράλη, σε σκηνοθεσία των Θανάση Ζερίτη και Χάρη Κρεμμύδα. Το κείμενο φέρνει στην επιφάνεια τα πρόσωπα όλων αυτών των ανήλικων κοριτσιών με κεντρική ηρωίδα τη Σπυριδούλα, ένα κορίτσι δώδεκα χρόνων από τη Ματαράγκα Αγρινίου, που οι γονείς της το έστειλα να εργαστεί ως οικιακή βοηθός σ’ ένα σπίτι στον Πειραιά. Η αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας συγκλόνισε την κοινή γνώμη τη δεκαετία του ’50, αφού ύστερα από δύο χρόνια σωματικής και ψυχικής κακοποίησης, τα αφεντικά της έφτασαν στο σημείο να της σιδερώσουν το κορμί – στην κυριολεξία – με το καυτό σίδερο. Η ιστορία της ήρθε στο φως όταν, στα πρόθυρα του θανάτου, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, αποκαλύπτοντας την κόλαση που ζούσε.
Θα πείτε, εντάξει, ήταν δύο νοσηροί άνθρωποι μέσα στους τόσους, όμως οι ηθοποιοί της ομάδας 4Frontal, ύστερα από λεπτομερή έρευνα φέρνουν στο φως δεκάδες ιστορίες γυναικών που εργάστηκαν ως εσωτερικές οικιακές βοηθοί, τόσο εκείνη την εποχή, όσο και στη σημερινή, και βίωσαν σωματική, ψυχολογική και σεξουαλική κακοποίηση, προσβολές, καταπάτηση των εργασιακών και ανθρώπινων δικαιωμάτων τους μέχρι και στέρηση της ελευθερίας τους.
Μέσα από μια πρωτότυπη δραματουργία, στοιχεία θεατρικού ντοκιμαντέρ και την οργή που θύμιζε την Αγία Ιωάννα των σφαγείων του Μπρεχτ, οι θεατές της παράστασης έχουν την ευκαιρία όχι μόνο να έρθουν σε επαφή με έναν αθέατο κόσμο εκμετάλλευσης, αλλά και με τη δύναμη των καταπιεσμένων ανθρώπων, όταν σηκώνουν το ανάστημα τους και μιλάνε. Όλα τα παραπάνω δένουν αρμονικά με τους ήχους και τη μουσική των Thrax Punks ενισχύοντας το μήνυμα του έργου, το οποίο στις κουβέντες που κάναμε στο τέλος, παρομοιάστηκε με μια πέτρα που σου σκίζει το μέτωπο.
«Πάρτε στα χέρια το σπαθί, βάλτε φωνή, φωνάξτε!», ούρλιαζαν οι ηθοποιοί σαν σε χορό αρχαίας τραγωδίας σ’ ένα κραυγαλέο κάλεσμα για δράση και αντίσταση. Η άμεση και καθαρή απεύθυνση έχει τη δύναμη να προκαλέσει σοκ εκεί που χρειάζεται. Κάποια στιγμή ακούστηκε η φράση: Τι λόγο έχει ο Θεός σ’ αυτόν τον κόσμο; Πώς γίνεται να αφήνει να συμβαίνουν τέτοια πράγματα; Ποιος θα ζητήσει συγγνώμη γι’ αυτή τη φρίκη; Κανείς. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη σ’ έναν κόσμο που άνθρωποι μοιράζουν σε ανθρώπους την τροφή, είχε πει κάποιος και δε θα υπάρξει αν δεν «τρέμουμε από αγανάκτηση για κάθε αδικία». Υπάρχουν εκεί έξω χιλιάδες Σπυριδούλες που παρακαλούν να ζήσουν.
Συντελεστές
Κείμενο-Στίχοι: Νεφέλη Μαϊστράλη
Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης, Χάρης Κρεμμύδας
Σκηνικά – Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική επιμέλεια – Σύνθεση: Θραξ Πανκc
Κίνηση: Πάνος Τοψίδης
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθετών: Ελένη Τσιμπρικίδου
Μουσική διδασκαλία: Ευαγγελία Καρακατσάνη
Έρευνα: Παναγιώτης Λιαρόπουλος
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
trailer: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Εκτέλεση παραγωγής: 4frontal
Παίζουν: Ελένη Βλάχου, Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Κατερίνα Λάττα, Αριστέα Σταφυλαράκη, Ελένη Τσιμπρικίδου
Πληροφορίες
Θέατρο Τζένη Καρέζη
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο στις 18.00 & Κυριακή στις 19.00
Τιμές εισιτηρίων: 17€ (κανονικό), 14€ (φοιτητικό/ανέργων/ άνω των 65)
Προπώληση εισιτηρίων εδώ
