Τα αποτελέσματα νέας έρευνας είναι ενθαρρυντικά για τις γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού.
Ο καρκίνος του μαστού θεωρείται μία μορφή της νόσου που αντιμετωπίζεται με μεγάλη επιτυχία, ειδικά εάν διαγνωστεί έγκαιρα. Ωστόσο, ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού παρουσιάζει ακόμη μία θεραπευτική πρόκληση για τους γιατρούς και αφορά στο περίπου 10-15% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού. Μάλιστα, οι ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού έχουν συχνά ηλικία κάτω των 50 ετών κατά τη διάγνωση, σε σύγκριση με άλλους τύπους καρκίνου του μαστού που συνήθως η διάγνωση γίνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Πρόκειται για έναν τύπο καρκίνου που παρουσιάζεται συχνότερα σε νεότερες γυναίκες και σε άτομα, που φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA1. Περίπου 70% των ασθενών με BRCA1 μεταλλάξεις αναπτύσσουν τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Αντίθετα, οι μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA2 σχετίζονται λιγότερο συχνά με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού.
Τι σημαίνει τριπλά αρνητικός
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού (Triple-Negative Breast Cancer, TNBC) αποτελεί έναν επιθετικό υπότυπο καρκίνου του μαστού, ο οποίος χαρακτηρίζεται από την απουσία έκφρασης τριών υποδοχέων: των οιστρογονικών υποδοχέων (ER), της προγεστερόνης (PR) και του HER2. Αυτό το χαρακτηριστικό επηρεάζει τη θεραπευτική προσέγγιση, καθώς οι στοχευμένες θεραπείες που βασίζονται σε αυτούς τους υποδοχείς δεν είναι αποτελεσματικές για τον συγκεκριμένο υπότυπο.
Οι θεραπευτικές δυσκολίες αυτού του τύπου καρκίνου
Ο υπότυπος αυτός χαρακτηρίζεται από ταχεία ανάπτυξη, υψηλότερο βαθμό κακοήθειας και αυξημένη πιθανότητα μετάστασης. Αν και ορισμένοι ασθενείς ανταποκρίνονται καλά στη χημειοθεραπεία, γενικά, η πρόγνωση είναι πιο φτωχή σε σχέση με άλλους τύπους καρκίνου του μαστού. Το ποσοστό επιβίωσης 5 ετών είναι χαμηλότερο αν ο καρκίνος διαγνωστεί σε προχωρημένο στάδιο, γι’ αυτό ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου. Εξαιτίας της έλλειψης στόχων για ορμονοθεραπεία ή θεραπείες που στοχεύουν το HER2, η χημειοθεραπεία παραμένει η κύρια θεραπευτική αντιμετώπιση.
Ωστόσο, η ανοσοθεραπεία αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο εργαλείο στη θεραπεία του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού, ειδικά σε πρώιμα στάδια της νόσου. Η ανοσοθεραπεία, κυρίως μέσω αναστολέων σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος, προσφέρει μια νέα προσέγγιση. Επιπλέον, για τις ασθενείς αυτές με συγκεκριμένες γονιδιακές αλλοιώσεις υπάρχουν στοχευμένες θεραπείες, όπως οι PARP αναστολείς σε ασθενείς με BRCA μεταλλάξεις.
Η μελέτη που προσφέρει αισιοδοξία
Στη μελέτη KEYNOTE-522, μια φάσης 3, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή κλινική δοκιμή εστιάζουν την προσοχή τους οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου, Παθολόγος – Ογκολόγος, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής. Ο στόχος της μελέτης αυτής ήταν να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του pembrolizumab όταν συνδυάζεται με χημειοθεραπεία για τη θεραπεία ασθενών με πρώιμο τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν σημαντική βελτίωση στην παθολογική πλήρη ανταπόκριση και στο διάστημα ελεύθερο νόσου με την προσθήκη pembrolizumab σε χημειοθεραπεία που περιέχει πλατίνα.
Προσφάτως, δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα συνολικής επιβίωσης στο έγκριτο περιοδικό New England Journal of Medicine. Τυχαιοποιήθηκαν 1174 ασθενείς και η διάμεση παρακολούθηση ήταν 75,1 μήνες. Η εκτιμώμενη συνολική επιβίωση στους 60 μήνες ήταν 86,6% στην ομάδα που έλαβε χημειοθεραπεία με pembrolizumab, σε σύγκριση με 81,7% στην ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο και χημειοθεραπεία. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν σύμφωνες με τα καθιερωμένα προφίλ ασφάλειας του pembrolizumab και της χημειοθεραπείας. Η χορήγηση pembrolizumab μαζί με χημειοθεραπεία πριν τη χειρουργική αντιμετώπιση οδήγησε σε μεγαλύτερα ποσοστά πλήρους παθολογοανατομικής ανταπόκρισης καθώς και σε βελτίωση στη συνολική επιβίωση μεταξύ των ασθενών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου.
Τι περιμένουμε για ένα καλύτερο αύριο
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού, λόγω της επιθετικότητάς του και της απουσίας εύκολων στόχων για θεραπεία, παραμένει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ογκολογία. Παρ’ όλα αυτά, οι εξελίξεις στην ανοσοθεραπεία και τις στοχευμένες θεραπείες βελτιώνουν σημαντικά τις προοπτικές για ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Ο εντοπισμός βιοδεικτών και η εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση είναι κρίσιμα βήματα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του.
