Η εποχή των ιώσεων ήρθε μαζί με το κρύο και αυτή είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για να προστατευτούμε από πιο σοβαρές λοιμώξεις, με τον πνευμονιόκοκκο να είναι μία από αυτές.
Ο εμβολιασμός στους ενήλικες είναι μία κίνηση πρόληψης από σοβαρά νοσήματα, δυστυχώς όμως δεν είναι πάντα ξεκάθαρο ποιοι, γιατί και πότε πρέπει να τα κάνουν. Για να λύσουμε όλες τις απορίες και κυρίως για να ενημερωθούμε με εγκυρότητα, συζήτησα με την Βασιλική Γεωργακοπούλου, Πνευμονολόγο-Φυματιολόγο, Επιμελήτρια Β ΕΣΥ, Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ και ιδού οι απαντήσεις της.
Κυρία Γεωργακοπούλου, θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συνέντευξή μας με τα εμβόλια για ενήλικες. Έχω την αίσθηση ότι έχει δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στα εμβόλια αυτά μετά τον κορωνοϊό;
Ναι, είναι αλήθεια ότι η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τη σημασία των εμβολίων για τους ενήλικες. Η εμπειρία με τον κορωνοϊό ενίσχυσε την αντίληψη της κοινωνίας για την πρόληψη σοβαρών νοσημάτων μέσω του εμβολιασμού. Πλέον, μεγαλύτερη έμφαση δίνεται σε εμβόλια που προλαμβάνουν λοιμώξεις όπως ο πνευμονιόκοκκος, η γρίπη και άλλες αναπνευστικές ασθένειες, ειδικά για ευπαθείς ομάδες.
Για να μπούμε στην καρδιά της κουβέντας μας, μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια τι είναι ο πνευμονιόκοκκος και πώς μας προστατεύει το εμβόλιο;
Ο πνευμονιόκοκκος (Streptococcus pneumoniae) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις, όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία (λοίμωξη του αίματος), αλλά και ωτίτιδα και ιγμορίτιδα. Το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου, μας προστατεύει μειώνοντας τον κίνδυνο λοίμωξης από συγκεκριμένους ορότυπους του βακτηρίου. Βοηθά στην πρόληψη σοβαρών επιπλοκών, ειδικά σε ευπαθείς πληθυσμούς.
Δηλαδή, σε ποιους ενήλικες συστήνεται το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου;
Το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου συνιστάται σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού:
• Ηλικίας 65 ετών και άνω: Όλοι οι ενήλικες σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.
• Ηλικίας 19-64 ετών με αυξημένο κίνδυνο λόγω των παρακάτω καταστάσεων:
o Χρόνιες παθήσεις:
Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Καρδιαγγειακά νοσήματα
Σακχαρώδης διαβήτης
Χρόνια ηπατική νόσος
Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
o Ανοσοκαταστολή:
Καρκίνος
Λοίμωξη από HIV
Λήψη ανοσοκατασταλτικής θεραπείας
Σπληνεκτομή ή λειτουργική ασπληνία
o Άλλοι παράγοντες κινδύνου:
Καπνιστές
Άτομα με αλκοολισμό
Άτομα με κοχλιακά εμφυτεύματα
Διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού
Υπάρχουν διαφορετικά εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο και πώς επιλέγουμε το κατάλληλο;
Ναι όντως, υπάρχουν δύο βασικοί τύποι του εμβολίου, το συζευγμένο εμβόλιο (PCV13, PCV20) που προστατεύει από συγκεκριμένους ορότυπους και διεγείρει πιο ισχυρή ανοσολογική απόκριση και το πολυσακχαριδικό εμβόλιο (PPSV23) το οποίο προστατεύει από περισσότερους ορότυπους, αλλά έχει μικρότερη διάρκεια προστασίας.
Η επιλογή εξαρτάται από την ηλικία, την υγεία του ατόμου και το ιστορικό εμβολιασμών. Ο γιατρός σας μπορεί να καθορίσει το καταλληλότερο εμβόλιο για εσάς.
Ας πούμε ότι ανήκουμε στις κατηγορίες που είναι καλό να εμβολιαστούν, αλλά δεν θυμόμαστε ποιο εμβόλιο κάναμε στο παρελθόν. Πώς μπορούμε να προχωρήσουμε;
Αν δεν θυμάστε ποιο εμβόλιο κάνατε, συζητήστε το με τον γιατρό σας. Υπάρχει η δυνατότητα αναζήτησης του ιστορικό εμβολιασμού με τον ΑΜΚΑ σας. Εξετάσεις αίματος δεν μπορούν συνήθως να επιβεβαιώσουν ποιο εμβόλιο έγινε. Εάν κάνατε το PPSV23 (που προσφέρει 5ετή προστασία), μπορείτε να κάνετε στη συνέχεια το συζευγμένο εμβόλιο (PCV) για δια βίου προστασία, ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού.
Μιας και μιλάμε, ποιες άλλες συμβουλές θα μας δίνατε γενικά για υγιείς πνεύμονες και αναπνευστικό;
Εκτός από τον εμβολιασμό μπορείτε να υιοθετήσετε τις παρακάτω καλές συνήθειες:
• Αποφύγετε το κάπνισμα και το παθητικό κάπνισμα.
• Ασκηθείτε τακτικά για να ενισχύσετε τη λειτουργία των πνευμόνων.
• Φροντίστε για καθαρό περιβάλλον, αποφεύγοντας την έκθεση σε ρύπους.
• Ενυδατωθείτε επαρκώς.
• Τηρείτε τους κανόνες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, χρήση μάσκας όταν χρειάζεται).
• Ελέγχετε χρόνιες παθήσεις όπως το άσθμα ή τη ΧΑΠ σε συνεργασία με το γιατρό σας.
Σας ευχαριστώ πολύ!