Από την αρχαιότητα, η Aloe vera L. (AV) έχει προσελκύσει το επιστημονικό ενδιαφέρον λόγω των πολλαπλών καλλυντικών και φαρμακευτικών ιδιοτήτων της, που αποδίδονται σε ενώσεις που υπάρχουν στα φύλλα και σε άλλα μέρη του φυτού.
Το όνομά τη προέρχεται από την αραβική λέξη «Alloeh», που σημαίνει «λαμπερή πικρή ουσία» ή «αφρώδης πικρή ύλη» και τη λατινική λέξη «vera», που σημαίνει «αλήθεια». Στην αρχαιότητα, χρησιμοποιήθηκε από τους Αιγύπτιους ως συστατικό για την ταρίχευση. Πράγματι, το αποκαλούν «φυτό της αθανασίας», το χρησιμοποιούσαν ως θεραπευτικό μέσο αλλά και για την περιποίηση και την υγιεινή του σώματος. Πριν από περισσότερα από 2000 χρόνια, οι Έλληνες θεωρούσαν την AV ως «την καθολική πανάκεια».
Δεδομένα από τη βιβλιογραφία δείχνουν ότι η AV και τα προϊόντα της έχουν ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία, τόσο με τοπική όσο και από του στόματος χρήση, ως χυμός ή εκχύλισμα. Αρκετές επιστημονικές μελέτες έχουν διαπιστώσει τις πολυάριθμες βιολογικές δράσεις της AV, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, των αντιικών, αντιμικροβιακών, αντικαρκινικών και αντιμυκητιασικών. Επιπλέον, η σημαντική αντικαταθλιπτική της δράση σε σχέση με διάφορες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των δερματικών διαταραχών (ψωρίαση, ακμή κ.λπ.) και του προδιαβήτη, είναι ένα αναπτυσσόμενο πεδίο έρευνας. Ωστόσο υπάρχουν και μελέτες που την αμφισβητούν και υποστηρίζουν ότι έχει τοξικές παρενέργειες.
Επιστημονική ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Foods, παρουσίασε τις πιο σημαντικές και πρόσφατες μελέτες σχετικά με την πληθώρα των βιολογικών δραστηριοτήτων της AV και προχώρησε σε μια εις βάθος ανάλυση που διερευνά τα συστατικά που είναι υπεύθυνα για αυτές. Επιπλέον, περιγράφεται η μορφολογία και η χημική της σύνθεση, μαζί με ορισμένες μελέτες σχετικά με τα μεμονωμένα συστατικά της που είναι διαθέσιμα στο εμπόριο. Τέλος, αναφέρονται μελέτες αξιοποίησης και συζήτηση για το μεταβολισμό και τις τοξικολογικές πτυχές αυτού του «θαυματουργού φυτού».
Συνοπτικά οι μελέτες που καταγράφονται σε αυτή την ανασκόπηση, έχουν διαπιστώσει πως η AV έχει:
Αντιφλεγμονώδη δράση λόγω του ενζύμου βραδυκινάση, που μειώνει τη φλεγμονή, αντιοξειδωτική δράση, που σχετίζεται με τις πολυφαινόλες, τις ινδόλες και τα αλκαλοειδή.
Αντιβακτηριακή δράση λόγω του εκχυλίσματος αιθανόλης, μεθανόλης και ακετόνης.
Αντιμυκητιακή δράση, λόγω της πρωτεΐνης 14 kDa που έχει απομονωθεί από τα φύλλα της.
Αντιπαρασιτική δράση, κατά κουνουπιών και των βακτηρίων.
Αντιιική δράση, πχ μελέτη έδειξε την δράση του εκχυλίσματος AV αιθανόλης στην αναστολή της αναπαραγωγής του ιού της γρίπης Α με τα φλαβονοειδή (κερκετίνη, ένυδρη κατεχίνη και καμπφερόλη)να ταυτοποιούνται ως οι δραστικές ενώσεις.
Αντικαρκινική δράση: Το εκχύλισμα μπορεί να αναστείλει αποτελεσματικά τον πολλαπλασιασμό των κυτταρικών σειρών MCF-7 του καρκίνου του μαστού χωρίς καμία κυτταροτοξική επίδραση σε υγιή μη καρκινικά κύτταρα NIH-3T3, σε σύγκριση με το τυπικό φάρμακο, την ταμοξιφαίνη, ενώ αιθανολικό εκχύλισμα φύλλων έδειξε κυτταροτοξικότητα έναντι των κυτταρικών γραμμών HepG2, HeLa (ανθρώπινο καρκίνωμα τραχήλου) και A549 (ανθρώπινο επιθηλιακό αδενοκαρκίνωμα πνεύμονα).
Ραδιοπροστατευτικά αποτελέσματα: Θεραπεία πριν και μετά την ακτινοβολία σε ελβετικά αλμπίνο ποντίκια που ακτινοβολήθηκαν σε ολόκληρο το σώμα και η ΑΩ αύξησε την επιβίωσή τους.
Προστατευτική δράση στα όργανα έναντι της επαγόμενης ηπατοτοξικότητας και νεφροτοξικότητας.
Καρδιοπροστατευτικές Επιδράσεις
Προστασία του δέρματος: Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το AV gel μπορεί να αυξήσει την ευελιξία και να μειώσει την ευθραυστότητα του δέρματος και να προάγει την επούλωση των πληγών του δέρματος χωρίς να παρουσιάζει τοξικές επιδράσεις και έτσι χρησιμοποιείται ευρέως ως θεραπεία για εγκαύματα. Επιπλέον, οι βλεννοπολυσακχαρίτες, μαζί με τα αμινοξέα και τον ψευδάργυρο που υπάρχουν στο AV, μπορούν να βελτιώσουν την ακεραιότητα του δέρματος, οδηγώντας σε κατακράτηση υγρασίας και μείωση του ερυθήματος, βοηθώντας έτσι στην πρόληψη των ελκών.
Επίσης, δίνει καλά αποτελέσματα στην ακμή, την αλωπεκία, την ψωρίαση και τα κρυοπαγήματα. Η AV μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε διαφορετικές καταστάσεις όπως το ερύθημα, ο έρπης των γεννητικών οργάνων, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, η ψωρίαση, οι ασθένειες του λειχήνα και το ερύθημα που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία.
Αντιμετώπιση γαστρεντερικών διαταραχών: Είναι γνωστή για τις καθαρτικές της ιδιότητες. Οι ανθρακινόνες είναι οι κύριες ενώσεις που ευθύνονται για αυτή τη δραστηριότητα.
Επίσης, σύμφωνα με τις μελέτες που καταγράφονται σε αυτή την ανασκόπηση η Aloe Vera βοηθά σε Μεταβολικές, Νευρολογικές και Ενδοκρινικές Παθήσεις, Οδοντιατρική και Διαταραχές της Στοματικής κοιλότητας, πρεβιοτικές και προβιοτικές επιδράσεις στη μικροχλωρίδα του εντέρου. Είναι δε εντυπωσιακό ότι εκτός από όλα τα παραπάνω χρησιμοποιείται και ως συντηρητικό για τα τρόφιμα.
Ωστόσο, παρά την τόσο διαδεδομένη χρήση της AV, αρκετές αναφορές αξιολόγησαν την τοξικότητά της, ειδικά σε σχέση με τις δραστηριότητές της στο ήπαρ, τους νεφρούς και την καρδιά. Αυτό γενικά μελετάται σε σχέση με τις ανθρακινόνες, που ανήκουν στους HADs, συγκεκριμένα την εμοδίνη, την αλόη-εμοδίνη και τη ρηνίνη. Αν και ένα μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας αναφέρει την προστατευτική δράση που ασκεί έχουν επίσης περιγραφεί αρκετές περιπτώσεις οξείας ηπατικής βλάβης.
Τέλος σύμφωνα με τους συγγραφείς, παρά τα τόσα πολλά οφέλη, οι άνθρωποι πρέπει να δώσουν προσοχή στις πιθανές παρενέργειες της κολποκοιλιακής κολπίτιδας και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις της με φάρμακα. Ωστόσο, δεδομένων των αντικρουόμενων δεδομένων και απόψεων σχετικά με την τοξικότητα της AV, είναι απαραίτητο να συνεχιστεί η έρευνα για να αξιολογηθεί οπωσδήποτε η επίδραση αυτού του φυτού και των προϊόντων του στην ανθρώπινη υγεία.
Πηγή: Cibum
