Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (Staphylococcus aureus) είναι ένα κοινό βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις, ιδιαίτερα όταν εισέλθει στον οργανισμό μέσω τραυμάτων ή άλλων ευάλωτων σημείων. Η μετάδοση και η επικινδυνότητα εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες.
Μετά τον αδόκητο θάνατο του ψυχιάτρου, Δημήτρη Σούρα, ο οποίος μπήκε στο νοσοκομείο με πόνους στη μέση και κατέληξε μετά από σηψαιμία, που του προκάλεσε απόστημα στην ιερολαγόνια άρθρωση, γίνεται συνεχώς λόγος για τον χρυσίζοντα σταφυλόκκοκο. «Ήταν μια βακτηριακή λοίμωξη. Σίγουρα, υπήρχε μια εστία στον οργανισμό του, στο σώμα του. Το μικρόβιο αυτό, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος, μπήκε στο αίμα του και μεταφέρθηκε στα όργανά του. Όταν συμβαίνει αυτό πάμε στη σήψη», εξήγησε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη, επισημαίνοντας πως αν ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος μπει στο αίμα η εξέλιξη είναι ραγδαία.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος μπορεί να βρίσκεται στον οργανισμό μας
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι ένα κοινό βακτήριο, σύμφωνα με τα CDC, που βρίσκεται συνήθως στο δέρμα και στη μύτη του 30% των ατόμων. Είναι ένας κόκκος θετικός κατά gram, ο οποίος αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1878, από τον Παστέρ. Τις περισσότερες φορές, ο σταφυλόκοκκος δεν προκαλεί βλάβη, αλλά μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις. Πρόκειται για ένα βακτήριο που διαθέτει μεγάλη λοιμογόνο δύναμη και την ικανότητα να αναπτύσσει αντοχή στα αντιβιοτικά.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος επιβιώνει σε ξηρό περιβάλλον από μερικές ημέρες μέχρι και μήνες. Σε κάποιες περιπτώσεις, εάν, για παράδειγμα, υπάρξει λύση της συνέχειας του δέρματος (εκδορά, πληγή), ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος μπορεί να προκαλέσει από ένα αθώο «σπυράκι» μέχρι πνευμονία, ενδοκαρδίτιδα, οστεομυελίτιδα ή ακόμη και θανατηφόρα σηψαιμία.
Τα άτομα που είναι αποικισμένα θεωρούνται ασυμπτωματικοί φορείς του μικροβίου, που πιθανόν να το μεταδώσουν σε άλλο άνθρωπο. Η μύτη, οι μασχάλες, το περίνεο, ο κόλπος και το ορθό είναι οι πιο συνηθισμένες περιοχές αποικισμού.
Πώς μεταδίδεται
Από τη μύτη, με ευκολία, το μικρόβιο μεταφέρεται στα χέρια, σε χαρτομάντηλα, στις τσέπες, στα ρούχα και στη συνέχεια, εφόσον βρει τις κατάλληλες συνθήκες εκδηλώνεται και προκαλεί λοιμώξεις:
Άμεση επαφή: Η επαφή με μολυσμένο δέρμα ή τραύμα είναι η πιο συχνή οδός μετάδοσης.
Επαφή με αντικείμενα: Οικιακά είδη, όπως πετσέτες, σεντόνια ή εργαλεία, μπορούν να γίνουν φορείς του βακτηρίου.
Νοσοκομειακό περιβάλλον: Σε νοσοκομεία ή κλινικές, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος, ιδίως το ανθεκτικό στέλεχος MRSA, μεταδίδεται εύκολα μέσω μολυσμένων επιφανειών ή ιατρικού εξοπλισμού.
Αναπνευστική οδός: Σπάνια, η μετάδοση μπορεί να γίνει μέσω σταγονιδίων από ασθενείς με λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος δεν αποτελεί απειλή για τα υγιή άτομα, εκτός και αν έχουν άλλο πρόβλημα υγείας ή έχουν πληγές στο δέρμα, που αποτελούν πύλη εισόδου του μικροβίου στον ανθρώπινο οργανισμό. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων – CDC, οι άνθρωποι που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο είναι όσοι έχουν χρόνιες παθήσεις (π.χ. διαβήτη, καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις ) ή όσοι κάνουν ενέσιμα ναρκωτικά. Συγκεκριμένα:
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Άτομα που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, μεταμοσχεύσεις ή πάσχουν από χρόνιες ασθένειες.
Νοσηλευόμενοι ασθενείς: Ειδικά όσοι έχουν επεμβατικές συσκευές, όπως καθετήρες, ή ανοιχτά τραύματα.
Ηλικιωμένοι και βρέφη: Οι ακραίες ηλικιακές ομάδες έχουν μεγαλύτερη ευαλωτότητα στις λοιμώξεις.
Άτομα σε στενούς χώρους διαβίωσης: Όπως στρατόπεδα, φυλακές ή οίκοι ευγηρίας.
Αθλητές: Ειδικά όσοι συμμετέχουν σε αθλήματα επαφής ή χρησιμοποιούν κοινόχρηστο εξοπλισμό.
Άτομα με δερματικές παθήσεις: Όπως εκζέματα, τα οποία μπορεί να λειτουργήσουν ως πύλη εισόδου για το βακτήριο.
Πρόληψη
Καλή προσωπική υγιεινή: Τακτικό πλύσιμο των χεριών και καθαρισμός τραυμάτων.
Απολύμανση: Τακτικός καθαρισμός κοινόχρηστων επιφανειών και αντικειμένων.
Αποφυγή κοινής χρήσης προσωπικών ειδών.
Άμεση αντιμετώπιση μικρών τραυμάτων για την αποφυγή μόλυνσης.
Η έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία είναι κρίσιμη, ιδιαίτερα για ευπαθείς ομάδες, καθώς ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή ή ακόμα και θανατηφόρα λοίμωξη.