Η 2η ημέρα του Απριλίου είναι αφιερωμένη στον αυτισμό, μία διαταραχή που ακόμη δεν έχουμε πλήρως κατανοήσει ωστόσο γίνονται βήματα τόσο προς αυτόν τον σκοπό ώστε να ενσωματωθούν καλύτερα στην κοινωνία οι πάσχοντες.
Ο αυτισμός είναι μια πολύπλοκη νευροαναπτυξιακή διαταραχή που συνήθως συνοδεύει το άτομο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ανήκει στις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος (ASD) και αποτελεί μία από τις πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, 1 στα 50 άτομα διαγιγνώσκεται με αυτισμό, καθιστώντας τον πιο διαδεδομένο από πολλές παιδικές ασθένειες, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και το AIDS. Η διαταραχή εμφανίζεται ανεξάρτητα από την εθνικότητα, την κοινωνική τάξη ή το φύλο, αν και στα αγόρια είναι περίπου τέσσερις φορές πιο συχνή απ’ ό,τι στα κορίτσια.
Τα άτομα με αυτισμό συχνά δυσκολεύονται στην επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση, ενώ μπορεί να έχουν έντονες προτιμήσεις για σταθερές ρουτίνες και να εκδηλώνουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, όπως η τοποθέτηση αντικειμένων σε συγκεκριμένη σειρά ή η εμμονή σε καθημερινές ιεροτελεστίες. Τα συμπτώματα ποικίλλουν σημαντικά, με κάποιους ανθρώπους να παρουσιάζουν ελαφριές δυσκολίες και άλλους να έχουν σοβαρές προκλήσεις στην καθημερινότητά τους.
Facts για τον αυτισμό
Οι επιστημονικές ανακαλύψεις και οι εστιασμένες κλινικές μελέτες έχουν αυξήσει τη δυνατότητα των παιδιών στο φάσμα να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Βοηθούν όμως όλους μας να κατανοήσουμε περισσότερο τον αυτισμό.
- Ο αυτισμός είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες διαταραχές.
- Η λέξη «αυτισμός» προέρχεται από την ελληνική λέξη “αυτός”, που σημαίνει «εαυτός».
- Ο αυτισμός επηρεάζει όλες τις εθνικότητες, τα φύλα και τις κοινωνικές ομάδες.
- Τα συμπτώματα συνήθως γίνονται εμφανή πριν από την ηλικία των 3 ετών.
- Οι κοινωνικές και επικοινωνιακές καθυστερήσεις, καθώς και οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, είναι κύρια χαρακτηριστικά.
- Ο αυτισμός μπορεί να είναι γενετικός και συχνά υπάρχει σε οικογένειες.
- Περίπου το 10% των παιδιών με αυτισμό έχουν και άλλες νευρολογικές ή γενετικές διαταραχές.
- Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να έχουν δημιουργικές δεξιότητες και πάθος για τη μουσική, την τέχνη ή το θέατρο.
- Οι γυναίκες με αυτισμό συχνά υποδιαγιγνώσκονται, καθώς τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται διαφορετικά.
Αιτίες του αυτισμού
Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη αιτία αυτισμού. Η γενετική παίζει σημαντικό ρόλο στις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ δεν υπάρχει καμία ένδειξη σύνδεσης μεταξύ αυτισμού και εμβολίων. Επίσης, η συμπεριφορά των γονέων δεν αποτελεί αιτία ανάπτυξης της διαταραχής.
Διάγνωση και παρεμβάσεις που βοηθούν
Η διάγνωση του αυτισμού μπορεί συνήθως να γίνει με ασφάλεια γύρω στην ηλικία των τριών ετών, αν και σύγχρονες έρευνες υποδεικνύουν ότι κάποια σημάδια μπορούν να εντοπιστούν ακόμα και από την ηλικία των έξι μηνών. Οι γονείς είναι συχνά αυτοί που πρώτοι αντιλαμβάνονται ότι κάτι στη συμπεριφορά του παιδιού τους διαφέρει ή ότι δεν ακολουθεί τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα. Σε κάποιες περιπτώσεις, το παιδί μπορεί να παρουσιάζει φυσιολογική ανάπτυξη και στη συνέχεια να χάνει δεξιότητες που είχε κατακτήσει. Αν και κάποιοι παιδίατροι ενδέχεται αρχικά να προτείνουν να περιμένουν οι γονείς πριν προχωρήσουν σε αξιολόγηση, έρευνες δείχνουν ότι η έγκαιρη ανίχνευση είναι πολύ σημαντική. Αν έχετε ανησυχίες για την ανάπτυξη του παιδιού σας, είναι καλό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό και να ζητήσετε αξιολόγηση.
Σε περίπτωση διάγνωσης αυτισμού, η πρώιμη παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας. Παρότι οι γονείς μπορεί να ανησυχούν για την πιθανότητα να χαρακτηριστεί το παιδί τους με μια «ταμπέλα», η έγκαιρη διάγνωση επιτρέπει την έναρξη εξειδικευμένων παρεμβάσεων που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τις δεξιότητές του. Προς το παρόν, δεν υπάρχει απόλυτα αποτελεσματική θεραπεία για τον αυτισμό, ούτε τρόπος πρόληψής του, όμως οι έρευνες δείχνουν ότι η πρώιμη εκπαιδευτική παρέμβαση, ιδιαίτερα στην προσχολική ηλικία και για τουλάχιστον δύο χρόνια, μπορεί να έχει πολύ θετικά αποτελέσματα. Προγράμματα που επικεντρώνονται στην ενίσχυση της επικοινωνίας, των κοινωνικών δεξιοτήτων και της γνωστικής ανάπτυξης μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά το παιδί να αναπτύξει το μέγιστο των δυνατοτήτων του.
