Πολλοί από εμάς συνηθίζουμε να πίνουμε ένα ποτήρι κρασί με το φαγητό ή μια μπιρίτσα βλέποντας τηλεόραση, χωρίς να τα αξιολογούμε ως κατανάλωση αλκοόλ. Μπορεί κι αυτή η μικρή ποσότητα να έχει συνέπειες;
Πόσο καλό ή κακό μπορεί να είναι για την υγεία μας ένα καθημερινό ποτήρι κρασί; Αν και η ερώτηση αυτή φαίνεται απλή, η απάντηση είναι λίγο πιο περίπλοκη και συχνά αντικρουόμενη. Πρόσφατα, δημοσιεύθηκαν στις ΗΠΑ οι νέες εκτιμήσεις που θα καθορίσουν τις διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ. Οι ερευνητές, από δύο ομοσπονδιακούς οργανισμούς, εξέτασαν τα δεδομένα για τη μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και κατέληξαν σε διαφορετικά συμπεράσματα.
Τι έδειξαν σχετικές έρευνες
Σύμφωνα με την πρώτη έκθεση από τον φορέα National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με λιγότερους θανάτους από καρδιοαγγειακά νοσήματα, όπως καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο. Διαπίστωσε, επίσης, έναν μικρό, αλλά σημαντικό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού – αλλά οι συγγραφείς της δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να συνδεθεί η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ με άλλους καρκίνους.
Άλλος όμως φορέας, η συντονιστική επιτροπή Interagency Coordinating Committee for the Prevention of Underage Drinking σχετικάμε την πρόληψη της κατανάλωσης αλκοόλ από ανηλίκους, η οποία δημοσίευσε την ανάλυσή της λίγες εβδομάδες αργότερα, κατέληξε σε διαφορετικό συμπέρασμα: Διαπίστωσε ότι ένα καθημερινό ποτό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του οισοφάγου και του στόματος, καθώς και κίρρωσης του ήπατος. Είπε επίσης ότι η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου από επτά τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων του μαστού, του παχέος εντέρου και του ήπατος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι όταν το σώμα μας μετατρέπει το αλκοόλ σε ακεταλδεΰδη, αυτή η ουσία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο DNA, αυξάνοντας τις πιθανότητες καρκίνου.
Τι θεωρείται «μέτρια κατανάλωση αλκοόλ»;
Ας επιστρέψουμε όμως σε ένα βασικό θέμα, τι σημαίνει «μέτρια κατανάλωση» όταν μιλάμε για αλκοόλ. Σύμφωνα με τον αμερικανικό φορέα υγείας Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), μέτρια κατανάλωση σημαίνει ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και δύο για τους άνδρες. Πρακτικά αυτό αντιστοιχεί σε ένα ποτήρι κρασί, ένα σφηνάκι ή μια μικρή μπίρα.
Αλλά, όπως επισημαίνει ο Dr. Steve Nissen, επικεφαλής της Cleveland Clinic, η πραγματική ποσότητα αλκοόλ μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το ποτό και τον τόπο. Κάποια μπαρ προσφέρουν ποτά πιο ισχυρά από τα συνηθισμένα, και ορισμένες βιοτεχνικές μπύρες έχουν περιεκτικότητα αλκοόλ που δεν διαφέρει πολύ από τα οινοπνευματώδη ποτά.
Τα αντικρουόμενα δεδομένα και οι ερευνητικές δυσκολίες
Γιατί, λοιπόν, η έρευνα πάνω στο θέμα αυτό είναι τόσο αντιφατική; Ο λόγος βρίσκεται στον τύπο των μελετών. Οι περισσότερες έρευνες για το αλκοόλ βασίζονται στην παρατήρηση, γεγονός που σημαίνει ότι οι ερευνητές δεν μπορούν να αποδείξουν αιτία και αποτέλεσμα Ένα παράδειγμα που κάνει πιο κατανοητό το παραπάνω: αν κάποιος αναφέρει ότι πίνει καθημερινά, οι επιστήμονες μπορούν να συσχετίσουν αυτή τη συνήθεια με άλλα προβλήματα υγείας, αλλά δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα ότι το αλκοόλ είναι η αιτία.
Οι κλινικές δοκιμές, οι οποίες είναι πιο αξιόπιστες, είναι δύσκολο να εφαρμοστούν στην περίπτωση του αλκοόλ, καθώς οι συμμετέχοντες δεν μπορούν να «υποχρεωθούν» να πίνουν ή να μην πίνουν, καθώς αυτό σχετίζεται με τον τρόπο ζωής τους.
Τελικά ισχύει ότι το κόκκινο κρασί κάνει καλό στην καρδιά;
Είναι αλήθεια ότι ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι το κόκκινο κρασί, λόγω της ρεσβερατρόλης, ενός αντιοξειδωτικού που περιέχει, μπορεί να έχει ωφέλιμη επίδραση στην καρδιά. Ωστόσο, τα δεδομένα είναι αντικρουόμενα και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να θεωρούμε το ποτό ως θεραπεία για την καρδιά. Αν και η μέτρια κατανάλωση μπορεί να έχει ένα μικρό όφελος για την υγεία της καρδιάς, οι πιθανοί κίνδυνοι από τη συχνή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να το εξισορροπήσουν ή να γείρουν τη ζυγαριά προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ έχει συσχετιστεί με την λιπώδη νόσο του ήπατος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του ήπατος ή κίρρωση, αλλά να επηρεάσει και τις καθημερινές μας συνήθειες οδηγώντας σε μειωμένη φυσική δραστηριότητα και διατροφή ελλιπή σε θρεπτικά συστατικά.
Μπορούμε να αντιστρέψουμε τις βλαβερές συνέπειες;
Αν όλα τα παραπάνω σας χτύπησαν κάποιο καμπανάκι σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες του αλκοόλ, ναι, οι συνέπειες μπορούν να αντιστραφούν, με έναν απλό τρόπο: υιοθετώντας σήμερα κιόλας καλύτερες συνήθειες και έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, η λιπώδης νόσος του ήπατος μπορεί να αναστραφεί με καλή διατροφή και άσκηση, καθώς και με την αποχή από το αλκοόλ.
