Τα δεδομένα που έρχονται από τις ΗΠΑ σχετικά με τα ποσοστά άνοιας είναι ανησυχητικά. Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι να δράσουμε.
Τα περιστατικά άνοιας στις Ηνωμένες Πολιτείες προβλέπεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2060, σύμφωνα με στοιχεία από πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine. Στη μελέτη αυτή, οι ειδικοί επισημαίνουν ότιαπό τα περισσότερα από 500.000 νέα περιστατικά ετησίως το 2020, υπολογίζεται ότι θα φτάσουμε περίπου στο 1 εκατομμύριο νέα κρούσματα κάθε χρόνο. Η μελέτη, που βασίστηκε σε δεδομένα από περισσότερα από 15.000 άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, εντόπισε τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας μετά τα 55 στο 42%. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό αυξάνεται πάνω από 50% μετά την ηλικία των 75 ετών.Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι οι έγχρωμοι ενήλικες, οι γυναίκες και όσοι φέρουν τη γενετική παραλλαγή APOE4 διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο. Το APOE4 συνδέεται άμεσα με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ως άνοια περιγράφεται η έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας που επηρεάζει την καθημερινότητά μας. Μερικά από τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την απώλεια μνήμης, τη δυσκολία ολοκλήρωσης καθημερινών εργασιών, τον αποπροσανατολισμό και την κακή κρίση.
Γιατί περιμένουμε αύξηση των ποσοστών άνοιας;
Ένας πιθανός παράγοντας που θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση των ποσοστών άνοιας είναι η συμπερίληψη στη μελέτη ενός πιο διαφορετικού πληθυσμού. Η μελέτη συμπεριέλαβε «26,9% έγχρωμους ενήλικες, οι οποίοι τείνουν να έχουν υψηλότερο κίνδυνο για την ανάπτυξη άνοιας», δήλωσε ο Nathaniel Chin, MD, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Wisconsin και ιατρικός διευθυντής στο Ερευνητικό Κέντρο Wisconsin Alzheimer’s Disease Research Center.
Ο Chin δήλωσε ότι στη συγκεκριμένη μελέτη υπήρχε στενή παρακολούθηση των συμμετεχόντων, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων τηλεφωνικών συνεντεύξεων, την επανεξέταση αρχείων και την αναζήτηση ειδικά για άνοια σε σύγκριση με προηγούμενες μελέτες.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι οι baby boomers είναι μια πολυπληθής γενιά, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχουμε μια μεγάλη σε αριθμό γηρασμένη γενιά τα επόμενα χρόνια και άρα στατιστικά, περισσότερα περιστατικά άνοιας, σύμφωνα με τον Chin. «Η ηλικία παραμένει ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου και υπάρχουν πάνω από 76 εκατομμύρια baby boomers, μιλώντας για τις ΗΠΑ».
Οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι ένας άλλος μεγάλος παράγοντας, και καθώς γίνονται όλο και πιο συχνές τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αύξηση των περιπτώσεων άνοιας, συμπλήρωσε ο καθηγητής. Δεδομένα όπως το περιβάλλον και η γενετική μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στην αύξηση, αν και χρειάζονται σίγουρα περισσότερες έρευνες σε αυτόν τον τομέα, πρόσθεσε.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε την άνοια
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2023, ο κίνδυνος άνοιας νεαρής ηλικίας, δηλαδή η ανάπτυξη άνοιας πριν από την ηλικία των 65 ετών, συνδέεται με 15 παράγοντες υγείας και τρόπου ζωής. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κοινωνική απομόνωση, η διαταραχή της ακοής, η κατάθλιψη, η καρδιακή νόσος και η έλλειψη βιταμίνης D συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας σε νεότερα άτομα. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούμε να υιοθετήσουμε προκειμένου να μειώσουμε τον κίνδυνο άνοιας, εστιάζοντας στη συνολική υγεία του εγκεφάλου και του σώματός μας.
7 tips για να μεγαλώνουμε με υγεία – και να κρατήσουμε μακριά την άνοια
- Παραμένουμε σωματικά δραστήριοι: Η τακτική σωματική άσκηση είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να υποστηρίξουμε την υγεία του εγκεφάλου. Ας στοχεύσουμε στη σωματική δραστηριότητα τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
- Συνεχίζουμε να μαθαίνουμε: Το να διατηρούμε το μυαλό μας διεγερμένο μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας. Ας προσπαθήσουμε να μαθαίνουμεκάτι καινούργιοκάθεμέρα.
- Ακολουθούμε υγιεινή διατροφή: Δίνουμε προτεραιότητα στα λαχανικά, τις άπαχες πρωτεΐνες και τα τρόφιμα ολικής αλέσεως που είναι χαμηλά σε λιπαρά και επεξεργασμένα συστατικά. Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να υποστηρίξει τόσο την εγκεφαλική όσο και την καρδιαγγειακή υγεία.
- Μειώνουμε τις πιθανότητες τραυματισμού στο κεφάλι: Αποφεύγουμε τους τραυματισμούς φορώντας προστατευτικό εξοπλισμό όταν είναι απαραίτητο και προσέχουμε τις δραστηριότητες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πτώσεις ή ατυχήματα. Για παράδειγμα, φοράμε κράνος για δραστηριότητες όπως η ποδηλασία και βάζουμε στο πρόγραμμά μας ασκήσεις που βελτιώνουν την ισορροπία, όπως το Pilates.
- Φροντίσουμε την υγεία της καρδιάς μας: Η καρδιαγγειακή υγεία είναι ζωτικής σημασίας. Προσπαθούμε να μειώσουμε την υψηλή αρτηριακή πίεση, να διαχειριστούμε τον διαβήτη και τη χοληστερόλη, να αποφύγουμε το κάπνισμα και να ελαχιστοποιήσουμε την κατανάλωση αλκοόλ.
- Κοιμόμαστε αρκετά: Στοχεύουμε σε τουλάχιστον 7 ώρες ξεκούραστου ύπνου κάθε βράδυ. Ο καλής ποιότητας ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία του εγκεφάλου μας.
- Απολαμβάνουμε τη ζωή: Περνάμε ποιοτικό χρόνο με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Αυτό μπορεί να συμβάλει στη συναισθηματική μας ευημερία και στη συνολική μας υγεία.
Με λίγα λόγια, η πρόληψη είναι στο χέρι μας. Ίσως να μην μπορούμε να ελέγξουμε τη γενετική μας προδιάθεση, αλλά μπορούμε να κάνουμε επιλογές που μας προστατεύουν. Ξεκινάμε από σήμερα για έναν πιο υγιή εγκέφαλο και μια καλύτερη ζωή!
