Ήταν ακριβώς πέντε χρόνια πριν, όταν, στις 31 Δεκεμβρίου 2019, το Γραφείο του ΠΟΥ στην Κίνα έλαβε μια ενημέρωση της Δημοτικής Επιτροπής Υγείας της κινεζικής πόλης Γουχάν σχετικά με περιπτώσεις «ιογενούς πνευμονίας» που εκδηλώθηκαν στους πολίτες. Κανείς τότε δεν υποψιάστηκε τις επιπτώσεις εκείνης της ιογενούς πνευμονίας, που προκαλούσε ο άγνωστος έως τότε ιός SARS-CoV-2. Τις εβδομάδες, τους μήνες και τα χρόνια που ακολούθησαν μετά από εκείνη την ημέρα, η ανθρωπότητα έζησε κάτι πρωτόγνωρο, σκληρό και καθοριστικό, με την πανδημία της COVID-19 να διαμορφώνει τις ζωές μας και τον κόσμο μας.
Οι αρμόδιοι υπάλληλοι του ΠΟΥ, με το ξημέρωμα της νέας χρονιάς, την 1η Ιανουαρίου 2020, ενεργοποίησαν τα συστήματα έκτακτης ανάγκης και ενημέρωσαν τον κόσμο στις 4 Ιανουαρίου 2020. Μεταξύ 9 και 12 Ιανουαρίου 2020, ο ΠΟΥ είχε δημοσιεύσει την πρώτη δέσμη ολοκληρωμένων οδηγιών για τις χώρες και στις 13 Ιανουαρίου συγκέντρωσε τους εταίρους για να δημοσιεύσουν το σχέδιο του πρώτου εργαστηριακού τεστ για τον SARS-CoV-2.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων σημαντικών μηνών διαχείρισης της πανδημίας της COVID-19, αλλά και στα χρόνια που ακολούθησαν, οι αρμόδιοι του ΠΟΥ συγκαλούσαν ειδικούς και υπουργεία υγείας από όλο τον κόσμο, συνέλεγαν και ανέλυαν δεδομένα και μοιράζονταν ό,τι νέο καταγραφόταν, όποια πληροφορία έβγαινε στο φως, εξηγώντας ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις για τους ανθρώπους.
«Καθώς σηματοδοτούμε αυτό το ορόσημο, ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να τιμήσουμε τις ζωές που άλλαξαν και που χάθηκαν, ας αναλογιστούμε όσους υποφέρουν από COVID-19 και long COVID, ας εκφράσουμε ευγνωμοσύνη στους εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας που θυσίασαν τόσα πολλά για να φροντίσουν για εμάς και ας δεσμευτούμε ότι από την εμπειρία της πανδημίας της COVID-19 θα οικοδομήσουμε ένα πιο υγιές αύριο», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Ο Οργανισμός αποκαλύπτει ότι, 5 χρόνια μετά, συνεχίζει να καλεί την Κίνα να μοιραστεί δεδομένα ώστε ο ΠΟΥ να έχει πρόσβαση στην απαιτούμενη πληροφορία, για να κατανοήσουν οι ειδικοί την προέλευση της COVID-19. «Αυτή είναι μια ηθική και επιστημονική επιταγή. Χωρίς διαφάνεια, κοινή χρήση και συνεργασία μεταξύ των χωρών, ο κόσμος δεν μπορεί να αποτρέψει και να προετοιμαστεί επαρκώς για μελλοντικές επιδημίες και πανδημίες», τονίζει ο ΠΟΥ.
Πριν λίγες εβδομάδες, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου αν ο κόσμος είναι καλύτερα προετοιμασμένος σήμερα για μια πιθανή μελλοντική πανδημία, συγκριτικά με το ξέσπασμα της COVID-19, στα τέλη του 2019. «Η απάντηση είναι: και ναι και όχι. Αν η επόμενη πανδημία συνέβαινε σήμερα, ο κόσμος θα βρισκόταν αντιμέτωπος με τις ίδιες αδυναμίες που επέτρεψαν στην Covid-19 να εδραιωθεί και να εξαπλωθεί, πριν από πέντε χρόνια», είπε ο Dr. Tedros. «Αλλά ο κόσμος πήρε και πολλά οδυνηρά μαθήματα από την πανδημία και έλαβε σημαντικά μέτρα για να ενισχύσει τις άμυνές του απέναντι σε μελλοντικές πανδημίες», πρόσθεσε.
Θα υπάρξει συμφωνία στις διεθνείς διαβουλεύσεις;
Όπως και στις διαβουλεύσεις για το κλίμα, έτσι και για την Υγεία, η συμφωνία υπάρχει μόνο στα χαρτιά, αλλά το να αλλάξει η διάθεση πόρων ή οι λανθασμένες πρακτικές δύσκολα επιτυγχάνεται.
Τον Δεκέμβριο του 2021 ξεκίνησαν διεθνείς διαβουλεύσεις ώστε να συμφωνηθούν μέτρα για την πρόληψη, την προετοιμασία και τις παρεμβάσεις σε περίπτωση μιας νέας πανδημίας. Οι 194 χώρες μέλη του ΠΟΥ, οι οποίες συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις αποδέχονται το περιεχόμενο της συμφωνίας αλλά όχι και τις πρακτικές πλευρές της. Η διορία για τον τερματισμό των διαπραγματεύσεων λήγει τον Μάιο του 2025.