Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι η τρίτη αιτία θανάτου από καρκίνο και δυστυχώς όχι μόνο αυξάνεται η συχνότητα της νόσου αλλά κατεβαίνει και η ηλικία διάγνωσης.

O καρκίνος του παγκρέατος είναι μία από τις μορφές καρκίνου με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα και αυτό συχνά οφείλεται στο γεγονός της καθυστερημένης διάγνωσης. Τα συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με τον καρκίνο αυτό είναι μη συγκεκριμένα και μπορεί να μην «χτυπούν καμπανάκι» για διερεύνηση από τον γιατρό.

Τα πιο συχνά «ασαφή» συμπτώματα του καρκίνου το παγκρέατος

Όπως διαβάζουμε στον ιστότοπο του Κ.Ε.Φ.Ι. – Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών Αθηνών– οι καρκίνοι του παγκρέατος στην πρώιμη φάση τους συχνά δεν προκαλούν συμπτώματα. Όταν αρχίσουν να προκαλούν συμπτώματα, συχνά έχουν ήδη εξαπλωθεί τοπικά ή ακόμη και έξω κι από το πάγκρεας. Πιο συγκεκριμένα, κάποια από τα συμπτώματα του συγκεκριμένου καρκίνου περιλαμβάνουν ίκτερο, σκουρόχρωμα ούρα, ανοιχτόχρωμα και λιπαρά κόπρανα, ναυτία, εμετό, ενοχλήσεις από το γαστρεντερικό και άλλα.

Τα «δύσκολα» νέα

Νέα ανάλυση δεδομένων για τον καρκίνο του παγκρέατος σε νεαρούς ενήλικες (ηλικίας 15–39 ετών), η οποία δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Annals of Internal Medicine, διαπιστώνει ότι αν και υπάρχει αύξηση της των διαγνώσεων, το ποσοστό θνησιμότητας παραμένει σταθερό.

Σε τι μπορεί να οφείλεται αυτό θετικό και αρνητικό ταυτόχρονα συμπέρασμα; Όπως επισημαίνουν οι ιατροί του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου, Παθολόγος – Ογκολόγος, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής και Θάνος Δημόπουλος, τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής, η αύξηση των περιστατικών αφορά κυρίως σε διαγνώσεις πρώιμου σταδίου ενδοκρινών όγκων και όχι επιθετικών αδενοκαρκινωμάτων. Αυτό οφείλεται πιθανώς στην πρόοδο των διαγνωστικών τεχνικών, που εντοπίζουν μικρούς, αργά εξελισσόμενους όγκους. Ωστόσο, η θνησιμότητα παραμένει σταθερή, υποδεικνύοντας ότι δεν παρατηρείται ουσιαστική αύξηση στον επιθετικό καρκίνο.

Οι ερευνητές της εν λόγω ανάλυσης διαπίστωσαν ότι η συχνότητα του καρκίνου του παγκρέατος αυξήθηκε περισσότερο στις νεαρές γυναίκες. Ωστόσο, ο θάνατος από καρκίνο του παγκρέατος ήταν σταθερός και στα δύο φύλα. Επιπλέον, η ανάλυσή τους έδειξε ότι η αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου του παγκρέατος, αποδίδεται σε καρκίνους πρωίμου σταδίου, οι οποίοι αυξήθηκαν από 0,6 σε 3,7 ανά εκατομμύριο γυναίκες και από 0,4 σε 2,2 ανά εκατομμύριο άνδρες. Η συχνότητα εμφάνισης μικρών όγκων (κάτω από 2 cm) αυξήθηκε οκτώ φορές περισσότερο στις γυναίκες και τρεις φορές περισσότερο στους άνδρες. Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική αλλαγή στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου τελικού σταδίου σε γυναίκες ή άνδρες.

Η θετική ανάγνωση της ανάλυσης

Παρά την αύξηση των διαγνώσεων, το υπόβαθρο της σταθερής θνησιμότητας υποδηλώνει ότι σήμερα εντοπίζονται πλέον όγκοι που δεν ανιχνεύονταν παλιότερα. Η έρευνα καταλήγει ότι η τάση αυτή αντανακλά καλύτερες διαγνωστικές πρακτικές και όχι πραγματική αύξηση περιστατικών. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να σημειώσουμε ότι ενδεχομένως διαγιγνώσκονται σήμερα μικροί όγκοι με περιορισμένη επιθετικότητα και επομένως η πιθανότητα υπερθεραπείας όγκων που μπορεί να μην δημιουργούσαν ποτέ κάποιο πρόβλημα στους ασθενείς, είναι σημαντική. Η έρευνα υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφεύγεται η υπερδιάγνωση που μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπες θεραπείες.