Μια γιαγιά στην επαρχία της Ζάμπια έχει γίνει είδωλο του στυλ και viral στο διαδίκτυο – αφού συμφώνησε να ντυθεί και να ανταλλάξει ρούχα με την εγγονή της που είναι στυλίστρια.

Η Margret Chola, που είναι στα 80 της, είναι γνωστή στον κόσμο ως “Legendary Glamma” – και λατρεύεται από 225.000 followers στο Instagram για τις εντυπωσιακές και παιχνιδιάρικες φωτογραφίες μόδας της. «Αισθάνομαι διαφορετική, νιώθω νέα και ζωντανή με αυτά τα ρούχα, με τρόπο που δεν έχω νιώσει ποτέ πριν», λέει η κ. Chola στο BBC. «Νιώθω ότι μπορώ να κατακτήσω τον κόσμο!»

Η δεκαπενθήμερη σειρά Granny δημιουργήθηκε το 2023 από την εγγονή της Diana Kaumba, μια στυλίστρια που εδρεύει στη Νέα Υόρκη. Σκέφτηκε την ιδέα όταν επισκεπτόταν τη Ζάμπια για να γιορτάσει τη δεύτερη επέτειο από τον θάνατο του πατέρα της – το πρόσωπο που λέει ότι ενέπνευσε το πάθος της για τη μόδα επειδή πάντα ντυνόταν με στυλ. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, η κα Kaumba δεν είχε φορέσει όλα τα προσεκτικά επιμελημένα ρούχα που είχε φέρει, έτσι ρώτησε τη γιαγιά της -ή “Mbuya” στη γλώσσα Bemba – αν ήθελε να τα δοκιμάσει. «Δεν έκανα τίποτα εκείνη τη στιγμή, οπότε είπα απλώς: Εντάξει. Αν αυτό θέλεις να κάνουμε, ας το κάνουμε – γιατί όχι;», είπε η κ. Chola. «Θα σου λείψω όταν πεθάνω και τουλάχιστον έτσι θα με θυμάσαι».

Η Kaumba φορούσε το τοπ της Mbuya και το “chitenge” – ένα κομμάτι ύφασμα με σχέδια τυλιγμένο γύρω από τη μέση. Και η πρώτη στολή της Mbuya ήταν ένα ασημί παντελόνι. «Σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να ντύσω την Mbuya με υψηλή μόδα και μετά να τη φωτογραφίσω στο φυσικό της περιβάλλον», λέει η Kaumba στο BBC.

Αυτός ο φυσικός βιότοπος είναι ένα αγρόκτημα σε ένα χωριό, ακριβώς βόρεια της πρωτεύουσας της Ζάμπιας, Λουσάκα. Τις περισσότερες φορές η κυρία Chola φωτογραφίζεται με όλη της τη γοητεία έξω – συχνά καθισμένη σε μια κομψή ξύλινη καρέκλα ή ξαπλωμένη σε έναν δερμάτινο καναπέ. Στο βάθος εκτίθενται πλινθόκτιστα κτίρια με κυματοειδείς σιδερένιες στέγες, οργωμένα χωράφια, δέντρα μάνγκο και καλλιέργειες καλαμποκιού. «Ήμουν τόσο νευρική όταν δημοσίευσα την πρώτη φωτογραφία. Άφησα το τηλέφωνό μου για 10 λεπτά και σε αυτά τα 10 λεπτά υπήρξαν 1.000 likes», λέει η Kaumba. «Το μυαλό μου είχε φουσκώσει. Τα σχόλια έπεφταν βροχή και ο κόσμος ζητούσε περισσότερα».

Ήταν τον Απρίλιο του 2024 που πραγματικά απογειώθηκε η σειρά Granny – αφού η Kaumba δημοσίευσε μια σειρά από φωτογραφίες της γιαγιάς της με ένα κόκκινο φόρεμα Adidas, πολλά χοντρά, χρυσά κολιέ και ένα αστραφτερό στέμμα με κοσμήματα. «Με εξέπληξε που άκουσα ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο με αγαπούν», λέει η κ. Chola – η οποία δεν γνωρίζει την ακριβή ηλικία της επειδή δεν έχει πιστοποιητικό γέννησης. «Δεν ήξερα ότι θα μπορούσα να έχω τέτοιο αντίκτυπο σε αυτή την ηλικία».

Η κυρία Chola ποζάρει με ρούχα που συνδυάζουν ζωντανά χρώματα, υφές και στυλ. Από μια πράσινη φανέλα του αμερικανικού ποδοσφαίρου, με ένα κόκκινο φόρεμα με φραμπαλά από κάτω για layering, φορεμένο ως φούστα – στα χρώματα της σημαίας της Ζάμπια για να αποτίσουν φόρο τιμής στα 60 χρόνια ανεξαρτησίας, σε ένα μπλε, μαύρο και πράσινο τοπ με παγιέτες, με χρυσό κολιέ και βραχιόλι με φίδι.

Και το προσωπικό αγαπημένο της Mbuya – τζιν, ένα μπλουζάκι με την εικόνα της στο μπροστινό μέρος και μια ξανθιά περούκα. «Δεν είχα φορέσει ποτέ τζιν ή περούκα πριν – έτσι ήμουν χαρούμενη και χόρευα».

Η Kaumba, η οποία είναι στυλίστρια από το 2012, λέει ότι η γιαγιά της έχει «κουράγιο, χάρη – και καρφώνει όλα τα βλέμματα πάνω της». Όλες οι εμφανίσεις αντικατοπτρίζουν τη μαξιμαλιστική-κομψή αισθητική της – που γιορτάζει τη χαρά της υπερβολής, τους εκλεκτικούς συνδυασμούς, το μεγάλο και το τολμηρό και τα συγκρουσιακά μοτίβα και χρώματα. Στην καρδιά όλων είναι τα εντυπωσιακά αξεσουάρ – τολμηρά γυαλιά ηλίου, υπερμεγέθη καπέλα, κολιέ, βραχιόλια, μενταγιόν, δαχτυλίδια, γάντια, τσάντες, ξανθές περούκες, στεφάνια. Αυτή η επιρροή προήλθε απευθείας από τη γιαγιά της, η οποία «ήταν πάντα λάτρης των μαργαριταριών και των βραχιολιών».

Σε μια ιδιαίτερα παιχνιδιάρικη σκηνή που ονομάζεται GOAT – συντομογραφία για τη σπουδαιότερη όλων των εποχών – η κυρία Chola εμφανίζεται με μια κατσίκα – που είναι στολισμένη με τα αγαπημένα μαργαριτάρια της Mbuya. Άλλα αξεσουάρ αντικατοπτρίζουν επίσης την προσωπικότητα και την ιστορία της Chola. Σε μερικά πλάνα η Mbuya κρατά το αγαπημένο της ραδιόφωνο που κουβαλάει όλη μέρα και παίρνει μαζί της μέχρι και στον ύπνο. Ή κρατάει ένα «μπεντέ» – ένα μακρύ ξύλινο ραβδί που με τα χρόνια έχει χρησιμοποιήσει για να σφυροκοπήσει κεχρί ή μανιόκα ή καλαμπόκι. Καπνίζει μια πίπα ή κρατά ένα μεταλλικό φλιτζάνι γεμάτο τσάι και κρέμεται από την άκρη του βραχίονα της καρέκλας ένα μαγκάλι με κάρβουνο που χρησιμοποιούν συχνά στη Ζάμπια για το μαγείρεμα – ειδικά τώρα που η χώρα μαστίζεται από σοβαρές διακοπές ρεύματος.

Η Kaumba ελπίζει ότι η σειρά Granny θα τονίσει ότι οι ηλικιωμένοι έχουν ακόμα πολλά να προσφέρουν – και το να φτιάχνουμε μαζί αναμνήσεις είναι ένας σημαντικός τρόπος για να «αφήσουμε ίχνη για την επόμενη γενιά».

«Μην τους διαγράφετε, αγαπήστε τους το ίδιο μέχρι το τέλος γιατί να θυμάστε ότι θα γίνουμε ακριβώς σαν αυτούς μια μέρα».

Ως αποτέλεσμα των φωτογραφιών της Mbuya, η Kaumba προσλήφθηκε από τέσσερις εγγονές για να κάνει styling στις γιαγιάδες τους – ηλικίας μεταξύ 70 και 96 ετών.

Η κ. Chola ελπίζει ότι η σειρά Granny θα εμπνεύσει τους ανθρώπους «να ζήσουν τη ζωή τους και να μην ανησυχούν για την κρίση τους από την κοινωνία». Παροτρύνει τους ανθρώπους να συγχωρούν πάντα στους εαυτούς τους τα λάθη τους γιατί «δεν μπορείτε ποτέ να αλλάξετε το παρελθόν σας – αλλά μπορείτε να αλλάξετε το μέλλον σας».

Οι φωτογραφίσεις έφεραν την εγγονή και τη γιαγιά πιο κοντά – και μέσω του ιδιαίτερου δεσμού τους, η Kaumba έχει μάθει πολλά περισσότερα για τη συχνά δύσκολη ζωή της Mbuya.

Η κυρία Chola μεγάλωσε από τον παππού και τη γιαγιά της, πήγε σχολείο μέχρι τα 12 ή 13 της και μετά, για οικονομικούς λόγους, αναγκάστηκε να παντρευτεί έναν άνδρα γύρω στα 30. Έκανε τρία παιδιά, κατέληξε να πίνει πολύ και τελικά γλίτωσε από τον γάμο. Αυτό το τραύμα εξακολουθεί να τη στοιχειώνει – αλλά η απροσδόκητη παγκόσμια φήμη της, της έδωσε μια νέα πνοή στη ζωή. «Τώρα είμαι σε θέση να ξυπνάω με έναν σκοπό γνωρίζοντας ότι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο λατρεύουν να με βλέπουν», λέει η Chola.

Πηγή: BBC / Φωτογραφίες: Luxury Media Zambia