Σίγουρα, έχεις ακούσει για την Πυρηνική Ιατρική και τη συμβολή της στην αντιμετώπιση παθήσεων, αλλά ίσως δεν γνωρίζεις γιατί ονομάστηκε έτσι και ποιες νόσους θεραπεύει. Η Πυρηνική Ιατρική είναι ένας κλάδος της ιατρικής που χρησιμοποιεί ραδιοϊσότοπα και ραδιοφαρμακευτικά προϊόντα για διάγνωση και θεραπεία ασθενειών. Οι τεχνικές της πυρηνικής ιατρικής περιλαμβάνουν την απεικόνιση του σώματος με τη χρήση ραδιοϊσοτόπων, τα οποία εκπέμπουν ακτινοβολία, και τη χορήγηση ραδιοφαρμάκων για να εντοπιστούν ή να αντιμετωπιστούν ασθένειες.
«Το ταξίδι της Πυρηνικής Ιατρικής ξεκίνησε από το 1896-1897, την περίοδο που ανακαλύφθηκαν οι ‘περίεργες’, όπως τις αποκαλούσαν τότε, ακτινοβολίες από τον Ανρί Μπεκερέλ και τη Μαρί Κιουρί, στις οποίες υπήρχε το ουράνιο σαν υλικό που εξέπεμπε ακτινοβολία καθώς και το ράδιο. Γι’ αυτόν τον λόγο, αργότερα, αυτή η μορφή ενέργειας ονομάστηκε ραδιενέργεια, από το πρώτο συνθετικό, το ράδιο», εξηγεί ο Θεόδωρος Χατζηπαναγιώτου Διευθυντής Πυρηνικός Ιατρός του Metropolitan Hospital και προσθέτει: «Στη συνέχεια, το 1936-1939 έγιναν οι πρώτες προσπάθειες θεραπείας με ισότοπα, κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκε φώσφορος, ένα ραδιενεργό ισότοπο για την θεραπεία της λευχαιμίας, αλλά και ιώδιο 128 για τη μελέτη του θυρεοειδούς αδένος».
Είναι σημαντικό ότι ο Πυρηνικός Ιατρός, Θεόδωρος Χατζηπαναγιώτου, αφενός εξηγεί τις εφαρμογές της Πυρηνικής Ιατρικής στη διάγνωση και τη θεραπεία πολλών ασθενειών, αφετέρου διακρίνει τον τρόπο που ελέγχει το σπινθηρογράφημα τη λειτουργία των οργάνων, συγκριτικά με την ακτινολογία.
3 βασικές ερωτήσεις για την Πυρηνική Ιατρική
1. Ποιες παθήσεις μπορεί να αντιμετωπίσει η Πυρηνική Ιατρική;
«Καταρχάς, αξίζει να αναφερθεί ότι όλα αυτά τα υλικά που χρησιμοποιούμε, τα λεγόμενα ραδιοφάρμακα, ακολουθούν το μεταβολισμό διαφόρων οργάνων. Άρα, αυτά τα περιστατικά, τα οποία βλέπουμε, είτε διαγνωστικά είτε θεραπευτικά, βασίζονται στη λειτουργία του οργάνου.
Πιο αναλυτικά, στην περίπτωση των διαγνώσεων, στο τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, διαθέτοντας εξοπλισμό αιχμής από πλευράς τεχνολογίας (SPECT και PET τεχνολογία), ασχολούμαστε με τα σπινθηρογραφήματα. Δηλαδή, ο ασθενής μπορεί να ελέγξει νόσους όπως η άνοια, η νόσος Πάρκινσον, επιληψίες, ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, διαταραχές μνήμης, καθώς και άλλες παθήσεις που αφορούν στον εγκέφαλο, με το σπινθηρογράφημα εγκεφάλου. Υπάρχουν 3 είδη σπινθηρογραφημάτων, αλλά επί της ουσίας όλα είναι σπινθηρογράφημα εγκεφάλου».
2. Στη διαγνωστική φάση πάντα χρησιμοποιούνται ραδιοϊσότοπα;
«Στη φάση της διάγνωσης χρησιμοποιούνται πάντοτε είτε ραδιοϊσότοπα αμιγώς, όπως είναι ένα φυσικό ραδιοϊσότοπο, είτε σε ένωση με χημικές ουσίες, κατά τις οποίες δημιουργούνται ραδιενεργά μόρια. Σ’ αυτήν την περίπτωση, εκμεταλλευόμαστε το γεγονός ότι αυτά τα μόρια έχουν την ικανότητα να πηγαίνουν σε κάποια όργανα, για τα οποία γνωρίζουμε πώς είναι όταν είναι φυσιολογικά και πώς είναι όταν είναι παθολογικά.
Ένας άλλος λόγος που αξιοποιείται για τον ασθενή η Πυρηνική Ιατρική είναι για να ελέγξουμε πιθανές καρδιολογικές παθήσεις, όπως ισχαιμίες, εμφράγματα, κακή εξώθηση κλάσματος εξωθήσεως του αίματος της καρδιάς προς την περιφέρεια κ.ά. Άλλες εξετάσεις που μπορεί να χρειάζονται είναι το σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς, το σπινθηρογράφημα νεφρών, καθώς και το σπινθηρογράφημα αιματώσεως πνευμόνων για πνευμονικές εμβολές. Γενικά, υπάρχουν για όλα τα όργανα σπινθηρογραφήματα, με τα οποία μπορούμε να διαγνώσουμε σημαντικές ασθένειες από πλευράς κακής λειτουργίας των οργάνων, ενώ η ακτινολογία τις προσεγγίζει σε μορφολογικό και όχι σε λειτουργικό επίπεδο», επισημαίνει ο κ. Χατζηπαναγιώτου.
3. Χορηγούνται ραδιοφάρμακα για τη θεραπεία ασθενειών;
«Ακριβώς επειδή βλέπουμε το κομμάτι της λειτουργίας στη θεραπεία, μπορούμε να χορηγήσουμε στον ασθενή ισότοπα είτε μόνα τους σαν φυσικό στοιχείο, είτε σε συνδυασμό σαν μόρια με άλλες ουσίες για να μπορέσουμε να θεραπεύσουμε νόσους. Η γνωστή θεραπεία, σε βάθος χρόνου, είναι η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο για να θεραπεύσουμε καρκίνους του θυρεοειδούς. Επίσης, με το ίδιο υλικό, αλλά σε μικρότερες ποσότητες, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε υπερθυρεοειδισμούς ή βρογχοκήλες, διογκώσεις του θυρεοειδούς.
Επίσης, μια άλλη θεραπεία, είναι η λεγόμενη ραδιοϋμενόλυση, η οποία είναι θεραπεία των αρθρώσεων όταν έχουμε παραγωγή υγρού, πόνο στις αρθρώσεις, ερυθρότητα και αποτυγχάνουν όλες οι άλλες μέθοδοι εγχύσεων, στις οποίες προβαίνουν συνήθως οι ορθοπεδικοί. Μάλιστα, στη Βόρεια Ευρώπη και ειδικά στη Γερμανία, γίνονται περίπου 80.000 τέτοιες θεραπείες τον χρόνο, αλλά στη χώρα μας ακόμα δεν είναι τόσο διαδεδομένες.
Τέλος, οι μέθοδοι αυτές έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται το τελευταίο εξάμηνο με μεγάλη επιτυχία και σε ογκολογικά νοσήματα, όπως είναι ο καρκίνος του προστάτη και τα ηπατοκυτταρικά καρκινώματα» καταλήγει ο κ. Χατζηπαναγιώτου.