Με τον καρκίνο του μαστού να αφορά περίπου 1 στις 8 γυναίκες, γίνεται ακόμη πιο σημαντική η ενημέρωση για τις απαραίτητες εξετάσεις που μπορεί να εντοπίσουν έγκαιρα τη νόσο.
Είμαι καλυμμένη αν γίνεται εξέταση μαστών στον γυναικολόγο μου; Έχει σημασία αν κάνω μαστογραφία και υπέρηχο μαστών ή μόνο τη μία από τις δύο εξετάσεις; Οι παραπάνω ερωτήσεις είναι πολύ στοχευμένες, αφορούν σε όλες εμάς και κυρίως στις γυναίκες μετά τα 40 τους χρόνια και οι απαντήσεις τους σχετίζονται με την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και κατ’ επέκταση την αντιμετώπισή του. Ας μην ξεχνάμε ότι, σύμφωνα με στοιχεία από το Άλμα Ζωής, τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού, εάν ο καρκίνος του μαστού διαγνωστεί έγκαιρα η πιθανότητα πλήρους ίασης αγγίζει το 97%!
Πού να απευθυνθώ για εξέταση μαστών
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Μαστολογικής Εταιρείας (EUSOMA), ο έλεγχος των μαστών θα πρέπει να γίνεται από ειδικά κέντρα μαστού. Δηλαδή από κέντρα όπου συνυπάρχουν ο ειδικός ακτινολόγος μαστού, ο μαστολόγος, ο κυτταρολόγος, ο τεχνολόγος του μαστογράφου, η νοσηλεύτρια μαστού αλλά και υπάρχει συνεργασία με πλαστικό χειρουργό, ογκολόγο, ακτινοθεραπευτή, παθολογοανατόμο, ψυχολόγο και γενετιστή.
Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για τον μαστό;
Οι εξετάσεις αυτές εξειδικεύονται ανάλογα με την ηλικία, το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό της κάθε γυναίκας. Είναι, επίσης, σημαντικό να γίνονται από γιατρό που γνωρίζει την ανατομία και τη φυσιολογία του μαστού και που βλέπει καθημερινά δεκάδες γυναίκες για εξέταση μαστού. Τι περιλαμβάνει, λοιπόν, μία τυπική εξέταση μαστού; «Αρχικά, η γυναίκα θα επισκεφθεί το κέντρο μαστού, όπου ο μαστολόγος θα καταγράψει το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό της, θα την εξετάσει, θα σημειώσει τα αρχικά ευρήματά του και θα παραγγείλει τη μαστογραφία ή και το υπερηχογράφημα ανάλογα με τα ευρήματα, την ηλικία και το ιστορικό της», απαντά ο Γιάννης Φύσσας, Ειδικός Χειρουργός Μαστού -Μαστολόγος.
«Εάν από το σύνολο των εξετάσεων δεν υπάρξουν ύποπτα ευρήματα, το ιστορικό αρχειοθετείται ηλεκτρονικά για να επαναληφθεί η εξέταση σε ένα έτος. Εάν βρεθούν περιοχές υψηλού κινδύνου, τότε ο μαστολόγος, θα τις σημειώσει με μαρκαδόρο στο δέρμα των μαστών και θα συνοδεύσει τη γυναίκα στους υπερήχους. Εκεί, θα παραμείνει μαζί με τον ακτινολόγο κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο προκειμένου να αξιολογήσουν από κοινού κάθε ξεχωριστό εύρημα, ελέγχοντας ταυτόχρονα τις μαστογραφίες. Εάν επιβεβαιωθεί ένα ύποπτο εύρημα και είναι ορατό στους υπερήχους, θα πρέπει να ληφθεί υπερηχογραφικά κατευθυνόμενη, κυτταρολογική εξέταση (FNA) ή ιστολογική εξέταση (corebiopsy). Οι παραπάνω συνδυαστικές εξετάσεις είναι καλό να γίνουν την ίδια μέρα και να υπάρχει καλή συνεργασία μεταξύ μαστολόγου και ακτινολόγου. Αυτοί οι δύο γιατροί είναι το βασικό φίλτρο που αν μια γυναίκα με καρκίνο μαστού το περάσει χωρίς να διαγνωστεί σωστά, τότε θα πρέπει να ελπίζει να διαγνωστεί το επόμενο έτος», συμπληρώνει ο ειδικός.
SOS για τους πυκνούς μαστούς
Εάν για κάθε γυναίκα μετά τα 40 -ή και νωρίτερα, ανάλογα με το ιστορικό της- είναι απαραίτητη η πλήρης εξέταση μαστών, αυτή γίνεται ζωτικής σημασίας για τις γυναίκες με πυκνούς μαστούς. Ο αμερικανικός φορέας υγείας FDA εξέδωσε πρόσφατα νέα οδηγία, όπου απαιτείται πλέον σε όλες τις μαστογραφίες και τα υπερηχογραφήματα να αξιολογείται η πυκνότητα του μαστού προκειμένου να αυξηθεί η πιθανότητα σωστής διάγνωσης και εντοπισμού τυχόν καρκινικού όγκου. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, περίπου το 50% των γυναικών έχουν πυκνό μαστό, που σημαίνει ότι υπερτερεί ο συνδετικός ιστός του λιπώδους στο μαστό τους.
Οι γυναίκες που γνωρίζουν ότι έχουν πυκνούς μαστούς θα πρέπει ενδεχομένως να κάνουν πιο συχνά εξετάσεις και να παρακολουθούνται από ειδικό μαστολόγο. Επίσης, το κέντρο όπου κάνουν τη μαστογραφία και τον υπέρηχο θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας και οι γιατροί να έχουν μεγάλη εμπειρία ώστε να μπορούν να αξιολογήσουν σωστά τυχόν ευρήματα. «Καθημερινά διαφεύγουν της προσοχής των γιατρών γυναίκες με καρκίνο μαστού, προσερχόμενες είτε για προληπτικό έλεγχο, είτε επειδή ήδη παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα στο στήθος τους. Αυτές είναι τόσο περισσότερες, όσο λιγότερη εμπειρία έχουν οι γιατροί που τις εξετάζουν», υπογραμμίζει ο Δρ. Φύσσας.
«Προφανώς, κανένας δεν είναι αλάνθαστος. Ακόμα και τα πιο έμπειρα χέρια, αλλά και τα πιο προηγμένα μηχανήματα σε όλες τις γωνιές της γης, αδυνατούν να βρουν όγκους πολύ μικρού μεγέθους, ενός ή δύο χιλιοστών, παρότι πρόκειται ήδη για αθροίσεις αρκετών χιλιάδων καρκινικών κυττάρων. Αυτές θα πρέπει να περιμένουν ως την επόμενη χρονιά. Είναι όμως κρίμα να ξεφεύγουν αδιάγνωστες κραυγαλέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, μόνο και μόνο επειδή οι γυναίκες δεν είχαν την τύχη να ακολουθήσουν τη σωστή διαγνωστική οδό», συμπληρώνει ο γιατρός.
