Οι βοτανολόγοι έχουν καλλιεργήσει ένα είδος δέντρου που έχει χαθεί από καιρό από έναν σπόρο 1.000 ετών που βρέθηκε σε μια σπηλιά στην έρημο της Ιουδαίας τη δεκαετία του 1980. Οι ερευνητές που συμμετέχουν στο έργο λένε ότι πιστεύουν ότι το είδος δέντρου, το οποίο θεωρείται ότι έχει εξαφανιστεί σήμερα, θα μπορούσε να ήταν η πηγή ενός θεραπευτικού βάλσαμου που αναφέρεται στη Βίβλο και σε άλλα αρχαία κείμενα.
Ο αρχαίος σπόρος που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια μιας αρχαιολογικής ανασκαφής στην κάτω περιοχή Wadi el-Makkuk βόρεια της Ιερουσαλήμ, διαπιστώθηκε ότι ήταν σε παρθένα κατάσταση. Αλλά οι επιστήμονες που διεξήγαγαν τη νέα έρευνα δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τον τύπο του δέντρου μόνο από τον σπόρο. Η ομάδα, με επικεφαλής την Δρ. Sarah Sallon, μια γιατρό που ίδρυσε το Ερευνητικό Κέντρο Φυσικής Ιατρικής Louis L. Borick στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Hadassah στην Ιερουσαλήμ, φύτεψε τον σπόρο για περαιτέρω διερεύνηση πριν από δώδεκα χρόνια. Ο Sallon είπε ότι είναι πιθανό το δέντρο να είναι η πηγή του βιβλικού «τσόρι», ενός φαρμακευτικού φυτικού εκχυλίσματος που σχετίζεται με την ιστορική περιοχή της Γαλαάδ βόρεια της Νεκράς Θάλασσας στην κοιλάδα του Jordan Rift, μια ορεινή και δασική περιοχή που καλλιεργούνταν έντονα και τώρα είναι μέρος της Ιορδανίας.
Τα ευρήματα της ομάδας, που περιγράφονται σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 10 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό Communications Biology, ξεκλειδώνουν μερικά από τα μυστικά γύρω από την προέλευση αυτού του αινιγματικού δείγματος, το οποίο η Sallon ονόμασε “Sheba”.
Γενετικό δακτυλικό αποτύπωμα χωρίς ταίρι
Για να βλαστήσει το δείγμα, η συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ. Elaine Solowey, επίτιμη ερευνήτρια στο Κέντρο Βιώσιμης Γεωργίας στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Μελετών Arava στο Ισραήλ, χρησιμοποίησε μια διαδικασία που τελειοποιήθηκε κατά τη διάρκεια προηγούμενης έρευνας με επικεφαλής τον Sallon σε σπόρους φοίνικα 2.000 ετών. Η προσέγγιση περιελάμβανε την εμβάπτιση του μυστηριώδους σπόρου της ερήμου της Ιουδαίας σε νερό αναμεμειγμένο με ορμόνες και λίπασμα πριν τον φυτέψει σε μια γλάστρα με αποστειρωμένο χώμα. «Περίπου πεντέμισι εβδομάδες αργότερα, αυτό το ωραίο μικρό πηδά προς τα επάνω», είπε η Sallon.
Η προστασία της άκρης του βλαστού ήταν ένα χαρακτηριστικό που μοιάζει με κάλυμμα που ονομάζεται operculum. Μόλις αποβλήθηκε, η ομάδα χρησιμοποίησε χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα στην οργανική ύλη για να υπολογίσει την ηλικία του φυτού και βρήκε το δείγμα που χρονολογείται μεταξύ 993 και 1202 μ.Χ.. Λίγο αργότερα, στο δέντρο άρχισαν να φυτρώνουν φύλλα.
Η Sallon μοιράστηκε εικόνες του δέντρου και των φύλλων του με βοτανολόγους σε όλο τον κόσμο. Ένας ειδικός πρότεινε ότι ανήκε στο γένος Commiphora. Η ομάδα περιλαμβάνει περίπου 200 είδη δέντρων που απαντώνται κυρίως στην Αφρική, τη Μαδαγασκάρη και την Αραβική Χερσόνησο. Στη συνέχεια, η βοτανολόγος μοιράστηκε ένα δείγμα από το φύλλο με τον συν-συγγραφέα της μελέτης Δρ. Andrea Weeks, αναπληρωτή καθηγητή στο τμήμα βιολογίας στο Πανεπιστήμιο George Mason στο Fairfax της Βιρτζίνια. Ο Weeks ανέλυσε την αλληλουχία του DNA του δέντρου, επιβεβαιώνοντας την προκαταρκτική ταυτοποίηση. Ωστόσο, το δείγμα δεν ταίριαζε με κανένα από τα γνωστά είδη Commiphora στη βάση δεδομένων της. Με το μοναδικό γενετικό του αποτύπωμα, το άγνωστο είδος Commiphora πιθανότατα αντιπροσώπευε μια εξαφανισμένη ταξινομία κάποτε ιθαγενή στην περιοχή γύρω από την έρημο της Ιουδαίας, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ωστόσο, το δέντρο, το οποίο είναι πλέον άνω των 14 ετών και σχεδόν 3 μέτρα ύψος, δεν έχει ούτε ανθίσει ούτε έχει καρποφορήσει. Χωρίς αυτά τα πιο εύκολα αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά, δεν είναι δυνατό να εντοπιστούν τα κρυπτικά είδη με βεβαιότητα, πρόσθεσε η μελέτη.
Βιβλικό δέντρο;
Με βάση την ιστορική έρευνα, η Sallon είχε την πεποίθηση ότι το δέντρο μπορεί να είναι η πηγή αυτού που αρχαία κείμενα από την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Βίβλου, περιγράφουν ως «Ιουδαίο Βάλσαμο» ή «Βάλσαμο της Γαλαάδ» — μια αρωματική ρητίνη που συλλέγεται για να κάνει ένα πολυπόθητο άρωμα που εξαγόταν σε όλο τον κόσμο εκείνη την εποχή. «Το φυτέψαμε το 2010 (και) τώρα είναι 2024. Γιατί περιμέναμε τόσο πολύ (για να δημοσιεύσουμε την έρευνα); Επειδή ήθελα να βεβαιωθώ ότι δεν ήταν το Ιουδαϊκό Βάλσαμο. Και πώς θα το ήξερα οριστικά; Μυρίζοντας το», είπε η Sallon.
Ωστόσο, το δέντρο, που σχετίζεται με το δέντρο μύρο που φημίζεται για τη ρητίνη του, δεν έβγαζε ποτέ κανένα είδος μυρωδιάς. Μόλις το φυτό ήταν πιο ώριμο σε ηλικία περίπου 3 ετών, η ομάδα διεξήγαγε μια φυτοχημική ανάλυση στη ρητίνη, τα φύλλα και τα κλαδιά του για να δοκιμάσει για αρωματικές ενώσεις, όπως αυτές που βρέθηκαν στο μύρο. Ωστόσο, δεν υπήρχαν, είπε η Sallon. Αντίθετα, η ομάδα εντόπισε ορισμένες ενώσεις γνωστές για τη φαρμακευτική τους χρήση, συμπεριλαμβανομένων των «γκουγκουλτερολών», οι οποίες έχουν αναγνωριστεί από τη ρητίνη του σχετικού είδους δέντρου Commiphora wightii ότι έχουν πιθανές ιδιότητες καταπολέμησης του καρκίνου, σημείωσε η μελέτη.
«Με βάση όλα αυτά τα πράγματα, δεν είναι το βάλσαμο της Ιουδαίας, είναι στενός ξάδερφός του και ένα από τα μη αρωματικά Commiphora που είναι ένα σεντούκι θησαυρού με φαρμακευτικές ενώσεις», είπε. Λόγω της παρουσίας αυτών των θεραπευτικών ενώσεων, η Sallon και οι συνάδελφοί της κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το δέντρο μπορεί να ήταν η πηγή ενός φαρμακευτικού βάλσαμου γνωστού ως tsori που αναφέρεται επίσης σε ιστορικά κείμενα.
Πηγή: CNN
