Γεννημένος -πριν από 102 χρόνια-, τον Νοέμβριο του 1922, σ’ένα μικρό χωριό της Πορτογαλίας, το Αζινιάγκα, ο Ζοζέ Σαραμάγκου μεγάλωσε πλάι στους αγρότες γονείς του, πράγμα το οποίο ο ίδιος λέει πως τού πρόσφερε πολλά. Παρά το γεγονός ότι δεν τελείωσε ποτέ το σχολείο, η αγάπη του για τα γράμματα και τα βιβλία ήταν πάντα μεγάλη. Έτσι, όποτε έβρισκε χρόνο, προσπαθούσε, όσο το δυνατόν μπορούσε, να διαβάζει περισσότερα βιβλία.

Πρώτο του μυθιστόρημα ήταν η «Γη της αμαρτίας» (1947), εκδοθέν μεσούσης της δικτατορίας του Αντόνιο Σαλαζάρ, το οποίο πέρασε σχεδόν απαρατήρητο. Κέρδισε τη διεθνή αναγνώριση, όταν η έκδοση του μυθιστορήματος «Το χρονικό του μοναστηριού» έθελξε την προσοχή του παγκόσμιου αναγνωστικού κοινού. Ο Σαραμάγκου υπήρξε μέλος του Πορτογαλικού Κομμουνιστικού Κόμματος από το 1969 ως το θάνατό του, ενώ ήταν άθεος κι, όπως περιγράφει ο ίδιος τον εαυτό του, πεσιμιστής.

Πάντα ο Σαραμάγκου καταπιάνεται με το υλικό του με ενσυναίσθηση και ευαισθησία για την κατάσταση των ανθρώπων και την απομόνωση της σύγχρονης αστικής ζωής. Οι χαρακτήρες του αγωνίζονται για την ανάγκη τους να συνδεθούν μεταξύ τους, να σφυρηλατήσουν σχέσεις και δεσμούς κοινότητας, καθώς και για την ανάγκη τους για ιδιαιτερότητα, ατομικότητα, όπως και να βρουν νόημα και αξιοπρέπεια έξω από πολιτικές και οικονομικές δομές.

Στις 8 Οκτωβρίου 1998, τού απονέμεται το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι η πρώτη φορά που το βραβείο αυτό απονέμεται σε Πορτογάλο συγγραφέα. Ο ίδιος, συχνά, ανέφερε πως «δεν επρόκειτο για κάποια σπουδαία νίκη».

Και να, μερικές σκέψεις του, που μας αρέσουν:

• To διάβασμα είναι ένας άλλος τρόπος να είσαι κάπου.

• Μέσα μας υπάρχει κάτι που δεν έχει όνομα· αυτό το κάτι είναι αυτό που είμαστε.

• Ο άνθρωπος είναι ένα πλάσμα που είναι συνεχώς «υπό κατασκευήν», αλλά επίσης, κατά ένα παράλληλο τρόπο, πάντα σε μια κατάσταση αέναης καταστροφής.

• Μια λέξη ποτέ δεν έρχεται μόνη της. Ακόμα και η λέξη «μοναξιά» χρειάζεται κάποιον που να υποφέρει από αυτήν.

• Ο χειρότερος από όλους τους τοίχους είναι μια πόρτα της οποίας δεν έχεις το κλειδί.

• Οι ερωτήσεις σου είναι ψεύτικες αν ξέρεις ήδη την απάντηση.

• Είμαστε περισσότερο τα ελαττώματά μας παρά τα προσόντα μας.

• Το «ποτέ» δεν είναι το αντίθετο του «αργά». Το αντίθετο του «αργά» είναι «πολύ αργά».

• Ο Θεός είναι η σιωπή του σύμπαντος και ο άνθρωπος είναι η κραυγή που δίνει νόημα σε αυτή τη σιωπή.

• Τα λόγια που έρχονται από την καρδιά ποτέ δεν βγαίνουν από το στόμα. Σκαλώνουν στο λαιμό και μπορούμε να τα διαβάσουμε μόνο στα μάτια.

• Όπως θα ‘λεγε και η γάτα μου, όλες οι ώρες είναι κατάλληλες για ύπνο.

• Σε ζητήματα καρδιάς και αισθημάτων, το υπερβολικά πολύ είναι πάντα καλύτερο από το υπερβολικά λίγο.

• Συγχωρήστε με αν αυτό που εσάς σας φαίνεται λίγο, για μένα είναι το παν.
  (από την ομιλία του στην απονομή του Νόμπελ, 1998)

• Το χάος είναι απλώς μια τάξη που περιμένει να αποκρυπτογραφηθεί.

• Λένε ότι κάθε άνθρωπος είναι νησί. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Ο κάθε άνθρωπος είναι μια σιωπή, ναι, ο καθένας με τη σιωπή του, ο καθένας με τη σιωπή που είναι.

• Αν είμαι ειλικρινής σήμερα, τι πειράζει αν το μετανιώσω αύριο;

• Σε έναν βασιλιά, η μετριοφροσύνη είναι ένδειξη αδυναμίας.