Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, είναι διεθνής ημέρα δράσης για τα δικαιώματα των ζώων και τη σωστή διαβίωσή τους. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 4 Οκτωβρίου, ημέρα γιορτής του Φραγκίσκου της Ασίζης, προστάτη Αγίου των ζώων.

Σήμερα λοιπόν, διαβάζουμε ένα γλυκόπικρο ποίημα του Νίκου Καββαδία για το δέσιμο των ναυτικών με τη γάτα του πλοίου, που όσο κι αν φαίνονται σκληροί, η τρυφερότητα ενός ζώου μαλακώνει την ψυχή τους.

Οι γάτες των φορτηγών

Οι ναυτικοί στα φορτηγά πάντα μια γάτα τρέφουν, που τη λατρεύουνε, χωρίς να ξέρουν το γιατί, κι αυτή, σαν απ’ τη βάρδια τους σχολάνε κουρασμένοι, περήφανη στα πόδια τους θα τρέξει να τριφτεί.

Τα βράδια, όταν η θάλασσα χτυπάει τις λαμαρίνες, και πολεμάει με δύναμη να σπάσει τα καρφιά, μέσα στης πλώρης τη βαριά σιγή, που βασανίζει, είναι γι’ αυτούς σα μια γλυκιά γυναίκεια συντροφιά.

Είναι περήφανη κι οκνή, καθώς όλες οι γάτες, κι είναι τα γκρίζα μάτια της γιομάτα ηλεκτρισμό· κι όπως χαϊδεύουν απαλά τη ράχη της, νομίζεις. πως αναλύεται σ’ ένα αργό και ηδονικό σπασμό.

Στο ρεμβασμό και στο θυμό με τη γυναίκα μοιάζει κι οι ναύτες περισσότερο την αγαπούν γι’ αυτό· κι όταν αργά και ράθυμα στα μάτια τους κοιτάζει, θαρρείς έναν παράξενο πως φέρνει πυρετό.

Της έχουν πάντα στο λαιμό μια μπακιρένια γύρα, για του σιδέρου την κακήν αρρώστια φυλαχτό, χωρίς όμως, αλίμονο, ποτέ να κατορθώνουν να την φυλάξουν απ’ το μαύρο θάνατο μ’ αυτό.

Γιατί είναι τ’ άγρια μάτια της υγρά κι ηλεκτρισμένα κι έτσι άθελα το σίδερο το μαύρο τα τραβά, κι ουρλιάζοντας τρελαίνεται σ’ ένα σημείο κοιτώντας φέρνοντας δάκρυα σκοτεινά στους ναύτες και βουβά.

Λίγο πριν απ’ το θάνατο από τους ναύτες ένας, -αυτός οπού ‘δε πράματα στη ζήση του φριχτά- χαϊδεύοντάς την, μια στιγμή στα μάτια την κοιτάζει κι ύστερα μες στη θάλασσα την άγρια την πετά.

Και τότε οι ναύτες, που πολύ σπάνια λυγά* η καρδιά τους, πάνε στην πλώρη να κρυφτούν με την καρδιά σφιχτή, γεμάτη μια παράξενη πικρία που όλο δαγκώνει, σαν όταν χάνουμε θερμή γυναίκα αγαπητή.

Νίκος Καββαδίας, Μαραμπού, 1933

Φωτογραφία: Νίκη Ελευθεριάδη, Γυναίκα και γάτα