Η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης μπορεί να προκαλέσει ήπια έως σοβαρή νόσο και κάποιες φορές να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο. Οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και άτομα που πάσχουν από ορισμένα χρόνια νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρές επιπλοκές της γρίπης. Για τον λόγο αυτό, το υπουργείο Υγείας συστήνει στους πολίτες να μην αμελήσουν τον εμβολιασμό τους, σύμφωνα με τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού, ώστε να αποφύγουν τις επιπλοκές της νόσου. Με την είσοδο του Οκτωβρίου, ξεκινά και φέτος η περίοδος του αντιγριπικού εμβολιασμού.
Η περίοδος επικράτησης της γρίπης είναι το διάστημα μεταξύ αρχών Οκτωβρίου έως τα τέλη Μαρτίου. Η διαχρονική παρακολούθηση του νοσήματος στην Ελλάδα δείχνει ότι η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης, συνήθως, αρχίζει να αυξάνεται κατά τον Ιανουάριο, ενώ κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο.
Στην εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας για την έναρξη του αντιγριπικού εμβολιασμού, σημειώνεται ότι αναμένεται πως και κατά την προσεχή περίοδο γρίπης 2024-2025, ο ιός της γρίπης θα κυκλοφορήσει παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19. Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Στόχος είναι η μείωση των πιθανοτήτων ταυτόχρονης προσβολής και με τους δύο ιούς, που μπορεί να επιβαρύνει την κατάσταση των ασθενών, καθώς και η μείωση του φόρτου των υπηρεσιών υγείας και ειδικότερα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ζήτηση.
Περιορισμός και πρόληψη της εποχικής γρίπης
Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης –σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου– είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν μερική απόδοση και –παρότι σημαντικά– δεν επαρκούν.
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της γρίπης καθώς και κατά επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση.
6 τύποι αντιγριπικών εμβολίων είναι διαθέσιμοι στην ελληνική αγορά
Όπως κάθε χρόνο και επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους, έτσι, και για την περίοδο 2024-2025, η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Υπενθυμίζεται ότι όλα τα συμβατικά εμβόλια χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να πραγματοποιηθούν και στα φαρμακεία. Επιπλέον, η χώρα διαθέτει και φέτος όπως και πέρυσι, τα νέου τύπου ανοσοενισχυμένα εμβόλια κατά της γρίπης. Τα νέου τύπου εμβόλια χορηγούνται αποκλειστικά με ιατρική συνταγή και συνιστώνται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Συνολικά, 6 τύποι αντιγριπικών εμβολίων είναι διαθέσιμοι στην ελληνική αγορά.
«Εμβολιαστείτε έγκαιρα και προστατεύστε εσάς και τους γύρω σας!», προτρέπει τους πολίτες το υπουργείο Υγείας.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος προστασίας από τη γρίπη, καθώς προλαμβάνει σοβαρές επιπλοκές και συμβάλλει στη συνολική μείωση της διασποράς του ιού. Συνιστάται να διενεργείται στο διάστημα από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου με βάση τη συνήθη έναρξη της εποχικής έξαρσης της γρίπης στη χώρα μας. Σημειώνεται ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι ασφαλής και αποτελεσματικός και μπορεί να συγχορηγηθεί με το εμβόλιο κατά της COVID-19, σε διαφορετικά ανατομικά σημεία.
Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης κατά την περσινή περίοδο
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΕΟΔΥ (Σχετ. 13) «κατά την περίοδο εποχικής δραστηριότητας της γρίπης 2023-2024 (από την εβδομάδα 40/2023 έως και την εβδομάδα 35/2024), κυκλοφόρησαν σε παρόμοιο βαθμό και οι δύο τύποι γρίπης, Α και Β, με ελαφριά συνολική υπερτέρηση του τύπου Α. Χρονικά, προηγήθηκε η κυκλοφορία του τύπου Α, ενώ η επικράτηση του τύπου Β σημειώθηκε από τα τέλη Φεβρουαρίου και μετά.
Όσον αφορά στην κυκλοφορία των στελεχών τύπου Α, σημειώθηκε επικράτηση του υπότυπου Α(Η1)pdm09 έναντι του A(H3). Η συχνότητα εμφάνισης της γριπώδους συνδρομής άρχισε να αυξάνει την εβδομάδα 50/2023 (11–17 Δεκεμβρίου 2023) και κορυφώθηκε την εβδομάδα 52/2023 (25–31 Δεκεμβρίου 2023), με σταδιακή αποκλιμάκωση έως την εβδομάδα 12/2024. Κατά την εβδομάδα 13/2024 (25–31 Μαρτίου 2024) παρατηρήθηκε εκ νέου μικρή αύξηση και στην συνέχεια σημειώθηκε περαιτέρω πτωτική τάση και σταθεροποίηση σε χαμηλά επίπεδα.
Τη φετινή περίοδο (εβδομάδα 40/2023 έως εβδομάδα 35/2024) καταγράφηκαν 149 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα σε νοσηλευόμενους σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας [Μ.Ε.Θ.] έναντι 68 πέρυσι, και 71 θάνατοι έναντι 26 την περσινή περίοδο γρίπης.
Ο γενετικός χαρακτηρισμός κατέδειξε την κυκλοφορία ιών υποτύπων Α(Η3N2), Α(Η1N1)pdm09 και Β/Victoria, χωρίς σημαντικές αλλαγές, τόσο σε γενετικές όσο και αντιγονικές ιδιότητες που να υποδεικνύουν αντιγονική παρέκκλιση από τα στελέχη του αντιγριπικού εμβολίου.
Κατά τη φετινή περίοδο, η πλειονότητα των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. ή απεβίωσαν με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, δεν είχαν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο παρ’ ότι ανήκαν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου για την οποία συστήνεται ο εμβολιασμός».
