Χωριάτικη, ντάκος, καγιανάς, γεμιστά, σάλτσες, είναι δεκάδες οι τρόποι να απολαύσουμε τις νόστιμες ντομάτες τώρα το καλοκαίρι. Και σίγουρα οι ντομάτες είναι θρεπτικές και ωφέλιμες. «Ξεκινώντας με τα διατροφικά στοιχεία, μια ντομάτα περιέχει υψηλά επίπεδα βιταμίνης C, βιταμίνης Α, βιταμίνης Κ, καλίου, σιδήρου, μαγνησίου, φυτικών ινών, καροτενοειδών και λυκοπενίου. Το λυκοπένιο είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και ορισμένων μορφών καρκίνου. Οι ντομάτες είναι, επίσης, χαμηλές σε θερμίδες, επομένως μία ιδανική επιλογή για τη διατροφή σου», σχολιάζει η Ρένα Γάλλου, διαιτολόγος – διατροφολόγος.
Παρά όμως τα πολλά οφέλη τους, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που δεν κάνει να τρώμε ντομάτες γιατί μπορεί να έχουν «παρενέργειες». Η ειδικός μας εξηγεί ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις όπου πρέπει να περιορίσουμε ή ακόμη και να αποφύγουμε εντελώς την κατανάλωση της ντομάτας.
Πότε να μην τρώμε ντομάτες | Οι «άγνωστες παρενέργειες»
Αλλεργίες και ευαισθησία στις ντομάτες: Ένας βασικός λόγος για την αποφυγή της ντομάτας είναι αν σου προκαλεί αλλεργία ή η ευαισθησία. Οι αλλεργίες στην ντομάτα δεν είναι πολύ συνηθισμένες, όμως μπορεί να σου δημιουργήσει κάποιες ενοχλήσεις, ιδίως αν έχεις αλλεργία στο νυχτολούλουδο, καθώς οι ντομάτες ανήκουν στην οικογένεια των νυχτολούλουδων (!). Επίσης, οι ντομάτες περιέχουν σολανίνη, μια ουσία που μπορεί να προκαλέσει αλλεργικά συμπτώματα όπως κνησμό, εξανθήματα, διάρροια, ναυτία, ακόμη και δυσκολία στην αναπνοή.
Δυσπεψία, ευερέθιστο έντερο και ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό σύστημα: Η υψηλή οξύτητα την ντομάτας μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στον γαστρικό βλεννογόνο, με συμπτώματα όπως καούρα, δυσπεψία ή έλκος. Αν έχεις γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) ή άλλες πεπτικές διαταραχές θα πρέπει να περιορίσεις ή να αποφύγεις την κατανάλωση ντομάτας για να αποφύγεις επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Αν έχεις σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) οι ντομάτες σου δημιουργούν πρόβλημα λόγω του λυκοπενίου που περιέχουν. Τα συμπτώματα δεν είναι σοβαρά για την υγεία σου, αλλά μπορεί να προκαλέσουν φουσκώματα, κράμπες, διάρροιες, ναυτία και άλλα προβλήματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά σου.
Ημικρανίες: Αν υποφέρεις από ημικρανίες οι ντομάτες μπορεί να τις επιδεινώσουν λόγω του λυκοπενίου που περιέχουν. Αν παρατηρήσεις κάτι τέτοιο θα πρέπει να μετριάσεις την ντομάτα στη διατροφή σου και να την αποφεύγεις εντελώς στην οξεία φάση του πονοκεφάλου.
Αυτοάνοσες παθήσεις: Οι ντομάτες μπορεί να επιδεινώσουν αυτοάνοσες παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η νόσος του Crohn. Στους ασθενείς αυτούς, οι ουσίες που περιέχονται στις ντομάτες μπορεί να επιδεινώσουν τη φλεγμονή και τα συμπτώματα.
Ουρικό οξύ: Ίσως έχεις ακούσει ότι οι ντομάτες πρέπει να αποφεύγονται από άτομα με υψηλό ουρικό οξύ γιατί περιέχουν πουρίνες, οι οποίες όταν μεταβολίζονται παράγουν ουρικό οξύ, οπότε μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή και κατά συνέπεια έξαρση της ουρικής αρθρίτίδας. Οι ντομάτες όμως στην πραγματικότητα δεν έχουν τόσο πολλές πουρίνες, οπότε μπορείς να τις καταναλώνεις με μέτρο, ιδίως αν τις τρως μαγειρεμένες ή αν επιλέγεις ντοματίνια.
Αλληλεπιδράσεις με φάρμακα: Οι ντομάτες μπορεί να αλληλεπιδράσουν με συγκεκριμένα φάρμακα, ιδιαίτερα αντιπηκτικά, αντιυπερτασικά και χημειοθεραπευτικά. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις ενδέχεται να επηρεάσουν την απορρόφηση ή την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων, καθιστώντας αναγκαίο τον περιορισμό ή την αποφυγή της κατανάλωσης τους. Αν λαμβάνεις τέτοια φάρμακα, καλό θα είναι να μιλήσεις με τον ιατρό σου ώστε να ελέγξει αν τα φάρμακά σου αλληλεπιδρούν με τη ντομάτα.