Δροσερό καρπούζι, τραγανά αγγουράκια, φρέσκοι χυμοί, σαλάτες. Αυτά είναι τα προφανή που «τραβάει ο οργανισμός μας» σε συνθήκες καύσωνα. Τι άλλο, όμως, μπορεί να βοηθήσει ώστε να νιώθουμε καλύτερα και να αποφύγουμε την εξάντληση τις ημέρες με καύσωνα;
Σίγουρα αυτές τις ημέρες, δεν θα φτιάξω μουσακά, ούτε καν κιμά για μακαρόνια αφού και μόνο η σκέψη να βρεθώ κοντά στην αναμμένη ηλεκτρική κουζίνα με κάνει να ιδρώνω. Τι μπορούμε όμως να φάμε στον καύσωνα ώστε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να ανταπεξέλθει στις υψηλές θερμοκρασίες;
Tips διατροφής για τον καύσωνα από αυτούς που ξέρουν καλύτερα
Μπορεί σε εμάς οι παρατεταμένοι καύσωνες να είναι σχετικά καινούριο φαινόμενο που αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή, υπάρχουν όμως λαοί στον κόσμο που συνυπάρχουν «από πάντα» με τις υψηλές θερμοκρασίες και την αυξημένη υγρασία. Οι δικές τους, λοιπόν, συνήθειες διατροφής μπορεί να μας δώσουν ιδέες και να μας φανούν χρήσιμες αυτές τις καυτές ημέρες.
Καυτερά και πικάντικα
Έχετε σκεφτεί ότι τα πιο καυτερά και πικάντικα φαγητά τα τρώνε στα πιο ζεστά μέρη του πλανήτη; Καυτερά κάρι στη Νοτιοανατολική Ασία, πικάντικα φαγητά στο Μεξικό και τη Νότια Αμερική, ένα σωρό καυτερά πιάτα της ινδικής κουζίνας, ζεστό τσάι στην έρημο. Πρόκειται για τροφές που, όταν τις καταναλώνουμε, ανεβάζουν την εσωτερική μας θερμοκρασία και ιδρώνουμε.
Όσο κι αν μας ακούγεται αντιφατικό να φάμε και να πιούμε καυτερά όταν έξω βράζει ο τόπος, ο Dr. William Li, πρώην μέλος της σχολής Ιατρικής του Χάρβαρντ και συγγραφέας πολλών ευπώλητων βιβλίων σχετικά με τη διατροφή και την επίδρασή της στην υγεία και τον μεταβολισμό, δίνει μία βιολογική εξήγηση γι’ αυτό.
Τι συμβαίνει όταν τρώμε κάτι καυτερό; Ανεβάζουμε παλμούς, αναπνέουμε πιο γρήγορα, ιδρώνουμε και νιώθουμε να παίρνει φωτιά το σώμα μας. Ο ιδρώτας όμως είναι η φυσιολογική αντίδραση του σώματος στη ζέστη και ο βασικός τρόπος που διαθέτει ο οργανισμός μας για να ρίχνει τη θερμοκρασία του – και η κατανάλωση καυτερών τροφών πυροδοτεί (κυριολεκτικά σε αυτή τη φάση!) τη διαδικασία αυτή στο σώμα. «Οι άνθρωποι που ζουν στα μέρη του κόσμου όπου οι υψηλές θερμοκρασίες είναι η καθημερινότητα το γνωρίζουν αυτό εδώ και χιλιάδες χρόνια», σχολιάζει ο Li. «Η μαγειρική τους κουλτούρα ενεργοποιεί τη διαδικασία του ιδρώτα και την αποβολή του από το σώμα. Καταναλώνοντας ένα καυτερό φαγητό νιώθουμε αρχικά πιο ζεστοί αλλά στη συνέχεια το σώμα δροσίζεται».
Να παραγγείλουμε κάρι, λοιπόν; Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλές τροφές και μπαχαρικά που μπορούν να ενεργοποιήσουν αυτήν τη διαδικασία, όπως είναι το μαύρο πιπέρι, το σκόρδο και το τζίντζερ ανήκουν σε αυτές.
Δροσερός και δροσιστικός ανανάς
Δεν είναι μόνο οι καυτερές τροφές που μπορούν να μας δροσίσουν. Τα δροσερά φρούτα και λαχανικά προσφέρουν στον οργανισμό πολύτιμη ενυδάτωση και μέταλλα που χάνονται με τον ιδρώτα και ανήκουν στις top απαντήσεις στο ερώτημα «τι να φάω όταν έχει καύσωνα».
Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει ο ανανάς, ο οποίος πέρα από δροσιά και ενυδάτωση συμβάλλει με έναν ακόμη μηχανισμό στο να νιώσουμε πιο καλά. Το ένζυμο βρωμελίνη που περιέχει μπορεί να επιβραδύνει την πέψη, μειώνοντας την ποσότητα ενέργειας και, συνεπώς, της θερμότητας που παράγεται από αυτή τη διαδικασία στον οργανισμό.
Τυχαίο που ο ανανάς αναπτύσσεται στις πιο θερμές ζώνες του πλανήτη;
Μειώνουμε τις θερμίδες μας
Αυτό δεν αποτελεί «συνταγή» των κατοίκων των θερμών χωρών, ωστόσο είναι γνωστό ότι όσο τρώμε, τόσο ενεργοποιείται η πέψη και ανεβαίνει η εσωτερική μας θερμοκρασία. Η μείωση των θερμίδων ή η διαλειμματική δίαιτα τις ημέρες του καύσωνα μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος.
Μια μελέτη του 2011 έδειξε ότι η μείωση της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων κατά 23% μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία του σώματος κατά λιγότερο από μισό βαθμό Κελσίου. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται εντυπωσιακό, όταν όμως συνδυάζεται με άλλες καλές συνήθειες για τη διατροφή το καλοκαίρι μπορεί να βοηθήσει να νιώθουμε καλύτερα και να αποφύγουμε την εξάντληση από τη ζέστη.
Μερικά ακόμη tips διατροφής για τον καύσωνα
Εάν δεν υπάρχει ιατρικός λόγος, «τσιμπάμε» λίγο το αλάτι στη διατροφή μας καθώς βοηθά στην αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών από τον ιδρώτα.
Πίνουμε άφθονο νερό που μπορούμε να αρωματίσουμε με κομμάτια φρούτων και λαχανικών ή με χυμό λεμονιού ή λάιμ.
Τρώμε συχνά και μικρά γεύματα ώστε να μην επιβαρύνουμε το στομάχι και τη διαδικασία της πέψης που αυξάνει την εσωτερική μας θερμοκρασία.