Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι εκτιμούν τα πλεονεκτήματα για την υγεία που προέρχονται από το τρέξιμο, το ποδήλατο ή την άρση βαρών, λιγότεροι άνθρωποι κατανοούν τα οφέλη που προέρχονται από μια καλή κολύμβηση, όπως η τόνωση και ενδυνάμωση των μυών, η μείωση της φλεγμονής και η ενίσχυση της καρδιάς, των πνευμόνων και της ψυχικής υγείας.

Όπως αποδεικνύεται, η προώθηση της μάζας του σώματος μέσω του νερού ενεργοποιεί πολυάριθμα συστήματα σε όλο το σώμα. Εξηγείται επίσης γιατί οι Αμερικανοί πραγματοποιούν περισσότερες από 300 εκατομμύρια επισκέψεις ψυχαγωγικής κολύμβησης ετησίως, με αποτέλεσμα η κολύμβηση να είναι η τέταρτη πιο δημοφιλής ψυχαγωγική δραστηριότητα στη χώρα των Η.Π.Α.

«Η κολύμβηση παρέχει μια σειρά από συγκεκριμένα οφέλη, όπως βελτιωμένη καρδιαγγειακή και αναπνευστική ικανότητα, βελτιωμένη μυϊκή δύναμη και αντοχή, βελτιωμένη χωρίς λίπος μάζα σώματος, χαμηλότερο κίνδυνο τραυματισμών όπως συμβαίνουν κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων υψηλής πρόσκρουσης και βελτιωμένη ψυχική υγεία και ευεξία», λέει ο Mitch Lomax, πνευμονολόγος και φυσιολόγος άσκησης στο Πανεπιστήμιο του Portsmouth στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το άθλημα έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι είναι διαθέσιμο σε άτομα όλων των ηλικιών και σε άτομα με σωματικούς περιορισμούς – άτομα για τα οποία δραστηριότητες όπως το τρέξιμο ή η ποδηλασία θα μπορούσαν να είναι πιο απαιτητικές.

Τα οφέλη είναι πολλά και αναλύονται παρακάτω από τους ειδικούς.

Καλό για την καρδιά

Αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό όφελος που προέρχεται από την κολύμβηση είναι ότι προάγει την υγεία της καρδιάς. Η έρευνα δείχνει ότι η εξάσκηση βελτιώνει επίσης την κυκλοφορία και την καρδιαγγειακή αποτελεσματικότητα, επομένως μειώνεται ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού.

«Η κολύμβηση είναι μια ρυθμική και δυναμική δραστηριότητα ολόκληρου του σώματος που ανεβάζει τον καρδιακό σας ρυθμό και μειώνει αποτελεσματικά την αρτηριακή σας πίεση», λέει ο Hirofumi Tanaka, συν-συγγραφέας πολλών μελετών που σχετίζονται με την κολύμβηση και διευθυντής του Εργαστηρίου Καρδιαγγειακής Γήρανσης στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin. Έρευνες δείχνουν ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση, εν μέρει, μειώνοντας τη τη σκλήρυνση των αιμοφόρων αγγείων και μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και τα επίπεδα φλεγμονής σε όλο το σώμα.

Η κολύμβηση επηρεάζει επίσης τη σχέση μεταξύ του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού σας συστήματος, καθώς οι πνεύμονές σας εργάζονται σκληρότερα για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός ανεβασμένου καρδιακού παλμού. Η υδροστατική πίεση της κολύμβησης στο νερό, σε συνδυασμό με την αύξηση του κεντρικού όγκου αίματος, προκαλεί το αναπνευστικό σύστημα και κάνει την εισπνοή πιο δύσκολη από ό,τι όταν αναπνέεις στη στεριά.

Αυτή η διαδικασία αυξάνει την ικανότητα των πνευμόνων και ενισχύει τον καρδιακό μυ, «Αυξάνει επίσης σημαντικά την αποτελεσματικότητα του καρδιαγγειακού συστήματος», σύμφωνα με τον John Whyte, ασκούμενο ιατρό στην Ουάσιγκτον DC και επικεφαλής ιατρό στο WebMD.

Καλό για κάθε μυ του σώματος

Η κολύμβηση έχει επίσης τεράστιο αντίκτυπο στο μυοσκελετικό σύστημα καθώς το ιξώδες και η πυκνότητα του νερού παρέχει αντίσταση σε κάθε κολύμπι, απαιτώντας τη χρήση και την ενδυνάμωση των μυών.

«Για να προωθήσετε τον εαυτό σας προς τα εμπρός, η κολύμβηση απαιτεί τη χρήση πολλών μεγάλων μυϊκών ομάδων του σώματος», λέει η Heather Massey, ανώτερη λέκτορας και επιστήμονας αθλητικής άσκησης στο Πανεπιστήμιο του Portsmouth.

Αυτά περιλαμβάνουν τους μύες του πυρήνα, τους καμπτήρες ισχίου, τους μύες του λαιμού, τους μύες των χεριών και των ώμων, τους μύες του στήθους και της πλάτης, καθώς και τους γλουτιαίους και τους μύες των ποδιών από πάνω ως κάτω. Είναι πιθανώς ασφαλές να υποθέσουμε ότι αν μπορείτε να ονομάσετε έναν μυ, πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της κολύμβησης.

Αυτή η μοναδική μορφή αντίστασης στο νερό έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα της μυϊκής ενδυνάμωσης και τόνωσης, χωρίς τη φθορά που σχετίζεται με την άρση βαρών για παράδειγμα. Συχνά θεωρείται επίσης ως πλεονέκτημα ότι κάποιος μπορεί να αποκτήσει πιο τονωμένους μύες χωρίς επίσης να αντιμετωπίζει την ταλαιπωρία της εφίδρωσης στα ρούχα και στο πρόσωπό του, κάτι που πραγματικά αποτρέπει ορισμένους ανθρώπους από το να ασκούνται πιο συχνά.

Μελέτες δείχνουν ότι το κολύμπι αυξάνει επίσης το εύρος κίνησης, μειώνει τον πόνο στις αρθρώσεις, ενισχύει την ευλυγισία, βελτιώνει τη στάση του σώματος και επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι βοηθάει άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας και αρθρίτιδα και είναι καλό για τη διαχείριση της γλυκόζης στο αίμα.

Έρευνες δείχνουν ότι το άθλημα είναι επίσης καλό για την αύξηση του μεταβολισμού κάποιου και ότι η επανάληψη των κινήσεων μπορεί να κάψει έναν τόνο θερμίδων. Μια ανάλυση δημόσιας υγείας διαπίστωσε ότι ένα άτομο 155 κιλών καίει 281 θερμίδες την ώρα περπατώντας στο νερό ή κολυμπώντας με μέτριο ρυθμό, αλλά μπορεί να κάψει έως και 704 θερμίδες ανά ώρα, κολυμπώντας γύρους ελεύθερου στυλ με έντονο ρυθμό. Το στυλ της πεταλούδας καίει έως και 774 θερμίδες την ώρα. Με αυτούς τους τρόπους, η κολύμβηση μπορεί να βοηθήσει και σε στόχους διαχείρισης βάρους.

Μια προειδοποίηση σε αυτό είναι ότι το κολύμπι σε κρύο νερό είναι γνωστό ότι δροσίζει το αίμα που κυκλοφορεί γύρω από τον υποθάλαμο, ο οποίος ελέγχει την όρεξη, καθιστώντας έτσι τους κολυμβητές πιο πιθανό να τσιμπολογήσουν μετά την άσκηση από τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε άλλα αθλήματα.

Εκτός από την επίδραση που έχει το κρύο νερό στον υποθάλαμο, το σώμα πρέπει επίσης να εργαστεί σκληρότερα για να διατηρήσει τη θερμοκρασία του πυρήνα του σε κρύο νερό, οδηγώντας έτσι σε αυξημένη πείνα. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζετε, εάν κολυμπάτε για να χάσετε ανεπιθύμητο βάρος.

Οφέλη κοινωνικής και ψυχικής υγείας

Το κολύμπι επηρεάζει επίσης τον εγκέφαλο και τις σχέσεις του ατόμου με απροσδόκητους τρόπους. Μελέτες δείχνουν ότι η κίνηση μέσα στο νερό αυξάνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και προκαλεί απελευθέρωση των ορμονών σεροτονίνης και ντοπαμίνης. Με αυτούς τους τρόπους, η κολύμβηση βελτιώνει τις διαταραχές της διάθεσης και έχει ακόμη αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη λειτουργία της μνήμης.

«Η κολύμβηση έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα άγχους, βελτιώνει τις αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις και ακόμη μειώνει τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, χάρη στη διαλογιστική φύση της ρυθμικής αναπνοής και την καταπραϋντική επίδραση του νερού», λένε οι ειδικοί. Η πρακτική βοηθά επίσης μερικούς ανθρώπους να κοιμούνται καλύτερα, πιθανότατα λόγω των πλεονεκτημάτων ανακούφισης του στρες και των απαιτήσεων σωματικής καταπόνησης.

Το κολύμπι δεν είναι μόνο καλό για την ψυχική σας υγεία, είναι ένας υπέροχος τρόπος για να συνδεθείτε και να εμπλακείτε με άλλους στην κοινότητά σας. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ενίσχυση των σχέσεων πιο κοντά στο σπίτι. Μια μελέτη που συντάχθηκε αναλύοντας σχεδόν 200 κολυμβητές, έδειξε ότι οι άνθρωποι που κολυμπούν συχνά απολαμβάνουν πιο δραστήρια και ικανοποιητική σεξουαλική ζωή και με λιγότερα ζητήματα που σχετίζονται με την απόδοση, όπως η στυτική δυσλειτουργία και η δυσπαρεύνια.

Πλεονεκτήματα προσβάσιμα σε όλους

Το καλύτερο σημείο, λένε οι επιστήμονες της άσκησης, είναι ότι τα καρδιαγγειακά, νευρολογικά και μυοσκελετικά οφέλη που προέρχονται από την κολύμβηση δεν περιορίζονται μόνο στους νεαρούς αθλητές.

Η κολύμβηση είναι μια φυσική δραστηριότητα που μπορεί να γίνει σε όλο το ηλικιακό φάσμα. Ένας λόγος είναι ότι η άνωση του νερού μειώνει την καταπόνηση των μυϊκών αρθρώσεων και του μυϊκού ιστού, γεγονός που καθιστά την άσκηση προσιτή σε πολλούς ανθρώπους. Η κολύμβηση υπερβαίνει τους σωματικούς περιορισμούς, έτσι ώστε ακόμη και άτομα που έχουν νευρολογικές, ορθοπεδικές, καρδιαγγειακές, αναπνευστικές ή μυοσκελετικές διαταραχές ή ασθένειες, μπορούν να ωφεληθούν.

Η πυκνότητα του νερού παρέχει επίσης υποστήριξη και μειώνει τον κίνδυνο πτώσης που υπάρχει πιο συχνά σε δραστηριότητες όπως το τρέξιμο ή τα ενεργά αθλήματα στην ξηρά.

Επειδή η κολύμβηση συμβαίνει σε περιβάλλον υποβαρύτητας και είναι μια δραστηριότητα χαμηλής πρόσκρουσης, μειώνει τον κίνδυνο τραυματικών καταγμάτων σε σύγκριση με δραστηριότητες υψηλής πρόσκρουσης. Αυτός είναι ένας λόγος που η κολύμβηση και η υδροθεραπεία χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να θεραπεύσουν έναν τραυματισμό για παράδειγμα.

Η υποστήριξη του νερού καθιστά επίσης την κολύμβηση μια πιο προσιτή λύση άσκησης για άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα – μια κατάσταση που επηρεάζει περίπου 4 στους 10 Αμερικανούς.

Πως να ξεκινήσεις

Όσο προσιτή για όλους κι αν είναι η κολύμβηση, το άθλημα έχει μια καμπύλη μάθησης καθώς κατάλληλες τεχνικές πρέπει να εξασκηθούν. Εάν δεν ξέρετε κολύμπι, ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε είναι να ακολουθήσετε ένα πρόγραμμα κολύμβησης στο τοπικό σας κολυμβητήριο. Τα περισσότερα από αυτά τα μέρη προσφέρουν μαθήματα κολύμβησης για αρχάριους, και ορισμένα προγράμματα προσφέρουν επίσης για άτομα που είναι προχωρημένοι ή ανταγωνιστικοί κολυμβητές.

Πολλές κοινοτικές εγκαταστάσεις προσφέρουν επίσης ανεξάρτητα μαθήματα αεροβικής στο νερό που δεν απαιτούν να γνωρίζει κανείς πώς να κολυμπάει, αλλά εξακολουθεί να παρέχει την υποστήριξη και πολλά από τα οφέλη που προκύπτουν από την άσκηση στο νερό. Ορισμένοι ειδικοί συνιστούν ένα συνδυασμό κολύμβησης και άλλων προπονήσεων που σχετίζονται με το νερό. Η εκτέλεση ενός ή δύο γύρων κολύμβησης που ακολουθούνται από περπάτημα στο νερό ή τρέξιμο και η επανάληψη αυτής της σειράς μπορεί να φαίνεται πιο προσιτή στους αρχάριους.

Πάνω απ’ όλα, όπως και με κάθε μορφή άσκησης, το να κάνετε την εμπειρία ευχάριστη είναι το κλειδί για να διασφαλίσετε ότι θα παραμείνετε σε αυτήν μακροπρόθεσμα. Η κολύμβηση δεν είναι απλώς μια άσκηση, αλλά μια ευχάριστη και αναζωογονητική εμπειρία που μπορεί να βελτιώσει τη σωματική υγεία, την ψυχική ευεξία και την ποιότητα ζωής. Βουτήξτε και αφήστε το μεταμορφωτικό ταξίδι να ξεκινήσει.

Με πληροφορίες από το National Gographic.