Μπήκαμε στην εποχή της ντομάτας και η διατροφολόγος εξηγεί τους καλούς λόγους, για τους οποίους ο ταπεινός (;) ντάκος είναι όχι μόνο η καλύτερη σαλάτα του κόσμου, αλλά και η καλύτερη επιλογή για ένα ελαφρύ και χορταστικό γεύμα όλο το καλοκαίρι.

Λίγες εβδομάδες πριν, ο γαστρονομικός ιστότοποςTaste Atlas, που αναδεικνύει τοπικά προϊόντα και συνταγές απ’ όλον τον κόσμο, κατέταξε τον ελληνικό ντάκο στην 1^η θέση στην κατηγορία «Best salads in the world». Και παρότι εμείς ως Έλληνες κουνήσαμε απλά το κεφάλι λέγοντας, «ε, καλά βρε παιδιά, αυτό είναι γνωστό, τώρα το καταλάβατε εσείς;», αυτή η διάκριση αποτέλεσε την αφορμή για να αποτυπώσουμε το διατροφικό προφίλ του ντάκου και να ανακαλύψουμε μερικές ακόμη ιδέες για το πώς μπορούμε να τον απολαμβάνουμε όλο το καλοκαίρι.

Ντάκος, κουκουβάγια, λαντουριστό, κουλουρόψωμο

Όπως κι αν το λένε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ο ντάκος είναι απολαυστικός! Η ονομασία «ντάκος» προέρχεται από το όνομα του παξιμαδιού που χρησιμοποιείται ως βάση της παρασκευής ενώ η βάση των υλικών είναι λίγο πολύ ίδια σε όλες τις εκδοχές του: ώριμη ντομάτα τριμμένη ή ψιλοκομμένη, φέτα ή άλλο τοπικό φρέσκο τυρί, θαλασσινό αλάτι, ρίγανη και ελαιόλαδο. «Ο ντάκος είναι μία σαλάτα-γεύμα με μεγάλη διατροφική αξία και δικαίως αναδεικνύεται ως η καλύτερη σαλάτα στον κόσμο!», σχολιάζει η Δήμητρα Γλυνού, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc Διατροφή, Δημόσια Υγεία & Πολιτικές.

Τα συστατικά του είναι αυτά που του προσδίδουν τα υψηλής αξίας διατροφικά στοιχεία

• Φυτικές ίνες: Τα κριθαρένια παξιμάδια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες οι οποίες βοηθούν την πέψη, την καλή λειτουργία του εντέρου και τη δημιουργία αισθήματος πληρότητας που βοηθά στη διαχείριση του βάρους.
• Σύνθετοι υδατάνθρακες: Οι σύνθετοι υδατάνθρακες στο κριθάρι παρέχουν σταθερά  ενέργεια και συμβάλλουν στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
• Καλά λιπαρά οξέα: Το ελαιόλαδο που χρησιμοποιούμε για την παρασκευή προσφέρει στον οργανισμό πλήθος ευεργετικών συστατικών όπως είναι η βιταμίνη Ε,τα ω-3 λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά, γνωστά για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και τα οφέλη τους για την καρδιαγγειακή υγεία, ενώ συμβάλλουν στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών από το γεύμα.
• Αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα: Το πιάτο αυτό είναι ένας διατροφικός θησαυρός. Τα παξιμάδια περιέχουν απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο ενώ οι ντομάτες είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά όπως λυκοπένιο, βιταμίνες Α και C και κάλιο. Αλλά και τα αρωματικά που χρησιμοποιούνται όπως η ρίγανη ή το θυμάρι προσφέρουν επιπλέον αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις στον οργανισμό.
• Πρωτεΐνη: Το τυρί που περιέχει ο ντάκοςπροσφέρει στον οργανισμό ασβέστιο και τις πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες για τον κορεσμό και την συμπλήρωση ενός πλήρους γεύματος.

Οι συμβουλές της διαιτολόγου

Μπορούμε να απολαύσουμε τον ντάκο ως ένα πλήρες γεύμα ή συνοδευτικά ως σαλάτα. «Πρόκειται για ένα πιάτο που μπορεί να έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, ιδιαίτερα εάν χρησιμοποιούμε αλμυρό τυρί ή προσθέτουμε αρκετό αλάτι. Άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση ή που για λόγους υγείας προσέχουν το νάτριο, μπορούννα επιλέξουν τυρί χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, να αποφύγουν το αλάτισμα του παξιμαδιού και τις ελιές ως συνοδευτικό. Μία δεύτερη «παγίδα» σχετίζεται με τη θερμιδική του αξία του ντάκου, η οποία είναι υψηλή και μπορεί να εκτοξευτεί από την ποσότητα του παξιμαδιού, του ελαιολάδου και του τυριού που χρησιμοποιεί κανείς. Ο έλεγχος της μερίδας είναι σημαντικός, ειδικά για όσους θέλουν να έχουν μειωμένη πρόσληψη υδατανθράκων» εξηγεί η Δήμητρα Γλυνού.

Άλλες ιδέες για να απολαύσουμε τον ντάκο

Ο κρίθινος ντάκος είναι μια εξαιρετική βάση για άλλες συνταγές σαλάτας ή για ένα γλυκό παρασκεύασμα.

Ντάκος με αβοκάντο και αυγό (υλικά για 4 άτομα)

• 4 κριθαρένια παξιμάδια
• 2 ώριμα αβοκάντο
• 2 αυγά βραστά, κομμένα σε φέτες
• Χυμό από 1 lime
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο
• Αλάτι
• Ψιλοκομμένος κόλιανδροςή μαϊντανός

Ντάκος με ψητά λαχανικά (υλικά για 4 άτομα)

• 4 κριθαρένια παξιμάδια
• 1 μελιτζάνα ψητή ψιλοκομμένη
• 1 κολοκυθάκι ψητό ψιλοκομμένο
• 1 κόκκινη πιπεριά ψητή ψιλοκομμένη
• 1 κίτρινη πιπεριά ψητή ψιλοκομμένη
• 1 κόκκινο κρεμμύδι ωμό ψιλοκομμένο
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο
• Βαλσάμικο ξύδι
• Φρέσκος βασιλικός ψιλοκομμένος
• Αλάτι

Γλυκός ντάκος με μέλι και γιαούρτι

• 4 κριθαρένια παξιμάδια
• 200 γρστραγγιστό γιαούρτι
• 2 κ.σ. μέλι
• Φρέσκα φρούτα σε λεπτές φέτες – ιδανικό ταίριασμα είναι τα σύκα
• Ξηροί καρποί ψιλοκομμένοι (π.χ. καρύδια ή αμύγδαλα)
• Κανέλα