Σχετικά με την κατανάλωση καλλιεργημένου κρέατος (που είναι ένας νέος τρόπος παραγωγής κρέατος χωρίς εκτρεφόμενα ζώα), εκτός από εκείνους που θα έβλεπαν με σκεπτικισμό κάθε τι βρώσιμο που δεν παράγεται από τη φύση, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι που θα μπορούσαν να απαριθμήσουν τα ηθικά οφέλη από την παραγωγή του, καθώς δεν απαιτείται σφαγή ζώων, ενώ θα μπορούσαν επίσης να επισημάνουν τα περιβαλλοντικά οφέλη, αφού η παραγωγή καλλιεργημένου κρέατος απαιτεί λιγότερους πόρους, όπως νερό και γη, και παράγει λιγότερα αέρια θερμοκηπίου σε σύγκριση με την παραδοσιακή κτηνοτροφία.

Ταυτόχρονα, το υγειονομικό όφελος μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά σημαντικό: Η διαδικασία μπορεί να ελεγχθεί αυστηρά για την αποφυγή μολύνσεων και ασθενειών, ενώ υπάρχει η δυνατότητα να προσαρμοστεί η θρεπτική σύνθεση του κρέατος για να είναι πιο υγιεινό.

Η τεχνολογία του καλλιεργημένου κρέατος αναπτύσσεται για να προσφέρει μια βιώσιμη και ηθική εναλλακτική λύση στο παραδοσιακό κρέας.

Πώς παράγεται το καλλιεργημένο κρέας

Το καλλιεργημένο κρέας είναι ένας εναλλακτικός τρόπος παραγωγής κρέατος μέσω της καλλιέργειας ζωικών κυττάρων. Για την παραγωγή, ακολουθείται μία διαδικασία παρόμοια με αυτή των φυτών σ’ ένα θερμοκήπιο. Περιλαμβάνει, δηλαδή, τη λήψη ενός μικρού δείγματος κυττάρων από ένα ζώο και την τοποθέτησή τους σ’ ένα ζυμωτήρα, ο οποίος τους παρέχει το νερό, τα θρεπτικά συστατικά και τη θερμότητα που απαιτείται για να αναπτυχθεί ένα προϊόν κρέατος παρόμοιο με τον κιμά. Από το προϊόν αυτό μπορούν να δημιουργηθούν άλλα τελικά προϊόντα, όπως είναι τα μπιφτέκια και τα λουκάνικα.

Τι λένε οι ειδικοί για το καλλιεργημένο κρέας

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Κυτταρικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Δρ. Δημήτριος Στραβοπόδης, εξηγεί σχετικά: «Η καλλιέργεια κρέατος περιλαμβάνει τη λήψη ενός μικρού δείγματος ζωικών κυττάρων και την καλλιέργειά τους σε ζυμωτήρες, παρόμοιους με εκείνους που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μπύρας, οι οποίοι ουσιαστικά προσομοιάζουν την ίδια διαδικασία που συμβαίνει μέσα σε ένα ζώο, παρέχοντας ζεστασιά και βασικά θρεπτικά συστατικά».

Ο Δρ. Ιωάννης Γιαβάσης, Επικεφαλής του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας και Βιοτεχνολογίας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Ελλάδα, δηλώνει: «Το καλλιεργημένο κρέας παράγεται σ’ ένα ελεγχόμενο και καθαρό περιβάλλον, το οποίο επιτρέπει την ενίσχυση και τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας, καθώς και τη μείωση των εκπομπών άνθρακα και της χρήσης αντιβιοτικών. Προτού ένα προϊόν καλλιεργημένου κρέατος λάβει έγκριση προς πώληση στην ΕΕ, θα πρέπει να υποβληθεί σε ενδελεχή τεχνική και επιστημονική αξιολόγηση της ασφάλειας και της διατροφικής του αξίας από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA)».

Παρόλο που το καλλιεργημένο κρέας δεν είναι ακόμα διαθέσιμο για κατανάλωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει ήδη εγκριθεί για πώληση στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και στη Σιγκαπούρη, ενώ οι πρώτες αιτήσεις για κατανάλωση έχουν ήδη υποβληθεί στις αρχές ασφάλειας τροφίμων στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ελβετία.

Νέα έρευνα δείχνει ότι σχεδόν οι μισοί Έλληνες θα δοκίμαζαν καλλιεργημένο κρέας
Σύμφωνα με νέα έρευνα που διεξήχθη από το YouGov και ανατέθηκε από τη ΜΚΟ think tank Good Food Institute Europe:

σχεδόν το 45% των Ελλήνων* είναι πρόθυμο να δοκιμάσει καλλιεργημένο κρέας, εάν αυτό ήταν διαθέσιμο και
περίπου το 17% θα αντικαθιστούσε κάποια ποσότητα από το κρέας που ήδη καταναλώνει με καλλιεργημένο κρέας.

Παραπάνω από τους μισούς (51%) συμμετέχοντες στην έρευνα συμφωνούν ότι εάν το καλλιεργημένο κρέας εγκριθεί από τις Ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές για την ασφάλεια των τροφίμων, θα πρέπει να διατίθεται προς πώληση στη χώρα. Παράλληλα, το 52% θεωρεί ότι θα πρέπει να παράγεται εγχώρια, ώστε να ωφεληθεί η ελληνική οικονομία. Με την Ελλάδα να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές κρέατος προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση, το συγκεκριμένο προϊόν θα μπορούσε να συμβάλει στην ενίσχυση της αυτάρκειας της χώρας και στη δημιουργία μιας εγχώριας βιομηχανίας καλλιεργημένου κρέατος.

Το καλλιεργημένο κρέας είναι ακόμα μια νέα ιδέα για τους Έλληνες καταναλωτές, με το 23% να δηλώνει ότι έχει ακούσει γι’ αυτόν τον νέο τρόπο παραγωγής κρέατος. Οι συμμετέχοντες (76%) στην έρευνα πιστεύουν επίσης ότι η απόφαση για έγκριση δραστηριοτήτων καλλιέργειας κρέατος θα πρέπει να παρθεί ανεξάρτητα από τα εμπορικά συμφέροντα που μπορεί να προκύπτουν. Επιπρόσθετα, το 35% υποστηρίζει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα έπρεπε να επενδύσουν περισσότερο στην έρευνα και την ανάπτυξη του κλάδου και το 45% συμφωνεί ότι οι αρχές θα έπρεπε να βοηθήσουν τους κτηνοτρόφους να επωφεληθούν από τις νέες ευκαιρίες που παρουσιάζει αυτός ο ανερχόμενος κλάδος.

Η Δρ. Ειρήνη Θεοδοσίου, Επίκουρη Καθηγήτρια Χημικής και Βιοχημικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Aston (Ηνωμένο Βασίλειο) και μέλος του Cellular Agriculture Greece, εξήγησε: «Με τη παγκόσμια ζήτηση κρέατος να αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% έως το 2050, η εύρεση συμπληρωματικών τρόπων για την παραγωγή πρωτεΐνης με βιώσιμο και αποδοτικό τρόπο είναι σημαίνουσας σημασίας για την Ελλάδα και την Ευρώπη προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για το κλίμα και την επισιτιστική ασφάλεια».

Με πάνω από 50 νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής Food Novelties) προσηλωμένες στην προώθηση του τομέα, το καλλιεργημένο κρέας έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για πρωτεΐνη.

Οι υπάρχουσες έρευνες υποδηλώνουν ότι το καλλιεργημένο κρέας μπορεί να απαιτεί σημαντικά λιγότερους πόρους και να προκαλεί λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τη συμβατική κτηνοτροφία. Επιπλέον, προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να αναπτυχθεί ένας νέος καινοτόμος τομέας που έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει θέσεις εργασίας στη βιώσιμη τεχνολογία τροφίμων.

Η άποψη των Ελλήνων καταναλωτών για στο συμβατικό κρέας

Η έρευνα διερεύνησε επίσης την αντίληψη των Ελλήνων καταναλωτών απέναντι στο συμβατικό κρέας. Το 79% των συμμετεχόντων θεωρεί ότι η ποσότητα κρέατος που καταναλώνεται στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλή, και το 47% σχεδιάζει να καταναλώνει λιγότερο ή καθόλου κρέας.

«Το καλλιεργημένο κρέας έχει τη δυνατότητα να προσφέρει τα τρόφιμα που αγαπούν οι άνθρωποι με πιο αποδοτικό και βιώσιμο τρόπο και ήδη προκαλεί το ενδιαφέρον και την περιέργεια των καταναλωτών, ακόμα και σε αυτό το πρώιμο στάδιο», δήλωσε σχετικά ο Alex Mayers, Διευθύνων Σύμβουλος του Good Food Institute Europe. «Η εξειδίκευση της Ελλάδας στη βιομηχανία τροφίμων μπορεί να παίξει ζωτικό ρόλο σε αυτόν τον αναδυόμενο τομέα. Επενδύοντας στην ανάπτυξη του καλλιεργημένου κρέατος, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ελλάδα μπορούν όχι μόνο να αναπτύξουν περαιτέρω την εγχώρια βιομηχανία τροφίμων, αλλά και να συμβάλουν στην παγκόσμια μετάβαση προς ένα πιο βιώσιμο σύστημα τροφίμων, αξιοποιώντας την πλούσια γαστρονομική κληρονομιά και το καινοτόμο πνεύμα για να ηγηθούν σε αυτόν το νέο κλάδο».

• Η παραπάνω έρευνα υλοποιήθηκε από το YouGov Deutschland GmbH, κορυφαία εταιρεία στη διαδικτυακή έρευνα αγοράς, για λογαριασμό της ΜΚΟ και think tank Good Food Institute. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω διαδικτυακής έρευνας μεταξύ 17 και 22 Απριλίου 2024, στην οποία συμμετείχαν 1.015 άτομα στην Ελλάδα, ηλικίας 18 ετών και άνω. Τα αποτελέσματα σταθμίστηκαν και είναι αντιπροσωπευτικά του ελληνικού πληθυσμού.