Τον Μάνο Χατζιδάκι όλοι τον γνωρίζουμε ως συνθέτη και λίγοι ως ποιητή, που έχει γράψει περίπου ενενήντα ποιήματα.
Σήμερα, τριάντα χρόνια μετά το θάνατό του (15 Ιουνίου 1994), το στιχουργικό- ποιητικό του έργο έχει μελετηθεί ελάχιστα. Άλλωστε, πολύ λίγοι γνωρίζουν ότι σε πολλά από τα γνωστά του τραγούδια δεν έχει γράψει μόνο την μουσική. Επίσης, ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από άλλους συνθέτες.
Στους δίσκους «Μπαλάντες» (1965) περιλαμβάνεται το τραγούδι «Πνιγμένη κόρη» σε μουσική Γιώργου Ρωμανού. Στο «παιδί της γης» (1977) ο Νότης Μαυρουδής έχει μελοποιήσει αποκλειστικά ποίηση του Μάνου Χατζιδάκι. Στο δίσκο περιλαμβάνεται και ένα ποίημα με τίτλο: «Κρίση», το οποίο μελοποιήθηκε αργότερα από τον συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο και περιλαμβάνεται στο δίσκο του «Αγάπη είν’ η ζωή» που κυκλοφόρησε το (1994).
Ας θυμηθούμε σήμερα, 15 Ιουνίου, τον ποιητή Μάνο Χατζιδάκι
Ερωτικό
Κι αν γεννηθείς κάποια στιγμή
Μιαν άλλη που δε θα υπάρχω
Μη φοβηθείς
Και θα με βρεις είτε σαν άστρο
Όταν μονάχος περπατάς στην παγωμένη νύχτα
Είτε στο βλέμμα ενός παιδιού που θα σε προσπεράσει
Eίτε στη φλόγα ενός κεριού που θα κρατάς
Διαβαίνοντας το σκοτεινό το δάσος
Γιατί ψηλά στον ουρανό που κατοικούνε τ’ άστρα
Μαζεύονται όλοι οι ποιητές
Και οι εραστές καπνίζουν σιωπηλοί πράσινα φύλλα
Μασάν χρυσόσκονη πηδάνε τα ποτάμια
Και περιμένουν
Να λιγωθούν οι αστερισμοί και να λιγοθυμήσουν
Να πέσουν μεσ’ στον ύπνο σου
Να γίνουν αναστεναγμός στην άκρη των χειλιών σου
Να σε ξυπνήσουν και να δεις απ’ το παραθυρό σου
Το πρόσωπό μου φωτεινό
Να σχηματίζει αστερισμό
Να σου χαμογελάει
Και να σου ψιθυρίζει
Καλή νύχτα
Ιδιωτική στιγμή
Ένας παπάς
από τ’ αντικρυνό παράθυρο
κοιτάζει που κοιμάμαι.
Θέλει να διαπιστώσει
πού έχω τα χέρια μου,
πάνω ή κάτω από το προσκεφάλι.
Ένας αστυνόμος
από τ’ αντικρυνό παράθυρο
μ’ επιμονή παρατηρεί τον ύπνο μου.
Θέλει να διαπιστώσει
αν γέρνω αριστερά, αν γέρνω δεξιά.
Ένα παιδί
από τ’ αντικρυνό παράθυρο
με βλέπει μ’ απορία να κοιμάμαι.
Θέλει να διαπιστώσει
αν είμαι δράκος
για Θεός ή ένα πουλί
που τραγουδά περίεργα τραγούδια.
Εγώ μέσ’ απ’ τον ύπνο μου
τους βλέπω και χαμογελώ,
γιατί ο παπάς δεν μ’ αναγνώρισε
πως είμαι ο Χριστός κι έχω
τα χέρια μου στο στήθος σταυρωμένα.
Γιατί ο αστυνόμος δεν γνωρίζει
πως ειδικά γι αυτόν είμαι αξιωματικός
και το παιδί ούτε καν μπόρεσε
να φανταστεί πως είμαι ο ποιητής.
Στον Οδυσσέα Ελύτη
Ό,τι χάραζε σε στίχους τάπαιρνε
η θάλασσα πούχε στα χέρια του.
Ό,τι ζωγράφιζαν τα χείλη του
τάσβηνε ο ουρανός πούχε στα μάτια του
κι έτσι δεν μπόρεσε να δει αν έπρεπε
να παραμείνει Αττικός ή Αιγαιοπελαγίτης.
Στον Γιώργο Σεφέρη
Από τη Μικρασία μετά την καταστροφή,
ένας αστός ξεκίνησε με μια βαλίτσα
αναμνήσεων στο χέρι, γύρισε χώρες μακρινές
και πολιτείες άγνωστες, μάζεψε ακριβό υλικό
και συνταγές, μέτρα, ρυθμούς και χρώματα
και τέλος γύρισε στη χώρα του, έχτισε με τα χέρια του
σπίτι σημερινό κι ελληνικό, εμπήκε μέσα, κλείδωσε
και από τότε πια κανείς δεν τον συνάντησε στην αγορά.
Στον Νίκο Γκάτσο
Η γη καθώς τον γέννησε,
τον στόλισε πράσινα φύλλα της ιτιάς,
του έλατου και της ελιάς.
Μα η σκέψη του τον βύθισε
στης πολιτείας την άσφαλτο
κ’ έγινε πέτρα αρχαϊκή
στη μνήμη των εφήβων.
Κρίση
Κρίση την είπαν την στιγμή
σαν εκοιμήθης πλάι μου με χάρη,
την ώρα που ξεχύθηκαν μ’ ορμή
χίλια πουλιά να σκίσουν το φεγγάρι.
Κρίση την είπαν την πηγή
που πάνε τ’ άστρα να λουστούν το βράδυ,
να πιουν νερό να χτενιστούν στη γη
και να πλαγιάσουν στης αυλής μου το πηγάδι.
Κρίση την είπαν την ορμή
που φτιάχνει η αγάπη μέσα στο λιβάδι
κι η αναπνοή σου γίνεται στιγμή
που μ’ ακουμπά τ’ αγέρι του Θεού σαν χάδι.
Τα ποιήματα του Μάνου Χατζιδάκι είναι από τη συλλογή «Μυθολογία», (1966)