«Μερικά πράγματα δεν αγοράζονται με το χρήμα» λέγαμε κάποτε. Σήμερα, αυτή η φράση ακούγεται μάλλον απλοϊκή. Τα πάντα έχουν ένα κόστος που μάλιστα γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο σε εποχές κρίσης και υψηλού πληθωρισμού, Ακόμη και οι κοινωνικές σχέσεις και οι φιλίες.
Η Άναμπελ Χαβίλ ξοδεύει τουλάχιστον 500 δολάρια τον μήνα, για να διατηρήσει τις τρεις στενές φιλίες που έκανε από τότε που μετακόμισε σε νέα πόλη πριν από δύο χρόνια, με τον σύζυγο και τα παιδιά της. Πρόκειται για έξοδα που αφορούν πάρτι, λέσχες βιβλίου ή απλές συναντήσεις για ένα κρασί. Υπολογίζει ότι χρειάζεται περί τα 170 δολάρια για κάθε μία από τις τρεις φιλίες. Και οι φίλες της ανταποδίδουν.
«Κοστίζει πολύ περισσότερο το να έχεις φίλους από το να μην έχεις φίλους», δηλώνει στη Wall Street Journal η Χαβίλ. Και πράγματι από το ρεπορτάζ της εφημερίδας προκύπτει ότι το να κάνεις και να κρατάς φιλίες χρειάζεται περισσότερο χρήμα, χρόνο και κόπο από ό,τι παλαιότερα. Το σημερινό κύμα ακρίβειας δεν αφήνει ανεπηρέαστη ούτε αυτή την πτυχή της ζωής μας. Οι συνεχείς ανατιμήσεις σε εστιατόρια, μπαρ, ακόμη και τρόφιμα και ποτά που αγοράζει κανείς για να προσκαλέσει κάποιον σπίτι του, καθιστούν τις φιλίες «ακριβές».
Λιγότερες φιλίες από το παρελθόν
Οι Αμερικάνοι έχουν σήμερα λιγότερες διασυνδέσεις σε σχέση με κάποιες δεκαετίες νωρίτερα, ένα φαινόμενο που εντάθηκε κατά την περίοδο της πανδημίας, που έφερε lockdown και απομόνωση. Χρειάζονται περί τις 200 ώρες για να οικοδομήσει κάποιος μία στενή φιλία, σύμφωνα με έρευνα του Τζέφρι Χολ, καθηγητή Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας. Αλλά δεν είναι μόνο ο χρόνος που τους δυσκολεύει. Είναι και η τσέπη τους.
Η Τζένι Ορλέτσκι, 33 ετών, ζει στο Ντιτρόιτ από τότε που γεννήθηκε. Ως ενήλικας έκανε νέους φίλους στο γυμναστήριο και στον χώρο εργασίας. Ξοδεύει περίπου 200 δολάρια τον μήνα σε συνδρομές γυμναστηρίου, μέσω των οποίων έχει κάνει 15 φιλίες, όπως υπολογίζει. «Έχω κάνει φιλίες που πιστεύω θα κρατήσουν μία ζωή. Αλλά είναι ακριβό χόμπι», λέει στη WSJ.
Οι γείτονες ήταν κάποτε η πιθανότερη «δεξαμενή» για φιλίες. Αλλά πλέον οι περισσότεροι δεν αισθάνονται τόσο κοντά με τους γείτονές τους. Περίπου το 41% των Αμερικανών δήλωσαν ότι συναντιούνται σε φιλικό επίπεδο με κάποιον γείτονα τουλάχιστον μία φορά τον μήνα το 2022, σύμφωνα με τη General Social Survey, έναντι ποσοστό 61% το 1974.
Το χρήμα δεν έχει πάντα αποτέλεσμα
Ο Νταγκ Κόπλαντ, 59 ετών, μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα στο Κάνσας Σίτι, Mo., τον Ιανουάριο του 2020 και περιέγραψε τη σχέση του με τους ενοίκους της πολυκατοικίας ως εγκάρδια. Όταν ήταν νεότερος, έκανε φίλους παρακολουθώντας μαθήματα χορού με ανθρώπους που έμεναν στην πολυκατοικία του. «Η μισή σου ζωή προσπαθεί να ξεφύγει από το σπίτι και το δεύτερο μισό της ζωής σου προσπαθεί να βρει ξανά το σπίτι και τους ανθρώπους σου», λέει.
Νέους φίλους δυσκολεύεται να κάνει. Ο Κόπλαντ ξοδεύει περί τα 500 δολάρια τον μήνα για μαθήματα γκολφ, τένις και υαλοποιΐας. Εξακολουθεί να ελπίζει ότι μια φιλία θα του κάνει το κλικ.
Για τη Χαβίλ τα 100 με 200 δολάρια που ξόδευε κάθε μήνα σε υλικά χειροτεχνίας και συγκεντρώσεις για ψήσιμο μπισκότων ή μαθήματα αγγειοπλαστικής δεν απέδωσαν καρπούς. Οι τρεις φιλίες της έγιναν ενώ έβγαζε βόλτα τον σκύλο της και παρακολουθούσε τα παιδιά της να παίζουν στη γειτονιά της. Αλλά και πάλι η διατήρησή τους θέλει και χρόνο και χρήμα.