Σίγουρα, όλους μας έχει προβληματίσει η ώρα που θα ήταν προτιμότερη για το καθημερινό μας δείπνο, καθώς υπάρχουν φορές που πέφτουμε για ύπνο με το στομάχι «βαρύ». Είναι στάνταρ για όλους μας η ώρα του τελευταίου ημερήσιου γεύματος; Και ποιες τροφές και σε ποια ποσότητα θα πρέπει να περιλαμβάνει το γεύμα αυτό;
Οι ειδικοί παραδέχονται ότι, καθώς όλοι είμαστε διαφορετικοί, δεν μπορεί να υπάρχει μία απάντηση για όλους στα παραπάνω ερωτήματα. Αυτό που έχουμε όλοι κοινό είναι το βιολογικό μας ρολόι, αυτό που επιστημονικά αποκαλούμε κιρκάδιο ρυθμό, το οποίο, με βάση το φως και το σκοτάδι, ρυθμίζει την έκκριση ορμονών και πλήθος λειτουργιών για να δουλεύει εύρυθμα το σώμα μας.
Πολλές τροφοεξαρτώμενες ορμόνες, όπως είναι η ινσουλίνη, εμφανίζουν διαφοροποιημένη δράση μέσα στην ημέρα, κάτι που σημαίνει ότι είναι καλό να υπάρχει κάποιος σχετικός συγχρονισμός με τη λήψη τροφής. Όμως, και η λήψη τροφής μπορεί, με τη σειρά της, να επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό και να τον διαταράσσει. Για παράδειγμα, τα άτομα που εργάζονται έως πολύ αργά το βράδυ παρουσιάζουν αποσυγχρονισμό του κιρκάδιου ρυθμού κάτι που έχει σχετιστεί με πλήθος μεταβολικών ζητημάτων, όπως παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Για τον λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό, στο βαθμό που είναι εφικτό, να σεβόμαστε τον κιρκάδιο ρυθμό μας και να προσπαθούμε να τρώμε τον μεγαλύτερο όγκο τροφής νωρίτερα μέσα στην ημέρα, αφήνοντας μία μικρή ποσότητα τροφής για το βράδυ.
Η ώρα του ύπνου μπορεί να επηρεάσει την ώρα του δείπνου
Είναι γεγονός ότι οι ρυθμοί της εργασία και του τρόπου ζωής να μας «προγραμματίζουν» να παίρνουμε το βασικό μας γεύμα αργότερα μέσα στην ημέρα, μετά τη δουλειά, ωστόσο καλό είναι να προσπαθούμε αυτό το γεύμα να είναι αργά το απόγευμα και όχι πολύ αργά το βράδυ.
Επειδή διαφέρουν σε όλους οι ρυθμοί εργασίας και ζωής, δεν υπάρχει μία προκαθορισμένη ώρα, ίδια για όλους για το τελευταίο ημερήσιο γεύμα, ωστόσο ως γενική οδηγία, οι διατροφολόγοι και διαιτολόγοι προτείνουν να αφήνουμε, τουλάχιστον, δύο ώρες από το τελευταίο μας γεύμα μέχρι να πέσουμε για ύπνο. Αυτό μας βοηθά να πετύχουμε καλύτερη ποιότητα ύπνου και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης δυσπεψίας και γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Στις περιπτώσεις που δεν μπορούμε να αποφύγουμε το πολύ βραδινό γεύμα, γιατί για παράδειγμα έχουμε μία πρόσκληση σε επαγγελματικό δείπνο ή ένα τραπέζι με φίλους, καλό είναι να περιμένουμε τουλάχιστον δύο ώρες πριν πάμε για ύπνο και να επιλέξουμε να κοιμηθούμε στο αριστερό πλευρό αντί για το δεξί.
Αν για κάποιους λόγους, η ώρα ύπνου είναι σε τακτική βάση αρκετά αργά (πχ στις 2 π.μ.), το τελευταίο γεύμα της ημέρας μπορεί να μετατεθεί λίγο αργότερα, για παράδειγμα στις 10:00μμ ή στις 11:00μμ.
Η ποιότητα του φαγητού μπορεί να επηρεάσει την ώρα του δείπνου
Κάτι ακόμα που επηρεάζει την ώρα του γεύματος είναι το ίδιο το είδος του γεύματος. Άλλος χρόνος χρειάζεται για να χωνέψουμε ένα γιαούρτι ή ένα φρούτο και άλλο ένα πλήρες γεύμα με κρέας, ζυμαρικά και σαλάτα ή ακόμα χειρότερα ένα γεύμα που θα παραγγείλουμε, τύπου berger με τηγανιτές πατάτες. Όσο υψηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά έχει το γεύμα μας, τόσο περισσότερο θα διαρκέσει η πέψη της τροφής. Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, μπορεί να χρειαστούν και 6 ή και 8 ώρες.
Συμπερασματικά, καλό είναι να σκεφτούμε το βασικό προφίλ των γευμάτων μας. Στην περίπτωση που συνηθίζουμε να παίρνουμε ένα ελαφρύ γεύμα το μεσημέρι και αφήνουμε το βασικό μας γεύμα για το βράδυ και ακόμα χειρότερο συνηθίζουμε να καταναλώνουμε φαγητό απ’ έξω, καλύτερα είναι να σκεφτούμε σοβαρά να μετακινήσουμε το βασικό μας γεύμα το μεσημέρι και να αφήσουμε για το βράδυ ένα πιο ελαφρύ γεύμα. Επίσης, σε τακτική βάση, πρέπει να προγραμματίζουμε το δείπνο μας γύρω δύο (με τρεις) ώρες πριν την κατάκλιση. Αν τέλος, λόγω εργασίας, πρέπει να παραμένουμε ξύπνιοι έως πολύ αργά τη νύχτα, ιδανικό είναι να επιλέξουμε μικρότερα γεύματα, τύπου σνακ, όπως αμύγδαλα ή μία φρυγανιά με τυρί και λίγα ντοματίνια, δηλαδή τρόφιμα που δεν διεγείρουν έντονα και για πολλή ώρα το πεπτικό σύστημα και δεν θα οδηγήσουν σε αυξημένες ανάγκες για ινσουλίνη, η οποία δεν «δουλεύει» τόσο αποτελεσματικά τις ώρες εκείνες.
